Toång Hôïp Tin Töùc
Vaän Ñoäng Cho Töï Do Toân Giaùo Naêm 2000

Cö syõ Leâ Bình

Lôøi soaïn giaû: Kính chuyeån ñeán quyù lieät vò, quyù tín höõu, quyù ñaïo höõu toaøn boä taøi lieäu "Toång Hôïp Tin Töùc...". Kính mong nhaän ñöôïc söï quan taâm nôi quyù vò.

Thöa quyù vò

Nhìn laïi chaëng ñöôøng moät naêm qua cuûa caùc toân giaùo trong vieäc ñoøi hoûi quyeàn töï do haønh ñaïo, chuùng ta thaáy laø phong traøo ñaáu tranh ñaõ tieán nhieàu böôùc khaù quan troïng:

1/ Coâng khai ñoái daàu vôùi cheá ñoä voâ thaàn coäng saûn
2/ Saún saøng cheát vì ñaïo
3/ Lieân keát giöõa caùc toân giaùo vôùi nhau, vaø
4/ Noái ñöôïc thoâng tin giöõa quoác noäi vaø haûi ngoaïi.

Ñaây laø 4 böôùc tieán quan troïng nhaát maø chuùng ta ñaõ thaáy trong baûn "Toång Hôïp Tin Töùc...", maëc duø chæ toaøn söï kieän vaø ngaøy thaùng, nhöng nhöõng yù nghóa ñaëc bieät noùi treân ñaõ traûi baøng baïc trong toaøn boä taøi lieäu. Sôû dó ñaït ñöôïc 4 böôùc tieán quan troïng vöøa neâu laø do söï ñoùng goùp cuûa taát caû moïi ngöôøi Vieät Nam yeâu chuoäng töï do khoâng phaân bieät toå chöùc, toân giaùo ôû trong vaø ngoaøi nöôùc. Vaø nhöõng böôùc tieán naøy caàn ñöôïc moïi ngöôøi trong chuùng ta noã löïc hôn nöõa ñeå duy trì vaø phaùt huy. Ñieàu maø moïi ngöôøi trong chuùng ta öu tö laø ñoái vôùi coâng vieäc chung cuûa Ñaïo phaùp vaø Daân toäc thì bieân cöông toå chöùc cuõng nhö ñaûng phaùi tôùi moät luùc naøo ñoù taïm thôøi caàn ñöôïc queân ñi. Ñieåm thöù hai laø vaán ñeà Thoâng Tin neân giöõ tính Ñoäc Laäp vaø Khaùch Quan ñeå traùnh tình traïng Ñoäc Quyeàn. Vì Ñoäc quyeàn seõ khoù thaønh coâng ñeå hoã trôï cho caùc phong traøo quoác noäi cuõng nhö huy ñoäng Toång Löïc Toaøn Daân cho traän ñaùnh döùt ñieåm coäng saûn Vieät Nam. Hôn nöõa Ñoäc Quyeàn Thoâng Tin khoù taïo ñöôïc Theá Ñöùng Toaøn Daân cho löïc löôïng quoác noäi. Neáu khoâng taïo ñöôïc Theá Ñöùng Toaøn Daân cho löïc löôïng quoác noäi thì chuyeán ñoø lòch söû cuûa daân toäc aét haún phaûi bò vuoät maát nôi tay chuùng ta vaø lòch söõ seõ coâng baèng maø ghi nhaän.

Vaán ñeà vöøa neâu coù thaønh coâng hay khoâng laø do taám loøng hay löông taâm cuûa moãi ngöôøi trong chuùng ta. Moät nieàm tin saâu saéc nôi toâi laø naêm 2001 seõ laø naêm coù nhieàu bieán coá lôùn lieân quan ñeán ñaát nöôùc chuùng ta, vaø moïi ngöôøi trong chuùng ta ñeàu coù theå thöïc hieän ñöôïc.

Moät vaøi suy tö thoâ thieãn mong nhaän ñöôïc söï ñoàng caûm töø nôi quyù lieät vò
(Trong luùc bieân soaïn coù gì sô soùt xin nieäm tình boû qua. Caùm ôn)

Traân troïng

Cö syõ Leâ Bình

***

Thaùng moät

- 01/01/2000, tin töø Thaùnh ñòa Phaät giaùo Hoøa Haûo cho hay Ñaïi dieän Toå Ñình ñaõ chính thöùc thöôïng baûng hieäu «Toå Ñình Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû Phaät Giaùo Hoøa Haûo» vaøo 12 giôø tröa ngaøy 31/12/1999 töùc 24/11 aâm lòch Vieät Nam töùc 30/12/1999 taïi Hoa Kyø sau nghi leã caàu nguyeän tröôùc ngoâi Tam Baûo.

Luùc 9 giôø saùng 25/11 nhaèm 1/1/2000, moät phaùi ñoaøn cuûa tín ñoà PGHH vaän aùo daøi khaên ñoáng mang bieåu ngöõ Möøng Ñaûn Sanh Ñöùc Huyønh Giaùo vaø oâng Taâm caàm 2 côø Ñaïo maøu daø ñeán Toå Ñình, sau khi thöôïng kyø treân coång phaùi ñoaøn ñaõ vaøo chính ñieän ñeå laøm leã.

Töø nhieàu ngaøy tröôùc coäng saûn Vieät Nam ñaõ duøng nhieàu thuû ñoaïn ñeå ngaên trôû caùc tín ñoà PGHH veà tuï veà Thaùnh Ñòa An Giang ñeå döï leã baèng nhieàu bieän phaùp nhö caùc ñöôøng boä vaø soâng ñeàu coù coâng an chaän xeùt nghieâm nhaët caùc ñoaøn ghe thuyeàn, chuùng ñieàu ñoäng coâng an cô ñoäng veà vaây chaët Thaùnh ñòa. Coäng saûn Vieät Nam coøn huy ñoäng haøng traêm chieán xa M113 veà taäp trung ôû caên cöù Bình Thuûy ñeå chuaån bò ñaøn aùp cuoäc taäp hoïp do caùc tín ñoà PGHH toå chöùc nhaân leã vía ñaûn sanh cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû.

