NGUOÀN GOÁC VU LAN

 Hoûi:  Leã Vu Lan xuaát xöù thöø kinh naøo?

 Ñaùp:  Leã Vu Lan xuaát xöù töø kinh Phaùp Thuyeát Vu Lan Boàn.

 Theo kinh naøy Phaät coù daïy Muïc Kieàn Lieân raèng: "Laø ñeä töû  cuûa Phaät tu haønh ñaïo hieáu thaûo, caùc con thöôøng nhôù nghó cuùng döôøng cha meï mình.  Haøng naêm nhaèm ngaøy raèn thaùng baûy caùc con phaûi sinh loøng hieáu thaûo ñoái vôùi cha meï ñôøi naøy cuõng nhö cha meï trong baûy ñôøi quaù khöù maø cöû haønh phaùp hoäi Vu-Lan, cuùng döôøng chö Phaät vaø chö Taêng ñeå baùo ñaùp aân ñöùc maø cha meï mình ñaõ nuoâi döôõng mình".  Ngaøy Muïc Kieàn Lieân vaâng theo lôøi Phaät, thieát trai cuùng döôøng möôøi phöông taêng chuùng, hoài höôùng coâng ñöùc veà cho meï mình ôû döôùi ñòa nguïc, khieán baø ñöôïc thoaùt thaân ngaï quyû, vaõng sinh tònh ñoä.

 Hoûi:  YÙ nghóa cuûa chöõ Vu Lan Boàn laø gì?

 Ñaùp: Vu Lan Boàn laø dòch aâm töø chöõ Phaïn Ullambana.  YÙ dòch laø cöùu ñaûo huyeàn.  Theo ngaøi Toâng Maät, Vu Lan nghóa laø ñaûo huyeàn, aùm chæ cöïc mình bò treo (huyeàn) ngöôïc (ñaûo) cuûa chuùng sinh trong ñòa nguïc.  Boàn töùc laø caùi chaäu, caùi thau, töôïng tröng cho vaät cöùu hoä nhöõng chuùng sinh aáy.  Do ñoù caùch dòch thoâng thöôøng cuûa leã Vu Lan laø leã "cöùu ñaûo huyeàn, giaûi thoáng khoå" (Vu Lan Boàn Kinh Sôù quyeån haï).

 Hoûi: Laøm sao cöùu ñoä chuùng sinh, cöûu huyeàn thaát toå trong haï giôùi?

 Ñaùp: Kinh keå laïi raèng ngaøi Muïc Kieàn Lieân duøng söùc maïnh thaàn thoâng cuûa caù nhaân mình ñeå thöû cöùu meï mình ôû ñòa nguïc maø thaát baïi.  Do ñoù, muoán cöùu ñoä chuùng sinh trong coõi ñòa nguïc, ngaï quyû, mình caàn phaûi nhôø tôùi ñaïo löïc cuûa taäp theå chö Taêng, nhöõng vò chaân thöïc tu haønh.  Xöa kia, vaøo raèm thaùng tö, ñöùc Phaät vaø chö Taêng kieát haï, (nghóa laø an truï moät choã ñeå tu haønh, khoâng ra ngoaøi khaát thöïc ñeå traùnh phaûi daãm leân coân truøng saâu boï sinh saûn ñaày daãy vaøo muøa möa).  Raèm thaùng baûy, laø ngaøy cuoái cuøng cuûa muøa haï, Phaät vaø chö  Taêng teà töïu ñeå tuïng giôùi, thuyeát phaùp.  Baáy giôø chö Taêng seõ duøng ñaïo löïc thanh tònh cuûa mình ñeå hoài höôùng veà chuùng sinh ñang chòu thoáng khoå trong coõi döôùi.

 Hoûi: Trong leã Vu Lan phaûi cuùng döôøng ra sao?

