Chieàu nay, vaøo luùc 16 giôø 30 ' ngaøy 8 thaùng 9 naêm 2000, taïi Thaát Laéng Nghe - Toå Ñình Töø Hieáu, Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa ñaõ tieáp oâng Paul Berg - Bí Thö Thöù Nhaát Toøa Ñaïi Söù Hoa Kyø Taïi Vieät Nam, OÂng Paul Berg ñaõ ñaët moät soá caâu hoûi lieân quan ñeán vieäc Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa khoâng ñöôïc ñi döï Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi Thieân Nieân Kyû taïi Truï sôû Lieân Hieäp Quoác ôû New York vaøo ngaøy 28 thaùng 8 naêm 2000. 

Sau ñaây, chuùng toâi xin ghi laïi cuoäc maïn ñaøm giöõa hai vò ñeå coáng hieán cho nhöõng ai ñang quan taâm ñeán vaán ñeà naøî

OÂng Paul Berg hoûi: 

Thöa Thöôïng Toïa, vò naøo trong Ban Toå Chöùc Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh ñaõ kyù vaên thö môøi Thöôïng Toïa tham döï Hoäi Nghò?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi :

Tröôùc heát, toâi xin caûm ôn Quoác Hoäi, Chính Phuû vaø Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø cuõng nhö toaø Ñaïi Söù Hoa Kyø Taïi Vieät Nam vaø Ngaøi Paul Berg ñaõ quan taâm ñeán vaán ñeà cuûa toâò 

Thöa Ngaøi, OÂng Bawa Jain - Toång Thö Kyù Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi Thieân Nieân Kyû taïi Truï sôû Lieân Hieäp Quoác ñaõ kyù thö môøi toâò

OÂng Paul Berg hoûi:

Thöa Thöôïng Toïa, lyù do naøo maø Thöôïng Toïa khoâng ñi döï Hoäi Nghò ?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi:

Chính quyeàn Vieät Nam khoâng taïo ñieàu kieän ñeå cho chuùng toâi ñi tham döï Hoäi Nghò, maëc duø chuùng toâi ñaõ laøm ñuû moïi  thuû tuïc caên baûn ñeå yeâu caàu ñöôïc caáp hoä chieáu xuaát caûnh tham döï Hoäi Nghò.

OÂng Paul Berg hoûi:

Sau khi naïp hoà sô taïi Ban Toân Giaùo Chính Quyeàn Thöøa Thieân - Hueá, Thöôïng Toïa coù thöôøng xuyeân lieân laïc ñeå theo doõi hoà sô khoâng?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi:

Chuùng toâi coù cho ngöôøi lieân heä thöôøng xuyeân vôùi Ban Toân Giaoù Thöøa Thieân Hueá ñeå theo doõi hoà sô, nhöng Ban Toân Giaùo Chính Quyeàn Thöøa Thieân - Hueá ñaõ traû lôøi : "Chuùng toâi khoâng coù quyeàn haïn, phaûi ñôïi chæ thò cuûa Ban Toân Giaùo Chính Phuû, nhöng Ban Toân Giaùo Chính Phuû chöa coù yù kieán." 

Töø ñoù ñeán nay, (8/9/2000) toâi vaãn chöa coù moät söï traû lôøi chính thöùc naøo cuûa Chính quyeàn Vieät Nam baèng vaên baûn laø cho ñi hay khoâng cho ñi tham döï Hoäi Nghò.

Vaø tröôùc khi khai maïc Hoäi Nghò, vaøo ngaøy 25 thaùng 8 naêm 2000, toâi ñaõ coù moät thö gôûi ñeán oâng Toång Thö Kyù Hoäi Nghò ñeå baùo cho Ban Toå Chöùc bieát raèng, ñeán giôø phuùt naøy toâi vaãn chöa coù söï traû lôøi naøo cuûa Chính Quyeàn Vieät Nam laø cho ñi hay khoâng cho ñi tham döï  Hoäi Nghò. Vaø cuõng ngaøy naøy, vaøo luùc 14 giôø, toâi ñaõ nhaän ñöôïc moät böu phaåm töø Toøa Ñaïi Söù Hoa Kyø taïi Haø Noäi gôûi ñeán vaø höôùng daãn caùc thuû tuïc laøm Visa nhaäp caûnh Hoa Kyø ñeå tham döï Hoäi Nghò taïi New York.

Vaø ngaøy 27 thaùng 8 naêm 2000, toâi laïi gôûi moät böùc thö ñeán OÂng Toång Thö Kyù Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh baùo cho OÂng vaø Hoäi Nghò bieát laø toâi ñaõ bò trôû ngaïi bôûi chính quyeàn Vieät Nam neân khoâng theå tham döï Hoäi Nghò ñöôïc, toâi ñeà nghò Ban Toå Chöùc cöû cho moät vò ñaïi dieän ñoïc baøi tham luaän cuûa toâi ñoùng goùp cho neàn Hoøa Bình Nhaân Loaïi tröôùc Hoäi Nghò, hoaëc coù theå cho pheùp toâi cöû thaày Chaân Phaùp AÁn - laø Taêng thaân Laøng Mai hieän ñang coù maët taïi New York thay maët toâi ñoïc baøi Tham Luaän naøy tröôùc Hoäi Nghò, ñoàng thôøi toâi cuõng ñaõ chia xeû nhöõng gì toát ñeïp ñeán vôùi Hoäi Nghò vaø chuùc Hoäi Nghò thaønh coâng.