- 10 giôø saùng ngaøy chính leã 25 thaùng 11 Kyû Maõo (01/01/2000) caên cöù vaøo ban tieáp teá taïi caùc traïm côm thì maáy ngaøy qua, soá khaùch haønh höông ñeán Thaùnh ñòa khoaûng 80 ngaøn. Vaø cuõng theo Ban tieáp teá (coù döõ kieän tieâu thuï gaïo khaù chính xaùc) thì soá khaùch haønh höông trong cuoäc leã Ñaûn sinh Ñöùc Thaày vöøa qua khoaûng 150 ngaøn ngöôøi (Con soá truøng hôïp vôùi Ñaøi AÙ Chaâu Töï do phoûng vaán tín ñoà PGHH nghe ñöôïc taïi VN hoài 9 giôø ñeâm 1-1-2000).

- Luùc 11 giôø 45, coù 200 tín ñoà PGHH ñaõ chænh teà trong aùo traøng maøu naâu hoaëc ñen, treû em maëc aùo thung coù theâu 4 chöõ PGHH, ñaàu ñoäi keát traéng coù huy hieäu boâng sen vaøng. Vôùi 2 taám bieåu ngöõ lôùn khoaûng 8 thöôùc mang gioøng chöõ "PGHH vaïn tueá",  "Chaøo möøng ngaøy Ñaûn Sinh laàn thöù 80 cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû" daãn ñaàu, hai beân coù hai laù ñaïo kyø PGHH maøu naâu, töø höôùng chôï Myõ Löông keùo ñeán Toå ñình vôùi cung caùch nghieâm trang trong tinh thaàn toân giaùo nhöng thaät ngoaïn muïc vaø hieân ngang nhö thaùch thöùc baïo quyeàn Coäng saûn. Khi tôùi tröôùc Toå ñình, haèng traêm coâng an vaây chaët ñoaøn ngöôøi haønh höông naày vaø oân toàn yeâu caàu.... vì lònh treân, baø con phaûi ñeå côø vaø bieåu ngöõ beân ngoaøi, roài seõ vaøo beân trong Toå ñình ñaûnh leã. Hai beân ñoái thoaïi, daèng co... nhöng sau cuøng theo lònh cuûa caùc vò cao nieân "Thöông ñau ñaõ 24 naêm haønh haï PGHH chuùng ta nhieàu laém roài! Nhöng hoâm nay ngaøy kyû nieäm giaùng phaøm cuûa Ñöùc Thaày... khoâng neân ñeå cho ngaøy vui thieâng lieâng vuït taét!" Lònh ban ra, côø vaø bieåu ngöõ ñöôïc ñeå laïi beân ngoaøi, taát caû vaøo trong ñaûnh leã trong khi löïc löôïng coâng an ñöôïc taêng cöôøng gaáp ñoâi keùo ñeán....?

- 14/01/2000, Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baûo Veä Ñaïo Phaùp ñaõ ra Thoâng Baïch Tri AÂn gôûi ñeán ñoàng baøo ñoàng ñaïo ôû trong vaø ngoaøi nöôùc. Thoâng Baïch coù ñoaïn noùi: «Buoåi leã Kyû Nieäm Ñaûn Sinh Ñöùc Thaày ñaõ dieãn ra trong khoâng khí bò ñaøn aùp naëng neà. Moïi neûo ñöôøng daãn veà nôi haønh leã, döôùi soâng, treân boä, ñeàu bò ngaên chaän... Nhieàu ñoàng ñaïo thöông Thaày mình quaù, phaûi raùng chôø khi cuoäc leã chính thöùc ñaõ beá maïc.... roài aâm thaàm laëng leõ tìm ñöôøng veà Thaùnh Ñòa haønh höông, khi maïng löôùi ngaên chaën cuûa baïo quyeàn ñaõ nôùi loûng...Tuy nhieân, maëc duø voâ cuøng khoù khaên, baát chaáp moïi ñaøn aùp, keàm keïp, Phaät Giaùo Hoøa Haûo khoâng nhöõng vaãn hieän dieän, maø coøn moät ngaøy moät lôùn maïnh vôùi theá heä Thanh Nieân, noi göông Thieân Thaàn Phuø Ñoång, vöôn vai ñöùng leân gaùnh vaùc ñaïi cuoäc...baïo quyeàn ñaõ khoâng ngaên caûn noåi 200 ngaøn ngöôøi suoát trong ba ngaøy, teà töïu veà nôi Thaùnh Ñòa».

- 15/01/2000, Nhaân dòp teát Canh Thìn, Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä, Vieän tröôûng Vieän Hoùa Ñaïo Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát ñaõ gôûi moät laù thö baûo ñaûm ñeán nhöõng ngöôøi caàm ñaàu csvn yeâu caàu thöïc thi 4 ñieàu nhö sau: 1- giaûm thueá cho noâng daân; 2- Traû töï do cho HT Thích Huyeàn Quang cuøng taát caû tuø nhaân chính trò; 3- Baõi boû aùn töû hình; vaø 4- Phuïc hoài quyeàn sinh hoaït cuûa GHPGVNTN.

- 16/01/2000, moät phaùi ñoaøn Haï vieän Myõ do Daân bieåu Edward Royce, phoù chuû tòch phaân ban AÙ chaâu - Thaùi Bình Döông thuoäc UÛy ban Ñoái ngoaïi ñaõ ñeán Thanh Minh Thieàn vieän ñeå thaêm HT Thích Quaûng Ñoä. Trong moät giôø gaëp gôõ, HT Quaûng Ñoä ñaõ trình baøy hoaøn caûnh caùc toân giaùo bò ñaøn aùp taïi Vieät Nam ñaëc bieät laø GHPGVNTN. Nhaân dòp naøy, HT cuõng caùm ôn daân bieåu E. Royce cuøng 30 vò khaùc cuõng nhö ngöôøi daân Myõ ñaõ kyù teân ñeà cöû HT laøm öùng vieân Giaûi Nobel Hoaø bình naêm 2000.

