Vaøo luùc 8:30, giôø Vieät Nam, ngaøy 07/09/2000, Ñaøi Tieáng Noùi Nöôùc Toâi, Truï sôû ñaët taïi Thaønh Phoá San Diego, Hoa Kyø ñaõ phoûng vaán Thöôïng Toïa Thích Thaùi -Hoøa veà moät soá vaán ñeà sinh hoaït Toân giaùo ôû Vieät Nam, vaø vieäc Nhaø nöôùc Vieät Nam khoâng caáp giaáy Thoâng haønh cho Thöôïng Toïa ñi döï Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi Thieân Nieân Kyû, ñeå hieåu theâm veà noäi vuï cuûa tình hình thôøi söï maø caùc taàng lôùp nhaân daân ôû trong vaø ngoaøi nöôùc ñang quan taâm theo doõi.

Chuùng toâi xin trích cheùp nguyeân vaên lôøi phoûng vaán treân nhaèm coáng hieán ñeán toaøn theå baïn ñoïc:

Lôøi môû ñaàu cuûa oâng Lónh Nguyeân.

Kính thöa quyù vò thính giaû!
Nhö quyù vò ñaõ bieát, trong nhöõng ngaøy gaàn ñaây, tin töùc veà thaày Thích Thaùi-Hoøa khoâng ñöôïc chính quyeàn Vieät Nam cho pheùp ñi döï Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi taïi New York, do Lieân Hieäp Quoác toå chöùc vaøo ngaøy 28/08/2000, ñaõ ñöôïc caùc cô quan truyeàn thoâng vaø baùo chí khaép nôi loan taûi. Ñaëc bieät hoâm nay, chuùng toâi tröïc tieáp phoûng vaán Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa laø Giaùo thoï Toå Ñình Töø -Hieáu, laø Toång Thö Kyù Taêng Ñoaøn Thöøa Thieân- Hueá, laø Giaùm ñoác chöông trình Töø Thieän Xaõ Hoäi Hieåu vaø Thöông do Thieàn Sö Thích Nhaát Haïnh chuû tröông.

Kính môøi quyù vò theo doõi!

OÂng Giaùm ñoác Lónh Nguyeân: Kính thöa quyù vò, ñöôøng daây beân kia (VN) laø Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa, kính xin Thaày gôûi lôøi chaøo ñeáùn quyù thính giaû cuûa Ñaøi T.N.N.T, cuõng nhö quyù  Phaät töû ñoàng höông taïi Haûi ngoaïi, thöa Thaày.

Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa: Vaâng, chuùng toâi xin chaøo anh Lónh Nguyeân vaø quyù vò ôû trong Baûn ñaøi T.N.N.T, gôûi lôøi thaêm hoûi ñeán quyù vò vaø caàu nguyeän Tam Baûo gia hoä cho taát caû quyù vò doài daøo söùc khoûe, vöõng taâm chaùnh nieäm, vöõng nieàm tin ñeå phuïng söï Chaùnh phaùp, phuïng söï queâ höông daân toäc, vaø roäng ra nöõa laø heát thaûy moïi ngöôøi.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thöa Thaày, tröôùc khi ñi vaøo buoåi Hoäi luaän hoâm nay, caâu hoûi thöù nhaát maø con muoán xin Thaày cho bieát: Nhö con ñöôïc bieát taïi Thöøa Thieân- Hueâá, UBND Tænh ñaõ coù nhöõng haønh ñoäng maï lî Hoøa Thöôïng Thích Nhö Ñaït, truù trì chuøa Long Quang, thò traán Töù Haï, huyeän  Höông Traø veà vaán ñeà bôø keø treân soâng Boà, thuoäc khuoân vieân chuøa ñaõ laøm cho ñoàng baøo Phaät töû phaån noä. Thaày nghó nhö theá naøo veà haønh ñoäng naøy?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Vaâng, theo thö Nhaän ñònh vaø Kieán nghò cuûa Hoøa Thöôïng Thích Thieän Haïnh, thay maët Taêng Ñoaøn Thöøa Thieân- Hueá, gôûi caùc caáp laõnh ñaïo chính quyeàn Thöøa Thieân- Hueá, ñeà ngaøy 11/07/2000, Ngaøi Hoøa Thöôïng Thieän Haïnh ñaõ nhaän ñònh raèng: Hoøa thöôïng Thích Nhö Ñaït cuõng nhö Taêng chuùng vaø Phaät töû chuøa Long Quang, keø bôø cuûa chuøa, nhaèm muïc ñích choáng luõ luït xoùi lôû ñeå baûo veä chuøa, baûo veä taøi saûn vaø cô sôû Phaät giaùo, ñoàng thôøi cuõng laøm nôi di döôõng ñôøi soáng Taâm linh cuûa Phaät töû ba huyeän phía Baéc Thöøa Thieân, chöù khoâng phaûi vôùi muïc ñích nhö chính quyeàn Thöøa Thieân noùi raèng: "Laán ñaát coâng, chieám maët nöôùc, xaây döïng traùi pheùp laøm thay ñoåi doøng chaûy, gaây xoùi lôû aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng sinh thaùi, gaây thieät haïi taøi saûn vaø ñe doïa tính maïng nhaân daân", nhö Vaên thö soá 224/ TBUB ñeà ngaøy 20/05/2000, do oâng Nguyeãn Xuaân Ty, chaùnh vaên phoøng UBND huyeän Höông Traø kyù, gôûi oâng Leâ Nhö Ñaït (Töùc Thích Nhö Ñaït) Truù trì chuøa Long Quang, Thò traán Töù Haï. Ñieàu naøy ñaõ noùi leân söï böùc xuùc cuûa Taêng Ñoaøn cuõng nhö Taêng Ni Phaät töû taïi Thöøa Thieân- Hueá. Do ñoù, Hoøa Thöôïng Thieän-Haïnh ñaõ coù Kieán nghò gôûi leân chính quyeàn ñeå noùi leân söï thaät laø Hoøa Thöôïng Nhö Ñaït vaø Taêng chuùng cuõng nhö Phaät töû chuøa Long Quang keø bôø laø ñeå baûo veä chuøa chöù khoâng coù yù laán ñaát, treân thöïc teá laø bôø keø ñoù naèm ôû treân vuøng ñaát cuûa chuøa maø khoâng heà laán ñaát soâng Boà.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thöa thaày, ngoaøi ra nhöõng ngaøy gaàn ñaây, Ñaøi truyeàn hình Hueá cuõng nhö Ñaøi phaùt thanh Hueá ñaõ ñaû kích Hoøa Thöôïng Nhö Ñaït truù trì chuøa Long Quang moät caùch raát laø trô treõn. Trong luùc ñoù theo moät vaøi nguoàn tin laân caän taïi Hueá, cuõng nhö moät soá baø con soáng taïi Thò traán Töù Haï cho bieát: Nguyeân nhaân neâu treân laø do söï tranh giaønh ñaát ñai cuûa oâng phoù Bí Thö Tænh UÛy Thöøa Thieân, oâng caùn boä naøy ñaõ caäy chöùc caäy quyeàn ñeå aùp böùc Hoøa Thöôïng truù trì chuøa Long Quang. Thöa thaày, vôùi tö caùch laø Toång thö kyù cuûa Taêng Ñoaøn taïi Hueá, Thaày coù nhöõng suy tö gì veà OÂng phoù Bí Thö Tænh UÛy naøy?