OÂng Paul Berg hoûi: 

Sau khi Thöôïng Toïa khoâng ñi döï Hoäi Nghò ñöôïc, Thöôïng Toïa coù nhaän ñöôïc thoâng tin gì töø nöôùc ngoaøi khoâng?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi:

Chuùng toâi cuõng coù nhaän ñöôïc moät soá tin töùc töø nöôùc ngoaøi baùo cho bieát moät soá keát quaû cuûa Hoäi Nghò. Ñaøi Tieáng Noùi Hoa Kyø taïi Washington DC ñaõ phoûng vaán toâi vaøo luùc 18 giôø - ngaøy 30 thaùng 8 naêm 2000 vaø Ñaøi AÙ Chaâu Töï Do ñaõ phoûng vaán vaøo luùc 7 giôø - ngaøy 7 thaùng 9 naêm 2000, Ñaøi Tieáng Nöôùc Toâi taïi Hoa Kyø ñaõ phoûng vaán vaøo luùc 9 giôø cuøng ngaøy, nhöng hai cuoäc phoûng vaán naøy chæ phoûng vaán toâi ñöôïc vaøi caâu thì lieàn bò trôû ngaïi ñöôøng daây ñieän thoaïi vaø maùy FAX cuõng bò trôû ngaïò

OÂng Paul Berg noùi:

Nhö vaäy, Thöôïng Toïa cuõng ñaõ bò phong toûaï

OÂng laïi hoûi:

Ñaây laø laàn ñaàu tieân Thöôïng Toïa bò chính quyeàn Vieät Nam caûn trôû hay ñaõ bò nhieàu laàn?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi:

Toâi ñaõ bò caûn trôû nhieàu laàn. 

Laàn thöù nhaát, vaøo naêm 1998, Phaät töû Vieät Nam taïi Laøo môøi toâi sang Laøo ñeå höôùng daãn khoùa tu, chuùng toâi ñaõ bò trôû ngaïi khoâng ñi ñöôïc.

Laàn thöù hai, naêm 1999, xin ñi du lòch Trung Quoác vaø thaêm Thieàn sö Thích Nhaát Haïnh - töø Phaùp sang Trung Quoác hoaèng phaùp, nhöng cuõng ñaõ bò trôû ngaïò

Vaø laàn naøy, ñöôïc thö môøi cuûa Ban Toå Chöùc Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi Thieân Nieân Kyû taïi Lieân Hieäp Quoác, toâi cuõng bò trôû ngaïò

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa noùi tieáp:

Maëc duø, toâi laø moät coâng daân chöa bao giôø bò vi phaïm luaät phaùp vaø can aùn.

OÂng Paul Berg noùi:

Quoác Hoäi Hoa Kyø ñaõ hoûi toâi veà vaán ñeà cuûa Thöôïng Toïa khoâng ñöôïc ñi döï Hoäi Nghò, nhöng toâi chöa coù theå traû lôøi ñöôïc vôùi Quoác Hoäi Hoa Kyø, vì chöa tröïc tieáp noùi chuyeän vôùi Thöôïng Toïaï Hoâm nay, toâi ñaõ coù cô hoäi ñeå noùi chuyeän tröïc tieáp vôùi Ngaøi, nhö vaäy laø toâi ñaõ coù chöùng cöù cuï theå ñeå trình baøy vôùi Quoác Hoäi Hoa Kyø veà vaán ñeà naøî

OÂng Paul Berg hoûi Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa raèng: 

Thöôïng Toïa coù yeâu caàu gì khoâng?

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa traû lôøi:

Chuùng toâi raát mong Quoác Hoäi, Chính Phuû, Boä Ngoaïi Giao vaø Toøa Ñaïi Söù Hoa Kyø taïi Vieät Nam cuõng nhö Ngaøi giuùp cho Queâ höông toâi phaùt trieån toaøn dieän.

OÂng Paul Berg noùi:

Vaán ñeà töï do Toân giaùo vaø Nhaân quyeàn laø vaán ñeà heát söùc quan taâm cuûa Quoác Hoäi vaø Chính Phuû Hoa Kyø.

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa noùi:

Vaán ñeà töï do Toân giaùo vaø Nhaân quyeàn, thöïc söï coù maët treân Queâ höông toâi khi naøo Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát ñöôïc töï do sinh hoaït. Coøn neáu Giaùo Hoäi naøy chöa ñöôïc töï do sinh hoaït thì vaán ñeà töï do Toân giaùo vaø Nhaân quyeàn treân Queâ höông toâi chæ laø moät vieãn aûnh.

Tröôùc khi keát thuùc cuoäc maïn ñaøm giöõa hai vò, oâng Paul Berg ñaõ chuùc Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa thaønh töïu nhöõng gì toát ñeïp vaø Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa cuõng laïi moät laàn nöõa kính lôøi caûm ôn Quoác Hoäi, Chính Phuû, Boä Ngoaïi Giao, Toøa Ñaïi Söù vaø oâng Paul Berg ñaõ quan taâm ñeán vaán ñeà naøî Sau ñoù, oâng Paul Berg ñaõ cuùi xuoáng baét tay vaø hoân leân baøn tay cuûa Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa moät caùch thaønh kính vaø chaøo taïm bieät vaøo  luùc 17 giôø 15' cuøng ngaøî

Töø Hoøa vaø Thaùi Khoâng ghi