Thaùng hai

- 18, 19/02/2000, nhaèm 14 vaø 15 thaùng gieâng Canh Thìn vôùi tín hieäu ñaëc bieät truyeàn ñaït, hôn 15 ngaøn tín höõu PGHH caùc tænh laân caän Thaùnh ñòa Hoøa Haûo ñaõ ñoàng loaït teà töïu veà Thaùnh ñòa Hoøa Haûo (An Giang) ñeå tham döï leã Raèm Thöôïng nguôn taïi Toå ñình vaø chuøa An Hoøa Töï. Hôn nöõa döôùi aùp löïc lieân tuïc ñoøi quyeàn Töï Do Tín Ngöôõng cuûa khoái tín ñoà PGHH, neân trong dòp naày Ban Ñaïi dieän PGHH quoác doanh ñaõ phoå bieán Saám Giaûng Thi Vaên cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû töø quyeån 1 ñeán quyeån 6.

Thaùng ba

- 01/03/2000, HÑTLBVÑP gôûi Thoâng baïch Thoï naïn laàn thöù 53 cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo chuû vaø keâu goïi tín ñoà cuøng ñoàng baøo teà töïu ñoâng ñuû veà Thaùnh Ñòa Hoøa Haûo vaøo ngaøy 25 thaùng 2 Canh Thìn (nhaèm ngaøy 30/03/2000).

- 02/03/2000, coâng an cs döï ñònh baét coùc oâng Leâ Minh Chaâu moät giaûng vieân PGHH taïi Kinh xaùng Caây Döông treân truïc loä Long Xuyeân-Chaâu Ñoác vì Thoâng Baïch cuûa Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baûo Veä Ñaïo Phaùp keâu goïi tín ñoà veà Thaùnh ñòa Hoøa Haûo vaøo ngaøy 25 thaùng 2 Canh Thìn nhaèm ngaøy 30/03/2000, ñeå tham döï leã caàu nguyeän Ñöùc Thaày sôùm trôû laïi sau 53 naêm vaéng maët! Nhöng nhôø ñoàng baøo ñoàng ñaïo che chôû neân oâng Chaâu ñaõ thoaùt ñöôïc.

- 07/03/2000, ñeå khuûng boá nhöõng tín ñoà PGHH döï ñònh tham gia kyû nieäm laàn thöù 53 ngaøy Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû thoï naïn. OÂng Haø Haûi, Chaùnh thö kyù Giaùo hoäi Trung öông PGHH bò coâng an coá tình taïo söï khoù khaên vaø ñaõ phaït vaï oâng naøy vôùi soá tieàn laø 3 trieäu 200 ngaøn ñoàng VN veà toäi xe thieáu tieâu chuaån an toaøn taïi xaõ Nhôn Myõ, quaän Chôï Môùi, tænh An Giang,.

-10/03/2000, taïi xaõ Thoaïi Sôn, huyeän Nuùi Saäp, tænh An Giang, 5 trò söï vieân vaø 7 tín ñoà PGHH duøng taéc raùng töø chôï nuùi Saäp ñeán xaõ Thoaïi Sôn (Ba Theâ) ñeå tham döï vieäc ñaïo, treân ñöôøng ñaõ bò coâng an duøng taøu lôùn töø trong bôø ñaâm ngang hoâng taéc raùng. Taéc raùng naøy ñaõ bò coâng an ñuïng chìm, beå naùt, coøn bò ñoùng tieàn phaït 2 trieäu 500 ngaøn ñoàng vì toäi chaïy quaù toác ñoä. Trong soá 12 ngöôøi treân taéc raùng coù 5 bò thöông naëng phaûi vaøo bònh vieän, ñoù laø oâng Voõ Thanh Lieâm 22 tuoåi, oâng Voõ Thanh Haûi 36 tuoåi, oâng Nguyeãn vaên Nam 29 tuoåi, oâng Nguyeãn vaên Thieän 33 tuoåi, oâng Nguyeãn vaên Huøng 46 tuoåi.

- 13/03/2000 Tín ñoà PGHH taïi huyeän Thoaïi Sôn, nuùi Saäp gôûi ñôn khieáu toá veà vieäc coâng an huyeän naøy ñaõ ñaøn aùp, ñaùnh ñaäp vaø baét 13 tín ñoà trong ñoù coù 4 ngöôøi bò troïng thöông, taïi moät leã gioã nhaø anh Nguyeãn Anh Duõng taïi aáp Sôn Laäp, xaõ Voïng Ñoâng huyeän Thoaïi Sôn, An Giang, maëc duø leã gioã coù xin pheùp.

- 13,14/03/2000 coâng an huyeän Ñieän Baøn goïi ñi laøm vieäc suoát hai ngaøy Huynh tröôûng Nguyeãn Cam, Tröôûng ban Höôùng daãn GÑPT tænh Quaûng Nam vôùi lyù do ñaõ daãn ñaàu moät phaùi ñoaøn Gia ñình Phaät töû (GÑPT) veà quaän Nghóa Haønh vaán an Ñaïi laõo Hoaø thöôïng Thích Huyeàn Quang hoâm 16/02/2000 (trong dòp Teát). Taïi ñaây anh Cam phaûi 5 laàn vieát ñi vieát laïi tôø khai chuyeán ñi thaêm HT. Döôùi aùp löïc khuûng boá tôùi taáp, haêm doïa laøm haïi gia ñình anh, buoäc loøng anh phaûi vieát ñôn, theo leänh Coâng an, xin töø chöùc Tröôûng ban Höôùng daãn GÑPT tænh Quaûng Nam, vaø baùo caùo danh saùch thaønh phaàn Ban Höôùng daãn GÑPT. Khoâng rieâng tröôøng hôïp anh Nguyeãn Cam bò öùc cheá, nhieàu huynh tröôûng khaùc ôû caùc huyeän Ñieän baøn, Long xuyeân, Queá Sôn... cuõng laâm hoaøn caûnh töông töï.

- 15/03/2000.  Anh Voõ Vaên Haûi tín ñoà PGHH bò quaûn thuùc taïi gia theo quyeát ñònh soá 5 cuûa Trung taù cs Phan Quang Nhöït.