 Ñaùp: Theo nhö Phaät daïy, nhöõng ai muoán baùo hieáu cho cha meï baûy ñôøi thì phaûi ñem thöôïng vò aåm thöïc an trí nôi moät caùi chaäu (hay ñoà ñöïng) ñeå cuùng döôøng chö Taêng trong möôøi phöông.  Sôû dó duøng chaäu hay ñoà ñöïng coù dung tích lôùn laø muoán aùm chæ raèng taát caû ñoà cuùng döôøng laø daønh cho taäp theå Taêng ñoaøn chôù khoâng daønh rieâng cho vò Taêng ñaëc bieät naøo.  Taát caû ñoà vaät cuùng döôøng aáy seõ ñöôïc phaân phoái ñoàng ñeàu cho taát caû Taêng Ni.

 Hoûi: Leã Vu Lan moãi quoác gia, moãi ñòa phöông ñeàu toå chöùc khaùc nhau, nhö vaäy toå chöùc theá naøo thì töông ñoái phuø hôïp vôùi tinh thaàn chaùnh phaùp Phaät daïy?

 Ñaùp: Vua Voõ Ñeá vaøo naêm Ñaïi Ñoàng thöù tö (538 AD) ñaõ töøng tôùi chuøa Ñoàng Thaùi ñeå laøm leã trai Taêng, cuùng döôøng.  Sau roài moãi naêm, trôû thaønh thoâng leä, caùc vua Hoaøng Ñeá ñeàu coi troïng leã Vu Lan.  Ñôøi Ñöôøng, vua Ñaïi Toâng coøn toå chöùc cöïc kyø long troïng, baèng caùch cho thænh Taêng Ni, thieát boàn cuùng döôøng ôû trong hoaøn cung.  Veà sau truyeàn thoáng phoå caäp khaép nhaân gian, nhieàu maøu meø saéc thaùi theá tuïc (nhö ñoát vaøng baïc, tieàn giaáy, cuùng kieáng?), cuõng nhö nhöõng phong tuïc nhaân gian (ñaøn ca muùa haùt) ñöôïc theâm vaøo, hoaøn toaøn khoâng phaûi chaân lyù Phaät daïy.  Sau naøy vaøo ñôøi nhaø Thanh, coù nhieàu Taêng chuû tröông laøm leã cung phuïng Vu Lan Boàn, cuùng döôøng Tam Baûo vaøo ban ngaøy, coøn ban toái thì cuùng coâ hoàn, sieâu ñoä quyû ñoùi.  Ñoái vôùi ngöôøi taïi gia, tinh thaàn caên baûn nhaát maø leã Vu Lan nhaèm bieåu hieän, naèm ôû trong ba phöông dieän:

 1. Treân phöông dieän caên baûn laøm ngöôøi, thì leã Vu Lan laø cô hoäi laøm ta phaûn tænh: khieán mình bieát hieáu thaûo vôùi cha meï coøn soáng vaø bieát boån phaän phaûi giaûi cöùu cha meï baûy ñôøi xöa kia cuõng nhö giaûi cöùu taát caû ngaï quyû, ñòa nguïc chuùng sinh.

 2. Treân phöông dieän tu phöôùc tu hueä, thì leã Vu Lan laø cô hoäi ñeå ta tu taâm chaân thaønh: mình phaûi bieát cung kính cuùng döôøng chö Taêng, phuïng söï Tam Baûo.

 3. Treân phöông dieän giaûi thoaùt, thì leã Vu lan laø cô hoäi ñeå ta tu taâm ñaïi bi: mình phaûi thaáy söï thoáng khoå cuûa moïi chuùng sinh nhö laø cuûa chính mình.

 Bôûi vì noäi dung sieâu ñoä vong linh laø moät coâng vieäc raát trang troïng, nghieâm tuùc.  Do ñoù moïi saéc thaùi tieâu khieån, höôùng ngoaïi ñeàu khoâng ñem ñeán lôïi ích chaân thaät vaø chaéc haún seõ khoâng ñem laïi coâng ñöùc, neáu khoâng muoán noùi laø seõ gieo troàng nhaân khoå cho mai sau.