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Vaâng, chuùng toâi sau khi nghe treân Ñaøi truyeàn hình ñöa tin "Cuoäc soáng quanh ta" ñaõ khoâng nhöõng xuùc phaïm ñeán caù nhaân Hoøa Thöôïng Thích Nhö Ñaït maø coøn xuùc phaïm ñeán giaùo lyù cuûa ñöùc Phaät. Treân ñaøi truyeàn hình cuûa Thöøa Thieân-Hueá, vôùi chuyeân muïc "Cuoäc soáng quanh ta" ñaõ ñöa ñi ñöa laïi nhieàu laàn, coù tính caùch boâi nhoï Phaät giaùo baèng caùch noùi raèng: Giaùo lyù cuûa ñöùc Phaät laø Töø Bi Hyû Xaû vò tha, maø oâng Leâ Nhö Ñaït laïi laán ñaát ñai. Chuùng toâi cho vieäc truyeàn thanh, truyeàn hình nhö vaäy töùc laø xuùc phaïm ñeán Ñaïo lyù cao quyù cuûa ñöùc Phaät maø haøng chuïc trieäu ngöôøi Vieät Nam ñaõ coù tín ngöôõng, ñaõ toân thôø. Do ñoù, Taêng Ñoaøn Thöøa-Thieân - Hueá ñaõ coù thö  Kieán nghò gôûi leân laõnh ñaïo caùc caáp chính quyeàn phaûn ñoái veà vieäc naøy.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Gaàn ñaây, moät vaøi nguoàn tin cho bieát, Ty Thoâng Tin Vaên Hoùa Tænh ñaõ keát hôïp vôùi Coâng Ty Du Lòch Tænh Thöøa Thieân, döï ñònh seõ ñöùng ra toå chöùc baùn veù ñeå thu tieàn du khaùch ñeán vieáng chuøa Linh Mu,ï thu ngaân saùch cho UBND Tænh Thöøa -Thieân. Thöa thaày, neáu vieäc laøm naøy ñöôïc thöïc hieän thì Taêng Ñoaøn Phaät giaùo Thöøa-Thieân seõ laøm gì ? Vì chuøa laø cöûa Phaät roäng môû thì khoâng coù moät lyù do gì ngöôøi ñeán chuøa phaûi noäp thueá, vaø ngöôøi höôûng naøy laïi laø chính quyeàn phaûi khoâng, thöa Thaày ?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Vaâng, chuùng toâi ñaõ nhaän ñöôïc moät laù thö cuûa Cö só Taâm Quang -Nguyeãn Ñình Trí ñeà ngaøy 20/07/2000, gôûi vaên phoøng GHPGVN Tænh Thöøa Thieân ôû chuøa Töø Ñaøm, caùc Cô quan Ban ngaønh Chöùc naêng, caùc nhaø Trí thöùc, vaø quyù thaày chuøa Linh Muï. Vaøo ngaøy 19/07/2000 anh Trí ñaõ nghe anh Vinh Ñoäi Tröôûng Ñoäi Baûo Veä Di Tích chuøa Linh Muï noùi vôùi maáy anh em Phaät töû coù maët trong khuoân vieân chuøa raèng: Phaûi baùn veù vaøo tham quan chuøa, môùi coù tieàn buø loã cho nhöõng coâng trình ñang tu söûa cuûa chuøa. Cuõng töø nôi söï kieän naøy, ñaõ taïo ra nguoàn dö luaän phaûn öùng cuûa Taêng Ni Phaät töû Thöøa Thieân-Hueá veà vieäc laøm cuûa chính quyeàn ñòa phöông, döï ñònh baùn veù taïi chuøa Linh Muï. Tuy nhieân, sau khi dö luaän phaûn öùng nhö vaäy, thì chính quyeàn Thöøa Thieân-Hueá ñaõ cho ngöôøi leân gaëp Thöôïng Toïa Thích Trí Töïu truù trì chuøa Linh Muï, vaø ñaõ baùo cho Thöôïng Toïa Trí Töïu bieát raèng ñoù laø dö luaän thoâi, coøn treân thöïc teá ñieàu naøy khoâng theå xaûy ra. Bôûi vì, hoï laø