- 15/03/2000, Hoäi Cöïu Sinh Vieân Vieät Nam UÙc Chaâu ñaõ gôûi Taâm Thö ñeán caùc vò laõnh ñaïo tinh thaàn caùc toân giaùo cuøng ñoàng baøo ñoàng höông, caùc giôùi truyeàn thoâng ñeå keâu goïi hoã trôï Ñaïi leã töôûng nieäm ngaøy Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû thoï naïn.

- 16/03/2000, thöôïng nghò só Rod Grams, ñaõ gôûi moät vaên thö ñeán baø Madelaine Albright, ngoaïi tröôûng Myõ ñaët vaán ñeà PGHH cuøng nhieàu toân giaùo khaùc ñaõ bò csvn ñaøn aùp vaø yeâu caàu baø ngoaïi tröôûng uûng hoä nhöõng ñoøi hoûi cho töï do cuûa toân giaùo naøy.

- 17/03/2000, cuï Leâ Quang Lieâm treân ñöôøng tôùi UÛy ban Nhaân daân phöôøng 4, quaän Phuù Nhuaän ñeå hoïp (sau khi uûy ban naøy ñaõ môøi cuï ñeán raát nhieàu laàn ñeå trao ñoåi veà nhöõng vaán ñeà toân giaùo). Khi xe cuï vöøa ra khoûi nhaø ñaõ bò thöôïng uùy coâng an vc Leâ hoàng Phi cuøng 3 coâng an khaùc thuoäc ñoäi baûo veä chính trò ñaõ chôø saún, chuùng duøng xe gaén maùy röôït theo ñeán ngaõ ba ñöôøng Hoà vaên Hueâ-Hoaøng vaên Thuï thì lao thaúng vaøo xe cuï Lieâm. Raát may con cuûa cuï laø Leâ Quang Duõng ñaõ laùnh neù kòp thôøi cöùu thoaùt ngöôøi cha thoaùt khoûi cuoäc möu saùt naøy.

- 20/03/2000 ñôn Khieáu Toá veà söï kieän treân ñöôïc vieát taïi Ñoàng Thaùp, An Giang bôûi oâng Nguyeãn Chaâu Lang vôùi chöõ kyù ñính keøm cuûa caùc ñoàng ñaïo PGHH laø Tröông Vaên Thöùc, Nguyeãn Vaên Duõng, Voõ Vaên Doi, Nguyeãn Vaên Hieán, Leâ Vaên Saùng, Nguyeãn Vaên Dôn, Traàn Thò Thaûo, Nguyeãn Taán Teøo, Phaïm Vaên Taâm, Leâ Höõu Hoøa vaø Nguyeãn Vaên Raêng. Caùc tín ñoà kyù teân hieän cö nguï taïi thò traán Phuù Myõ, Phuù Taân, vaø caùc xaõ Voïng Ñoâng, xaõ Taây Phuù, xaõ Phuù Ñoâng, nuùi Saäp thuoäc huyeän Thoaïi Sôn, tænh An Giang. Ñôn naøy ñeà gôûi UÛy Hoäi Quoác Teá Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác, Toøa AÙn Nhaân Daân Toái Cao taïi Haø Noäi, Vieän Kieåm Saùt Nhaân Daân Toái Cao, Toøa AÙn Nhaân Daân tænh An Giang, Vieän Kieåm Saùt Nhaân Daân tænh An Giang. Baûn vaên cuõng ñöôïc gôûi cho Toång bí thö Leâ Khaû Phieâu, Chuû tòch Traàn Ñöùc Löông, Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi vaø tín ñoà trong vaø ngoaøi nöôùc.

- 25/03/2000, Hoäi Tranh Ñaáu Nhaân Quyeàn Cho Vieät Nam, Ban ñieàu hôïp Victoria, ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch Löûa Hy Voïng ñeå yeåm trôï cho phong traøo ñaáu tranh cho töï do toân giaùo ôû trong nöôùc.

- 27/03/2000, hôn moät traêm ngaøn tín höõu PGHH ñaõ quy tuï veà Chuøa Böûu Sôn (nay csvn ñoåi laø ñeàn thôø ñöùc Coá Quaûn) taïi Kinh Möôøi chôï Long Chaâu, thuoäc xaõ Thaïnh Myõ Taây huyeän Chaâu Phuù, tænh An Giang ñeå tham döï leã vía Ñöùc Coá Quaûn Traàn vaên Thaønh. Ñöôïc bieát, Ñöùc Coá Quaûn Traàn vaên Thaønh laø moät trong nhöõng vò anh huøng khaùng Phaùp trong phong traøo Caàn Vöông nhö caùc OÂng Tröông coâng Ñònh, Voõ duy Döông, Nguyeãn höõu Quaân ñaõ phaát côø khôûi nghóa ôû mieàn Ñoâng vaø mieàn Taây. Trong soá laõnh tuï Caàn Vöông coù 2 vò laø Nguyeãn Trung Tröïc, Nguyeãn vaên Thaønh coù lieân heä ñeán Böûu Sôn Kyø Höông, cho neân Phaùp truy naõ caùc tín ñoà cuûa toân giaùo naày vaø thi haønh chính saùch khuûng boá nghieät ngaõ khi gaëp tín ñoà Böûu Sôn Kyø Höông. Trong suoát nhieàu tuaàn leã vöøa qua caùc ñaøi truyeàn hình cuõng nhö phaùt thanh cuûa chính quyeàn Coäng saûn ngaøy ñeâm ñoïc thoâng caùo cho bieát ngaøy leã "Ñöùc Thaày thoï naïn" tín ñoà chæ ñöôïc laøm leã taïi nhaø. Moïi söï di chuyeån veà Thaùnh ñòa tuyeät ñoái bò ngaên caám. Trong khi ñoù löïc löôïng an ninh chìm noåi tuùc tröïc taïi vaên phoøng cuõng nhö caùc ñieåm troïng yeáu 24 giôø treân 24. Rieâng haàu heát taïi caùc aáp, xoùm, coâng an tuaàn tra ngaøy ñeâm ñeå cho daân chuùng thaáy söï hieän dieän vaø saún saøng khuûng boá, traán aùp cuûa chuùng.

