Keøm theo Thoâng caùo baùo chí hoâm nay, Phoøng Thoâng tin Phaät giaùo Quoác teá xin haân haïnh göûi ñeán quyù cô quan Truyeàn thoâng vaø Baùo chí hình chuïp Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä vaø Phaùi ñoaøn cöùu trôï Vieän Hoùa Ñaïo phaân phaùt xuoàng vaø taëng phaåm ñeán taän tay ñoàng baøo laâm naïn taïi ba huyeän Caùi Beø, Cai Laäy, tænh Tieàn giang, vaø huyeän Taân Thaønh, tænh Long An trong 2 ngaøy 15 vaø 17.11.2000. Moãi tuaàn hai laàn, nhieàu ñoaøn cöùu trôï khaùc cuûa Vieän Hoùa Ñaïo cuõng ñaõ khoâng ngöøng veà ñoàng baèng soâng Cöûu Long phaân phaùt taëng phaåm. Caùc ñoaøn naøy do caùc Thöôïng toïa Thích Khoâng Taùnh, Thích Long Trình, Thích Quaûng Hueä, Thích Nguyeân Lyù, Ni sö Nhö Nhö, Sö Coâ Nhö Tín, v.v... höôùng daãn.

Sau hai laàn Phaùi ñoaøn Cöùu trôï cuûa Vieän Hoùa Ñaïo bò ngaên caám vaø caâu löu taïi Long An vaø Vónh Hoäi ñoâng (An Phuù) caùc ngaøy 21.9 vaø 7.10.2000, dö luaän quoác teá ñaõ löu taâm theo doõi vaø ñoàng loïat phaûn ñoái nhaø caàm quyeàn Haø Noäi. Ñaëc bieät caùc oâng Patrick Baudouin, Chuû tòch Lieân Ñoaøn Quoác teá Nhaân quyeàn (FIDH, International Federation of Human Rights), vaø Eric Sottas, Giaùm ñoác Ñaøi Quan saùt Baûo veä Ngöôøi ñaáu tranh cho Nhaân quyeàn (OMCT, The Observatory for the Protection of Human Rights Defenders) ñaõ vieát thö chung ngaøy 3.11.2000 göûi oâng Traàn Ñöùc Löông, Chuû tòch CHXHCNVN, phaûn ñoái söï vuï : “Ñaøi Quan saùt Baûo veä Ngöôøi ñaáu tranh cho Nhaân quyeàn  - moät chöông trình phoái hôïp giöõa Lieân Ñoaøn Quoác teá Nhaân quyeàn (FIDH) vaø Ñaøi Quan saùt (OMCT) -  xin thoâng baùo ñeán Ngaøi noãi lo laéng khoác lieät cuûa chuùng toâi veà vieäc ñoái xöû maø caùc Taêng só vaø Phaät töû, thaønh vieân thuoäc Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát, phaûi chòu ñöïng, trong ñoù coù Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä, Vieän tröôûng Vieän Hoùa Ñaïo, Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát. Nhöõng vò naøy toå chöùc cöùu trôï naïn nhaân bò luõ luït ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long, naïn luït khuûng khieáp nhaát töø 40 naêm qua. (...) Trong soá 50 thaønh vieân maø Phaùi ñoaøn cöùu trôï döï tính leân ñöôøng, chæ coù 12 ngöôøi ñi loït. Trong khi ñang phaân phaùt taëng phaåm ôû huyeän An Phuù (ngaøy 7.10.2000), hoï ñaõ bò coâng an chaän baét, caâu löu suoát 12 tieáng ñoàng hoà treân traïm soâng vaø thaåm cung töøng ngöôøi. Cuoäc caâu löu aáy ñaõ khieán Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä, 73 tuoåi, yeáu meät, ñau naëng.

“(...) Ñaøi Quan saùt xin nhaéc laïi raèng Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä bò xöû 5 naêm tuø giam vaø 5 naêm quaûn cheá vì ñaõ toå chöùc moät ñoaøn cöùu trôï naïn nhaân luõ luït ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long hoài thaùng 10 naêm 1994. Trong ñôït ñaëc xaù cuûa chính phuû, Hoøa thöôïng ñöôïc traû töï do thaùng 9 naêm 1998, nhöng vaãn naèm trong tình traïng quaûn thuùc. Toång coäng nhöõng naêm thaùng bò baét, bò caàm tuø, bò löu ñaøy bieät xöù trong 20 naêm roøng chæ vì ñaõ baûo veä nhaân quyeàn, töï do toân giaùo vaø daân chuû taïi Vieät Nam. Thöôïng toïa Thích Khoâng Taùnh, cuõng theá, hôn 15 naêm tuø vôùi nhöõng lyù do töông töï.

“Ñaøi Quan saùt nhaán maïnh raèng nhöõng söï kieän neâu treân laø moät chöôùng ngaïi nghieâm troïng ñoái vôùi Tuyeân ngoân veà nhöõng Ngöôøi baûo veä Nhaân quyeàn, ñöôïc chuaån y taïi Ñaïi hoäi ñoàng Lieân Hieäp Quoác ngaøy 9.12.1998, neâu roõ taïi ñieàu 1 raèng “xuaát phaùt töø caù nhaân hay keát hôïp vôùi nhöõng keû khaùc, moãi ngöôøi ñeàu coù quyeàn laøm thaêng tieán söï baûo veä vaø thöïc hieän nhaân quyeàn cuøng nhöõng töï do caên baûn treân phöông dieän quoác gia vaø quoác teá”.