nhöõng vò laõnh ñaïo chính quyeàn chaéc chaén hoï phaûi bieát raèng truyeàn thoáng cuûa Phaät giaùo Hueá laø moät truyeàn thoáng ñaõ aên saâu vaøo taâm khaûm, xöông tuûy, neáp soáng, neáp nghó cuûa nhaân daân Thöøa Thieân noùi rieâng vaø caû nhaân daân Vieät Nam noùi chung. Vaø nhöõng Nhaø laõnh ñaïo chính quyeàn, hoï cuõng phaûi nhaän ra raèng, duø hoï coù muoán hay khoâng muoán chaêng nöõa, hoï vaãn thaáy ñöôïc Ñaát nöôùc Vieät Nam laø moät Ñaát nöôùc maø neàn vaên hoùa ñaïo ñöùc Phaät giaùo, tín ngöôõng Phaät giaùo ñaõ goùp coâng chung söùc xaây döïng Ñaát nöôùc naøy suoát chieàu daøi lòch söû hôn hai ngaøn naêm, vaø ñaõ chia vui coäng khoå, khi thaêng khi traàm cuøng vôùi daân toäc, do ñoù hoï ñaõ laéng nghe yù kieán cuûa Taêng Ni Phaät töû, laéng nghe tieáng noùi cuûa quaàn chuùng phaûn öùng veà vieäc naøy. Bôûi theá, chuùng toâi hy voïng raèng vieäc baùn veù ôû chuøa Linh Muï seõ khoâng bao giôø xaûy ra. Bôûi vì, chuøa maø baùn veù töùc nhieân bieán chuøa trôû thaønh moät Cô quan kinh doanh, ñaõ bieán cô sôû Toân giaùo trôû thaønh moät thöông tröôøng, vaø nhö vaäy khoâng gì ñau thöông cho baèng vaø khoâng gì phaûn boäi Ñaïo lyù truyeàn thoáng Toå tieân cuûa chuùng ta cho baèng.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thöa thaày, vöøa roài laø nhöõng caâu hoûi cuûa con coù lieân quan ñeán vaán ñeà Phaät söï taïi Tænh Thöøa Thieân. Ñeå trôû laïi vaán ñeà ñi döï Hoäi Nghò cuûa Thaày, chính quyeàn Vieät Nam khoâng cho Thaày ñi tham döï Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá giôùi Thieân nieân kyû taïi New York vaøo ngaøy 28/08/2000 vöøa qua. Thöa thaày, theo Hieán phaùp cuûa nöôùc CHXHCNVN quy ñònh moïi ngöôøi daân ñeàu coù quyeàn töï do ñi laïi, töï do hoäi hoïp vaø töï do haønh ñaïo theo Toân giaùo cuûa mình, nhöng hoï laïi khoâng caáp hoä chieáu cho Thaày ñi tham döï Hoäi Nghò, Thaày coù theå cho quyù thính giaû Ñaøi phaùt thanh Tieáng Noùi Nöôùc Toâi, cuõng nhö quyù ñoàng baøo Phaät töû Haûi ngoaïi bieát nhö vaäy coù phaûi laø mî daân khoâng, thöa thaày?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Chuùng toâi khoâng nghó raèng chính quyeàn laø mî daân, nhöng chuùng toâi nghó raèng taïi Vieät Nam khaû naêng thöïc hieän Daân chuû ñang coøn yeáu keùm, nghóa laø con ngöôøi muoán ñi tôùi Theå cheá Daân chuû, nhöng laïi khoâng coù khaû naêng hieåu veà Daân chuû, coù theå ngöôøi ta chæ coù yù nieäm veà Daân chuû, nhöng chöa coù khaû naêng theå hieän veà haønh vi Daân chuû, do ñoù môùi ñöa ñeán tình traïng nhö vaäy, nhö trong tröôøng hôïp vöøa xaûy ra ñoái vôùi toâi.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thöa Thaày, con vöøa nhaän ñöôïc baûn Kieán nghò taùm ñieåm cuûa Thaày gôûi cho chính quyeàn Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam, Chính quyeàn Vieät Nam ñaõ vi phaïm Hieán Phaùp cuûa hoï cuõng nhö ñaõ vi phaïm traéng trôïn quyeàn laøm ngöôøi cuûa Coâng phaùp Quoác teá. Ñaây laø moät  vieäc laøm maø Thaày ñaõ vì ñaïo Phaùp vaø Daân toäc. Vaäy, thaày coù sôï chính quyeàn Vieät Nam duøng uy quyeàn ñeå truø daäp hoaëc baét bôù giam caàm Thaày, nhö quyù thaày Trí Töïu, thaày Haûi Taïng, thaày Tueä Syõ, thaày Khoâng Taùnh vaø moät soá quyù thaày khaùc maø con khoâng tieän neâu ra ôû ñaây?