- 28/03/2000 OÂng Tröông Vaên Thöùc, moät tín ñoà PGHH ñaõ bò coâng an coøng tay baét vaøo 7 giôø 30 saùng ngaøy ( töùc 27- 3- 2000 ôû Hoa Kyø) taïi Thaùnh Ñòa Hoøa Haûo vaø ñöa ñi giam giöõ taïi tænh An Giang, vôùi toäi "vu khoáng chaùnh quyeàn". Tröôùc ñoù oâng Thöùc ñaõ coù dòp tieáp xuùc vôùi daân bieåu Christ Smith, Chuû Tòch UÛy Ban Quan Heä Quoác Teá vaø Nhaân Quyeàn taïi Quoác Hoäi Hoa Kyø vaø moät soá vieân chöùc khaùc taïi Saøi Goøn vaøo ngaøy 18-12-1999. Ñöôïc bieát theâm ngoaøi oâng Thöùc coøn coù oâng Chaâu Vaên Lan cuõng bò baét giöõ.

- 28/03/2000, Nguyeãn taán Ñaït (sinh naêm 1949) Phoù Ban, kieâm chaùnh vaên phoøng Ban Ñaïi dieän quoác doanh PGHH ñaõ thi haønh chæ thò cuûa csvn, cuøng taát caû thaønh vieân cuûa Ban Ñaïi dieän chia ra ñi caùc xaõ laân caän chung quanh Thaùnh ñòa Hoøa Haûo coâng khai ñe doïa moïi tín ñoà PGHH khoâng ñöôïc veà Thaùnh ñòa trong ngaøy leã Ñöùc  Huyønh Giaùo Chuû thoï naïn laàn thöù 53. Ngoaøi ra taïi Hoa Thònh Ñoán vaøo thöôïng tuaàn thaùng 3 naêm 2000 phaùi ñoaøn Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baûo Veä Ñaïo Phaùp Phaät Giaùo Hoøa Haûo Vieät Nam ñaõ coù hôn 12 buoåi tieáp xuùc rieâng bieät vôùi caùc giôùi höõu traùch cuûa Quoác Hoäi vaø Chính phuû Hoa kyø, ñeå trình baøy vaø thaûo luaän veà chính saùch nghieät ngaõ cuûa nhaø caàm quyeàn Coäng saûn VN ñoái vôùi caùc Toân giaùo vaø nhöõng vi phaïm Nhaân quyeàn khaùc.

- 29/03/2000, nhieàu quan saùt vieân quoác teá ñöôïc baùo ñoäng tröôùc ñaây, ñang treân ñöôøng ñeán Thaùnh ñòa Hoøa Haûo ñeå taän maét quan saùt cuoäc chieán TAÂM LINH giöõa Phaät vaø quyõ vöông, giöõa HOØA HAÛO vaø taäp ñoaøn ñoà teå.

- 29/03/2000 8 giôø saùng chính quyeàn Coäng saûn tænh An giang ñang quyeát lieät khuûng boá tín ñoà PGHH vaø ñoàng baøo tham döï leã Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû thoï naïn 25 thaùng 2 aâm lòch (30/03/2000) taïi Thaùnh ñòa Hoøa Haûo, An Giang. Nhö taïi caùc nuùt chaën coâng an kieåm soaùt ngöôøi ñi boä, hoaëc xe gaén maùy neáu khoâng phaûi laø ngöôøi cö nguï trong vuøng Thaùnh ñòa ñeàu bò ñuoåi trôû veà. Neáu ai phaûn ñoái chuùng laáy giaáy tôø xe roài môøi veà ñoàn coâng an ñe doïa moïi caùch vaø laøm giaáy cam keát khoâng vaøo Thaùnh ñòa Hoøa Haûo. Rieâng vôï choàng chò Traàn Kim Lôïi ñoïc giaûng vieân noåi tieáng töø nhieàu chuïc naêm qua taát caû tín ñoà PGHH ñeàu bieát, cuøng nhieàu laõo OÂng, laõo Baø vaø tín ñoà trung nieân ñaõ bò coâng an Huyeän Chaâu Phuù Tænh An giang môøi ñeán vaên phoøng haêm doïa vaø baét buoäc laøm giaáy cam keát seõ khoâng veà Thaùnh ñòa Hoøa Haûo trong ngaøy leã Ñöùc Thaày thoï naïn.

- 29/03/2000, 20 giôø, coäng saûn Vieät Nam ñaõ baét giöõ 23 tín ñoà PGHH taïi Thaùnh ñòa vaø giaûi giao veà tænh An Giang vì tuï taäp döï ñònh cöû haønh leã. Tröôùc ñoù coâng an Coäng saûn ngaên chaän caùc ngaû ñöôøng veà Thaùnh ñòa vaø giaûi taùn caùc vuï tuï taäp coù töø 3 ngöôøi trôû leân. Trong soáù caùc tín ñoà bò baét goàm coù teân caùc OÂng Thöùc, beù Cao, Traàn Nguyeân Quôõn.... ñaëc bieät coù thanh nieân tín ñoà teân Nguyeãn vaên Duõng thuoäc xaõ Myõ Luoâng An giang bò ñaùnh ñaäp ngaát xæu taïi choã tröôùc söï chöùng kieán cuûa nhieàu ngöôøi vaø bò chích roi ñieän baát tænh vaøo luùc 4 giôø saùng ngaøy 29/3/2000 vaø phaûi ñöa vaøo beänh vieän cöùu caáp. Tin cho bieát theâm coù hôn 200 coâng an choáng bieåu tình quy tuï taïi Thaùnh ñòa Hoøa Haûo vaø taïi ñaây coù hai xe bít buøng cuûa coâng An ñaäu taïi Thaùnh Ñòa saún saøng ra tay haønh ñoäng. Ngoaøi ra löïc löôïng coâng an töø Caàn Thô leân taêng cöôøng ñeå chuaån bò vieäc ñaøn aùp vaø baét bôù. Maëc duø vieäc baét bôù taøn baïo ñaõ dieãn ra nhö theá nhöng khoái tín ñoà PGHH quyeát taâm baèng moïi caùch quy tuï vaøo Thaùnh ñòa ñeå tham döï leã caàu nguyeän Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû trôû laïi vaøo ñeâm nay cho tôùi saùng ngaøy mai.