“Do ñoù, Ñaøi Quan saùt xin nhaø caàm quyeàn toái cao cuûa Coäng hoøa Xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam chaám döùt moïi saùch nhieãu ñoái vôùi caùc thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát, ñaëc bieät ñoái vôùi Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä vaø Thöôïng toïa Thích Khoâng Taùnh, vaø baûo ñaûm cho Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát ñöôïc hoaøn toaøn töï do theo ñuoåi caùc sinh hoïat baûo veä nhaân queàn cuõng nhö trong coâng taùc cöùu trôï caùc naïn nhaân”.

Baûn “Quyeát Nghò veà vaán ñeà Vieät Nam” cuûa Quoác hoäi AÂu chaâu ngaøy 16.11.2000 cuõng yeâu saùch nhö theá trong ñieàu 6 : “Vì quyeàn lôïi cuûa nhöõng naïn nhaân luõ luït hieän nay taïi ñoàng baèng soâng Cöûu Long, Quoác hoäi AÂu chaâu thuùc giuïc chính quyeàn Vieät Nam, ñeå cho Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát cuõng nhö caùc toå chöùc toân giaùo hay khoâng toân giaùo, ñöôïc goùp phaàn vaøo vieäc cöùu trôï caùc ngöôøi laâm naïn”.

Ba tieáng noùi treân ñaây töôïng tröng cho raát nhieàu kieán nghò, vaên thö khaép theá giôùi göûi veà Haø Noäi phaûn ñoái. Nhôø vaäy, sau hai laàn ngaên caám vaøo caùc ngaøy 21.9 vaø 7.10.2000, caùc ñoaøn cöùu trôï cuûa Vieän Hoùa Ñaïo töø Saigon cuõng nhö caùc ñoaøn ñeán töø mieàn Trung thuoäc Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát, ñaõ coù theå tieáp tuïc cöùu trôï trong suoát hai thaùng 10 vaø 11 vöøa qua. Vaø cuoäc cöùu trôï vaãn coøn tieáp tuïc. Söï kieän naøy chöùng toû dö luaän quoác teá coù khaû naêng aùp löïc ñeå thay ñoåi nhöõng cö xöû nghòch lyù vaø ñoäc taøi ôû trong nuôùc. Hôn theá nöõa, söï phuïc hoài quyeàn sinh hoïat cuûa Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát ñang ñöôïc coâng nhaän trong thöïc teá (de facto), tuy chöa ñöôïc minh ñònh treân maët phaùp lyù (de juris). Nhöng ñoù ñaõ laø böôùc ñaàu chuyeån bieán. Nhaát laø söï chuyeån bieán aáy mang yù nghóa chính trò cuûa con ñöôøng haønh ñoäng “baát phuïc tuøng daân söï “ (civil disobedience) : Nhaø nuôùc ra leänh moïi cöùu trôï phaûi thoâng qua 3 cô quan chính quyeàn ; Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát bò giaûi theå trong thöïc teá töø sau naêm 1975 (duø khoâng moät vaên kieän naøo cuûa Nhaø nuôùc coäng saûn xaùc nhaän) ; Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä bò ñaët trong tình traïng quaûn cheá. Ba lyù do maø phaùp lyù cuûa neàn ñoäc taøi chuyeân cheá caám ñoaùn. Theá nhöng qua haønh ñoäng caàm ñaàu Phaùi ñoaøn Vieän Hoùa Ñaïo veà huyeän An Phuù cöùu trôï ngaøy 6.10.2000, roài lieân tieáp trong hai ngaøy 15 vaø 17.11.2000, Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä ñaõ “baát phuïc tuøng daân söï” ñeå phaù vôõ caùc nghòch lyù cuûa cheá ñoä. Moät haønh ñoäng theå hieän söï töï do ñi laïi cuûa ngöôøi daân phaûi ñöôïc coâng nhaän, töï do cöùu trôï ngöôøi ñoàng baøo laâm naïn cuûa moïi ñoaøn theå khoâng ñöôïc caám ñoaùn, töï do thöïc hieän yù chí cöùu nguy ñaát nuôùc cuûa moãi coâng daân laø quyeàn baét khaû xaâm phaïm, töï do phaùt bieåu chính kieán moät caùch baát khuaát, khoâng sôï haõi, laø ñoäng cô cuûa ngöôøi trí thöùc.

Chuù thích 3 böùc aûnh :

AÛnh 1 : Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä boàng moät chaùu thieáu nhi laâm naïn

AÛnh 2 : Nhöõng gia ñình naïn nhaân luõ luït bao quanh Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä ñeå nhaän quaø

AÛnh 3 : Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä trao quaø ñeán taän tay ñoàng baøo laâm naïn luõ luït

Ghi chuù : Xin quyù Cô quan truyeàn thoâng vaø Baùo chí vui loøng lieân laïc vôùi Phoøng Thoâng tin Phaät giaùo Quoác teá ôû ñòa chæ môùi :

48, rue Parmentier
94450 Limeil Breùvannes (France)
Ñieän thoaïi : Paris (331) 45 98 30 85 = Fax : Paris (331) 45 98 32 61
E.mail : ubcv.ibib@buddhist.com