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Vaâng, khi chuùng toâi laøm vieäc gì, chuùng toâi ñaõ suy nghó kyõ, vaø chuùng toâi thaáy roõ haäu quaû seõ xaûy ra. Cuoäc ñôøi tu taäp cuûa chuùng toâi khoâng nhaém tôùi danh lôïi, khoâng coù tham voïng chính trò, chuùng toâi chæ ñöôïc muoán noùi leân söï thaät ñeå cho nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo Quoác gia thaáy ñöôïc vaán ñeà vaø coù theå thay ñoåi caùch nhìn, nhaèm coù chính saùch ñuùng ñaén, coù nhöõng taâm hoàn khoan hoøa ñeå laõnh ñaïo Quoác gia. Do ñoù, chuùng toâi cuõng khoâng sôï baát cöù ai truø daäp chuùng toâi. Chuùng toâi tin töôûng raèng, chuùng toâi ñang ñi ñuùng vôùi con ñöôøng cuûa Thaùnh Ñaïo, chuùng toâi ñang ñi ñuùng nhöõng gì maø chö Phaät, chö Toå vaø caùc baäc Toân Tuùc ñaõ höôùng daãn chuùng toâi. Vì vaäy, chuùng toâi khoâng sôï baát cöù moät söï ñe doïa naøo töø beân trong cuõng nhö beân ngoaøi. Vaø chuùng toâi nghó raèng: Sôï haõi ñaõ laøm maát haïnh phuùc con ngöôøi; sôï haõi ñaõ laøm cho con ngöôøi yeáu ñuoái tröôùc söï thaät; sôï haõi laøm cho con ngöôøi chuøn böôùc tröôùc taát caû nhöõng nghóa cöû cao ñeïp, khoâng soáng cho mình maø soáng ngöôøi, khoâng soáng cho mình maø soáng cho chaân lyù, khoâng vì mình maø vì ngöôøi queân thaân. Ñieàu ñoù ñaõ noùi leân trong lòch söû döïng Nöôùc vaø giöõ Nöôùc cuûa caùc baäc Tieàn boái vaø söï ñoùng goùp cuûa caùc baäc Taêng só qua caùc Thôøi ñaïi treân Ñaát nöôùc cuûa chuùng ta. Chuùng toâi cuõng nhö caùc anh em ñeàu coù yù höôùng cao ñeïp ñoù, ñeå chuùng ta tieáp tuïc söù meänh giöõ Nöôùc vaø döïng Nöôùc, phaùt huy ñaïo ñöùc truyeàn thoáng cuûa daân toäc chuùng ta ñoù laø ñaïo ñöùc Phaät giaùo.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thöa thaày, taïi sao Thaày khoâng tham gia GHPGVN ?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Bôûi vì, Giaùo Hoäi naøy coù xu höôùng chính trò vaø mang tính Thôøi ñaïi chöù khoâng mang baûn chaát ñích thöïc cuûa Phaät giaùo; ñieàu naøy chuùng toâi khoâng phaûi chuïp muõ, maø chuùng toâi noùi coù caên cöù. Neáu chuùng ta nhìn vaøo Hieán chöông cuûa GHPGVN, ngay töø lôøi môû ñaàu, chuùng ta ñaõ thaáy GHPGVN laø thaønh vieân ñaùng tin caäy cuûa Maët Traän Toå Quoác Vieät Nam, nhö vaäy moät Giaùo Hoäi ñaõ trôû thaønh tay sai hay laø coâng cuï cuûa theá löïc chính trò, maø chính trò laø nhaát thôøi, ñaïo lyù thì vónh cöûu muoân thuôû. Baûn thaân chuùng toâi ñi tu laø nhaém tôùi caùi vónh cöûu, chöù khoâng nhaém tôùi caùi taïm thôøi, bôûi vaäy maø chuùng toâi khoâng tham gia GHPGVN (Giaùo Hoäi do Nhaø nöôùc döïng leân töø naêm 1981).