- 30, 31/03/2000, ñeán 3giôø khuya, ñöôïc bieát coù hôn 1000 coâng an vuõ trang töø caùc tænh mieàn Taây taäp trung veà Thaùnh ñòa Hoøa Haûo trong ngaøy kyû nieäm 53 naêm Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû PGHH bò Coäng saûn aùm haïi; caùc ñaøi phaùt thanh, truyeàn hình cuûa baïo quyeàn ra raû ñoïc caùc hình phaït daønh cho nhöõng ai ngoan coá di chuyeån veà Thaùnh ñòa döï leã Ñöùc Thaày thoï naïn 25/02 aâm lòch nhaèm 30/03/2000; coù 23 ngöôøi bò coâng an baét  vaøo ngaøy hoâm tröôùc vaø 2 xe bít buøng tröïc saún ñeå baét ñi caùc tín ñoà; ngay taïi choã coù haøng traêm phuï nöõ do coâng an coäng saûn ñöa tôùi traø troän vaøo ñaùm ñoâng ñeå theo doõi ñoäng tònh caùc nöõ tín ñoà, taïi chuøa An Hoøa, khoaûng 300 tín ñoà maëc aùo traøng maøu naâu thì trong ñoù coù hôn 100 coâng an cuõng maëc naâu soøng traø troän. Taïi Toå ñình coù hôn 400 coâng an saéc phuïc vaø thöôøng phuïc, ngoaøi ñöôøng phoá moãi goùc ñöôøng ít nhaát coù 6 coâng an vaø moãi nhoùm ñeàu coù vaøi chieác xe gaén maùy. Khoâng dieãn vaên, khoâng phaùt bieåu, moãi ngöôøi thaép nhang töï caàu nguyeän roài laëng leõ ra veà trong moät baàu khoâng khí chöa töøng coù trong nhöõng ngaøy leã cuûa PGHH töø ngaøy Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû khai saùng ñaïo cho ñeán ngaøy nay.

- 31/03/2000, töø nhieàu ngaøy qua, khoaûng boán traêm tín ñoà PGHH ñaõ ñem voõng chieáu taäp trung bieåu tình taïi cô quan trung öông ñaûng ccsvn ôû Saøi Goøn, ñöôøng Leâ Duaãn. Coäng saûn Vieät Nam raát boái roái ñaõ chæ thò cho ñaïi dieän trung öông ñaûng phaùt caùc «ñôn khieáu naïi» ñoàng thôøi ñaõ coá thuyeát phuïc nhoùm bieåu tình giaûi taùn.

Thaùng tö

- 04/04/2000, Huynh tröôûng Hoà Taán Anh, ñaïi dieän toaøn theå Huynh tröôûng GÑPT tænh Quaûng Nam ñaõ phaûi vieát Ñôn Thaéc Maéc ngaøy göûi Toång bí thö Ñaûng Leâ Khaû Phieâu, Chuû tòch Traàn Ñöùc Löông, Chuû tòch Quoác hoäi Noâng Ñöùc Maïnh, Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi, Boä tröôûng Coâng an Leâ Minh Höông vaø Tröôûng ban Toân giaùo Leâ Quang Vònh.

- 04/4/2000 ba gia ñình naïn nhaân PGHH goàm Ñoã Thò Beù Naêm (vôï Nguyeãn Chaâu Lang), Traàn Thò Em (vôï Tröông Vaên Thöùc), Ñinh Thò Kim Phuïng (vôï Traàn Vaên Beù Cao) ñaõ vieát ñôn keâu cöùu thoáng thieát cho nhöõng thaân nhaân ñaõ bò csvn baét giöõ traùi pheùp. Lyù do vaøo ngaøy 26/12/1999 vaø ngaøy 11/3/2000, coâng an cuûa hai huyeän Phuù Taân vaø Thoaïi Sôn tænh An Giang coù baét coøng troùi vaø ñaùnh ñaäp tín ñoà PGHH laø anh Nguyeãn Chaâu Lang coù ñaïi dieän baø con ñoàng ñaïo vieát  2 ñôn khieáu toá göûi veà caùc cô quan: coâng an, toøa aùn, Vieän kieåm saùt tænh An Giang vaø cô quan toái cao Trung Öông. Ñeán ngaøy 1/3/2000 ñöôïc Toøa aùn nhaân daân toái cao Haø Noäi höôùng daãn laø "Hoà sô khieáu toá cuûa anh Nguyeãn Chaâu Lang ñöôïc chuyeån veà Vieän kieåm saùt tænh An Giang giaûi quyeát". Vaøo ngaøy 27/3/2000 caùn boä Vieän kieåm saùt tænh An Giang ñeán nhaø môøi laøm vieäc hoûi cung veà hai ñôn khieáu toá vaø heïn 15 ngaøy seõ giaûi quyeát roõ raøng. Nhöng ngaøy sau, töùc ngaøy 28/3/2000, coâng an ñieàu tra tænh An Giang ñeán taän nhaø ñoïc leänh baét taïm giam 3 naïn nhaân noùi treân, vôùi lyù do laø "phaïm toäi vu khoáng".

- 18/04/2000, taïi khoùa hoïp laàn thöù 56 cuûa UÛy ban Nhaân quyeàn Lieân Hieäp Quoác, UÛy Ban Baûo Veä Quyeàn Laøm Ngöôøi Vieät Nam leân tieáng yeâu caàu LHQ can thieäp traû töï do cho 33 tu só thuoäc caùc toân giaùo nhö Phaät giaùo thoáng Nhaát, Phaät giaùo Hoøa Haûo, Cao Ñaøi, Coâng Giaùo vaø Tin Laønh. Ñaëc bieät UB ñaõ neâu leân nhöõng cuoäc ñaøn aùp döõ doäi nhaém vaøo caùc tín ñoà Phaät giaùo Hoøa Haûo trong ñaàu naêm 2000 taïi tænh An Giang, cuõng nhö vôùi caùc tín höõu Tin Laønh thuoäc caùc daân toäc thieåu soá.

- 20/04/2000, moät chieán dòch vaän ñoäng chöõ kyù cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi ñoøi hoûi csvn phoùng thích chín tín ñoà PGHH vöøa bò baét trong cuoái thaùng 3 vöøa qua. Chín ngöôøi ñoù goàm caùc vò, Nguyeãn chaâu Lang, Tröông vaên Thöùc, Traàn vaên beù Cao, Traàn Nguyeân Höôn, Voõ vaên Böûu, Leâ vaên Nhuoäm, Nguyeãn vaên Hoaøng vaø Traàn vaên Ñieàn.

- 21/04/2000, taïi Lieân Hieäp Quoác, oâng Shambhu Ram Simkhada, ngöôøi Neùpal, chuû tòch khoùa hoïp UÛy Ban Nhaân Quyeàn LHQ laàn thöù 56 ôû Ñieän Quoác Lieân, Geneøve, Thuî Só ñaõ tuyeân aùn csvn cuøng vôùi 8 nöôùc khaùc nhö Chili, Congo, caùc Tieåu vöông quoác AÛ Raäp Thoáng nhaát, Kenya, Lettonie, Ouganda, Yeùmen vaø Zimbawe vi phaïm nhaân quyeàn nghieâm troïng qua moïi caáp chính quyeàn, theo nhö thuû tuïc toá tuïng 1503 quy ñònh. UÛy Ban BVQLNVN ñaõ keâu goïi coäng ñoàng Vieät Nam haûi ngoaïi haõy cuøng vôùi UB caäp nhaät hoùa hoà sô vi phaïm Nhaân Quyeàn cuûa csvn ñeå bieán thuû tuïc toá tuïng 503 trôû neân moät bieän phaùp cheá taøi ñoái vôùi cheá ñoä ñoäc ñaûng naøy.

- 21/04/2000, töø quaän Nghóa Haønh, tænh Quaûng Ngaõi, Ñaïi laõo Hoaø thöôïng Thích Huyeàn Quang, Xöû lyù Thöôøng vuï Vieän Taêng Thoáng, Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát, ñaõ göûi moät böùc thö 6 trang ñeán caùc oâng Leâ Khaû Phieâu, Traàn Ñöùc Löông, Phan Vaên Khaûi vaø Noâng Ñöùc Maïnh. Vaên thö mang soá 2/VTT/VP, ñeà ngaøy 21.4.2000, ñaõ ñöôïc Vieän Hoaù Ñaïo taïi Saigon göûi baûo ñaûm qua ñöôøng böu ñieän ñeán caùc nôi treân. Noäi dung böùc thö keâu goïi csvn laáy ngaøy 30/04/2000 laøm Ngaøy Saùm Hoái vaø Chuùc Sinh Toaøn Quoác. Cuï theå Hoøa thöôïng ñeà nghò csvn thi haønh nhöõng cöû chæ vaên minh nhö, thöù nhaát chaám döùt vónh vieãn söï gaây chieán trong yù nghó (tö duy) cuõng nhö trong haønh ñoäng ñoái vôùi moïi thaønh phaàn daân toäc; thöù hai, laáy ngaøy 30/04 laøm "Ngaøy Saùm hoái vaø Chuùc Sinh toaøn quoác". Saùm hoái vôùi ngöôøi cheát vaø Chuùc Sinh ngöôøi soáng; thöù ba, ban haønh thaønh saéc luaät trong vieäc tìm kieám thi haøi keû cheát traän baát luaän laø binh só cuûa phe naøo, traû töï do cho toaøn boä nhöõng ngöôøi tuø vì chính kieán hay toân giaùo, phuïc hoài danh döï nhöõng keû cheát oan, caáp döôõng xöùng ñaùng nhöõng ngöôøi taøn taät vì chieán tranh, khoâng phaân bieät chính kieán.

- 23/04/2000, coâng an ñeán Thanh Minh Thieàn Vieän vaøo luùc 12 giôø 30 khuya ñoøi khaùm hoä khaåu. Nhöng chö  Taêng baûo: "Ngaøy mai haõy ñeán khaùm, luaät phaùp khoâng cho khaùm nhaø ban ñeâm, ban ñeâm ñeå cho daân nghæ". Coâng an tieáp tuïc ñaäp cöûa ñeán 2 giôø saùng, thaáy ñoàng baøo vaø Phaät töû quanh vuøng nghe bieán uøa ra xem caøng luùc caøng ñoâng, hoï môùi ruùt lui. Saùng hoâm sau hoï trôû laïi raát ñoâng ñeå goïi laø «thaêm vieáng» Hoøa thöôïng Quaûng Ñoä vì sôï Ngaøi ñi Hueá döï leã gioã cuûa HT Ñoân Haäu. Tuaàn leã vöøa qua, Hoaø thöôïng Thích Thanh Minh, truï trì Thanh Minh Thieàn vieän ñaõ bò Coâng an ñoøi ñi "laøm vieäc" 2 laàn, ngaøy 28.4.00, HT. Thanh Minh coøn bò trieäu leân coâng an laøm vieäc. Hoaø thöôïng ñaõ mua 2 can xaêng vaø tuyeân boá vôùi coâng an raèng: "Caùc oâng saùch nhieãu toâi quaù laém roài. Phaûi chaám döùt ngay ñi thoâi. Baèng khoâng, toâi seõ töï thieâu !"-