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thaày coù theå cho quyù thính giaû cuûa Ñaøi phaùt thanh Tieáng Noùi Nöôùc Toâi cuõng nhö quyù ñoàng baøo Phaät töû ôû Haûi ngoaïi bieát veà söï sinh hoaït cuûa GHPGVNTN hieän ôû Queâ nhaø nhö theá naøo khoâng?

T.T. Thích Thaùi Hoøa: Söï sinh hoaït cuûa GHPGVNTN taïi Queâ nhaø heát söùc haïn cheá, nghóa laø baát cöù vò Taêng só naøo, hay moät Cö só Phaät töû naøo nhieät tình vôùi GHPGVNTN, cuõng nhö nhaân danh GHPGVNTN ñeå haønh ñaïo thì töùc khaéc bò chính quyeàn gaây khoù khaên, trôû ngaïi. Vöøa roài, chuùng toâi ñaõ nhaän ñöôïc Vaên thö soá 2023 cuûa Ban Höôùng Daãn Gia ñình Phaät töû Trung Öông, ñeà ngaøy 25/06/2000 coù cho chuùng toâi bieát raèng laø anh Nguyeân Tín-Nguyeãn Chaâu, Tröôûng Ban Höôùng Daãn GÑPTTW ñaõ bò Coâng An Tænh Laâm Ñoàng vaø TP Ñaø Laït môøi leân truï sôû Coâng An Phöôøng laøm vieäc veà noäi dung maø Ban HDTW ñaõ thöïc hieän trong Leã hieäp kî GÑPTVN ngaøy 07/03 Canh Thìn, taïi Tu vieän Quaûng Höông Giaø Lam, Saøi Goøn veà vaán ñeà Thoï Caáp khai khoùa traïi Huaán luyeän vieân; nhö vaäy laø Phaät söï, sinh hoaït taïi Vieät Nam khoâng coù thuaän lôïi cho laém. Tuy nhieân, ngay caû GHPGVN do Nhaø Nöôùc döïng leân cuõng phaûi ñöôïc pheùp cuûa Nhaø Nöôùc, phaûi ñöôïc söï chæ ñaïo cuûa Ban Toân Giaùo Chính Phuû môùi thöïc hieän ñöôïc nhöõng ñieàu maø hoï cho pheùp, chöù khoâng theå coù chuû quyeàn töï vaïch ra höôùng ñi cho Taêng Ni Phaät töû Vieät Nam. Vaø ngaøy 05-06-07/2000 vöøa qua, taïi chuøa Phuù Sôn, xaõ Tam Myõ, tænh Quaûng Nam, chuùng toâi vaøo ñoù ñeå höôùng daãn khoùa tu taäp chaùnh nieäm cho Phaät töû, nhöng bò chính quyeàn caùc caáp taïi Tænh Quaûng Nam gaây khoù khaên, trôû ngaïi vaø cuoái cuøng ñaõ buoäc T.T Truù trì Thích Thoâng Chaùnh phaûi giaûi taùn. Vaø ngaøy 29/08/2000, cuõng taïi chuøa Phuù Sôn, xaõ Tam Myõ, huyeän Nuùi thaønh, tænh Quaûng Nam, quyù thaày höôùng daãn moät khoùa tu cho haøng cö só Phaät töû nhöng cuõng bò chính quyeàn ba caáp tænh Quaûng Nam, huyeän Nuùi thaønh vaø xaõ Tam Myõ gaây khoù khaên vaø cuõng buoäc T.T Truù trì phaûi giaûi taùn. Nhö vaäy, vaán ñeà Töï do Tín ngöôõng taïi Vieät Nam laø heát söùc haïn cheá.

OÂng G.Ñ Lónh Nguyeân: Thay maët cho quyù thính giaû cuûa Ñaøi phaùt thanh Tieáng Noùi Nöôùc Toâi vaø quyù ñoàng baøo Phaät töû Haûi ngoaïi, xin caûm ôn Thaày ñaõ giaønh thôøi gian quyù baùu cho cuoäc Hoäi ñaøm naøy, vaø xin Thaày gôûi lôøi chaøo ñeán Ñaøi phaùt thanh Tieáng Noùi Nöôùc Toâi vaø ñoàng baøo Phaät töû Haûi ngoaïi ñang laéng nghe cuoäc phoûng vaán naøy.

T.T Thích Thaùi Hoøa: Qua laøn soùng ñieän cuûa ñaøi Tieáng Noùi Nöôùc Toâi, vaø qua söï phoûng vaán cuûa anh Lónh Nguyeân Giaùm ñoác Baûn ñaøi Haûi ngoaïi taïi Hoa Kyø, chuùng toâi xin gôûi lôøi thaêm vieáng chaøo hoûi ñeán toaøn theå nhaân vieân trong Baûn ñaøi, vaø thaêm vieáng chaøo hoûi taát caû ñoàng baøo Phaät töû ñang sinh hoaït treân taát caû caùc nöôùc taïi Haûi ngoaïi. Chuùng toâi ôû queâ höông, chuùng toâi seõ laøm baát cöù nhöõng gì coù theå laøm ñöôïc, ñeå giöõ gìn moät neàn vaên hoùa trong saùng, moät neàn tín ngöôõng tinh anh, moät neàn ñaïo ñöùc cao ñeïp. Vaø chuùng toâi mong quyù vò ôû nôi Queâ ngöôøi cuõng ñem neàn vaên hoùa cao ñeïp cuûa daân toäc ta, tín ngöôõng cao ñeïp cuûa daân toäc ta, ñaïo ñöùc cao ñeïp cuûa daân toäc ta, truyeàn baù vaø giôùi thieäu khaép nôi beø baïn Naêm chaâu treân tröôøng Quoác teá. Chuùng toâi nghó raèng, chuùng ta khoâng caàn phaûi noùi nhieàu maø chuùng ta phaûi theå hieän ñôøi soáng thöïc söï coù vaên hoùa, ñôøi soáng coù tín ngöôõng, ñôøi soáng coù ñaïo ñöùc, ñôøi soáng ñöôïc thaám nhuaàn bôûi ñaïo lyù giaùc ngoä cuûa chuùng ta. Baèng ñôøi soáng ñoù, chuùng ta môùi coù khaû naêng chuyeån hoùa nhöõng ngöôøi chung quanh chuùng ta, vaø chuùng ta traû lôøi moät caùch huøng hoàn ñoái vôùi taát caû nhöõng ai ñang ngoä nhaän chuùng ta. Laø Phaät töû, chuùng ta luoân luoân theå hieän taâm Töø Bi, loøng Hieáu kính, ñöùc tính khoan dung vôùi nhöõng ai khoâng hieåu chuùng ta. Chuùng ta tìm ñuû moïi caùch ñeå ñaùnh thöùc Phaät tính ôû nôi hoï daäy, vaø chuùng ta cuøng beân nhau ñeå ñoái thoaïi, ñeå chia xeû, ñeå cuøng naém tay nhau xaây döïng Ñaát Nöôùc, xaây döïng theá giôùi con ngöôøi ngaøy moät toát ñeïp hôn; vaø chuùng ta cuøng nhau baûo veä ñöôïc moâi tröôøng sinh thaùi ñeå giuùp cho chuùng ta, cuõng nhö taát caû moïi ngöôøi vaø moïi loaøi ñang coù maët treân traùi ñaát naøy ñöôïc soáng an laïc vaø thaûnh thôi.

Xin chaøo quyù vò ôû trong Baûn ñaøi! Xin caûm ôn anh Lónh Nguyeân vaø caûm ôn ñoàng baøo Phaät töû Haûi ngoaïi cuõng nhö nhaân daân ôû treân khaép theá giôùi ñang laéng nghe nhöõng gì maø chuùng toâi gôûi gaém ñeán quyù vò.
Traân troïng kính chaøo taát caû.

OÂng Giaùm ñoác Lónh Nguyeân: Daï, xin caûm ôn Thaày.

Thaùi Tueä vaø Thanh Lam ghi.