- 24/04/2000, chö vò Hoaø thöôïng Ñaïi dieän GHPGVNTN taïi Hoa Kyø, AÂu chaâu, UÙc chaâu, Canada vaø Nhaät Baûn leân tieáng yeâu caàu UÛy ban Nhaân quyeàn LHQ ñang hoïp taïi Geneøve can thieäp traû töï do cho caùc tuø nhaân toân giaùo. Bao goàm caùc vò Hoøa thöôïng, Thöôïng toïa Thích Huyeàn Quang, Khoâng Taùnh, Tueä Syõ, Thieän Minh, Hueä Ñaêng, Trí Töïu, Lieãu Minh, cö syõ Hoaøng vaên Giang (GHPGVNTN); Nguyeãn Chaâu Lang, Traàn Vaên Beù Cao, Voõ Vaên Böûu, Leâ Vaên Nhuoäm, Voõ Vaên Lieâm, Nguyeãn Vaên Hoaøng, Traàn Vaên Ñieån, Traàn Nguyeân Höôõn vaø Tröông Vaên Thöùc (Giaùo hoäi PGHH); Leã sanh Laâm Ngoïc Thanh, Vaên Hoaø Vui vaø Ñoã Hoaøng Giaùm, Chaùnh trò söï Huyønh Vaên Thaéng, Phoù trò söï Leâ Kim Bieân vaø oâng Phaïm Coâng Hieàn (Giaùo hoäi Cao Ñaøi).

- 24/04/2000, coâng an csvn ñaõ keùo ñeán luïc soaùt chuøa Giaø Lam trong voøng 2 tieáng ñoàng hoà, noùi laø kieåm tra hoä khaåu. Ñaây laø nôi thöôøng truù cuûa TT. Thích Tueä Syõ, Toång Thö kyù Vieän Hoaù Ñaïo. Cuõng trong dòp 30/04 vöøa qua csvn ñaõ luïc soaùt, kieåm tra caùc chuøa ôû mieàn Trung vaø Saøi goøn ñeå ngaên chaän caùc Taêng Ni, Phaät töû ñoøi hoûi töï do toân giaùo vaø phuïc hoaït Giaùo Hoäi PGTN.

- 25/04/2000, luùc 16 giôø 20 (giôø Vieät Nam) treân ñöôøng trôû veà chuøa Lieân Trì ôû Thuû Ñöùc, hai Thöôïng toaï Thích Khoâng Taùnh vaø Thích Quaûng Hueä ñaõ bò Coâng an chaän baét taïi beán phaø Thuû Thieâm. TT. Thích Khoâng Taùnh ñöôïc cöû laøm Tröôûng ban Ban Töø thieän Xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát. Neân töø hoâm 21/04 Thöôïng toïa ra mieàn Trung lo coâng taùc töø thieän. Vöøa veà ñeán Saigon laø bò baét ngay. Coøn TT. Thích Quaûng Hueä bò khaùm xeùt vaø bò tòch thu moät taøi lieäu cuûa LHQ, moät cuoán "Nhaän ñònh veà nhöõng sai laàm tai haïi cuûa Ñaûng coäng saûn ñoái vôùi Daân toäc vaø Phaät giaùo Vieät Nam" maø taùc giaû laø Hoaø thöôïng Thích Quaûng Ñoä. Thöôïng toïa Quaûng Hueä phaûi "laøm vieäc" vôùi Coâng an ñeán 21 giôø 30 môùi ñöôïc thaû. TT. Thích Khoâng Taùnh ngaát xæu khi bò ñöa ñeán coâng an phöôøng Thuû Thieâm, vì taùc ñoäng cuûa roi ñieän cuøng nhöõng haønh ñoäng vuõ phu cuûa coâng an, coâng an cho goïi y só ñeán khaùm nghieäm. Taïi ñoàn coâng an xaõ An Khaùnh sau 2 laàn bò ngaát xæu vaø ñöôïc cöùu caáp, Thöôïng toïa phaûi laøm vieäc ñeán 23 giôø 30 môùi cho veà chuøa. Ñaàu thaùng gieâng döông lòch naêm nay, UÛy ban nhaân daân xaõ An Khaùnh ñaõ toå chöùc cuoäc ñaáu toá coâng coäng töông töï taïi ñình An Khaùnh. Cuoäc ñaáu toá coát kích ñoäng quaàn chuùng laøm ñôn xin nhaø caàm quyeàn truïc xuaát TT. Thích Khoâng Taùnh ra khoûi chuøa Lieân Trì. Sau cuoäc ñaáu toá aáy, ngöôøi ta thaáy moät "Ñôn Khieáu toá vaø Kieán nghò" ñöôïc phoå bieán, sau moät thaùng vaän ñoäng chæ thu ñöôïc coù... 19 chöõ kyù, trong ñoù khoâng coù moät chöõ kyù naøo cuûa Phaät töû chuøa Lieân Trì.

- 26/04/2000 Coâng an ñeán chuøa Lieân Trì baét 4 chuù ñieäu ñi "laøm vieäc", ñeå khai baùo haønh tung cuûa Thöôïng toaï Thích Khoâng Taùnh, vaø haêm doïa caùc chuù ñieäu phaûi boû chuøa hoaøn tuïc. Neáu khoâng seõ bò baét.

- 26/04/2000 tu só Voõ Thanh Lieâm, hieän ñang truï trì chuøa Quang Minh, xaõ Long Ñieàn, quaän Chôï Môùi, tænh An Giang ñaõ vieát Taâm Thö ñeå xin töï nguyeän hy sinh thaân maïng ñeå baûo veä PGHH vaø töï do tín ngöôõng". OÂng cho bieát "töï nguyeän thay theá ngöôøi voâ toäi, duø coù tuø toäi hay naùt thaân cuõng vui veû vì ñaïo phaùp". Ñöôïc bieát oâng Lieâm ñaõ bò Coäng saûn baét giam 10 laàn chæ vì ñoøi hoûi töï do toân giaùo.

- 27/04/2000, 5 coâng an ñeán baét Thöôïng toïa Thích Khoâng Taùnh ñi thaåm vaán. Nhöng Thöôïng toïa töø khöôùc, noùi raèng ñang bò soát, bò Coâng an haønh hung, neân ngöïc ñau ran, ngöôøi eâ aåm khoâng ñi ñaâu ñöôïc. Ba giôø ñoàng hoà sau, 4 caùn boä thuoäc UÛy ban Nhaân daân xaõ An Khaùnh ñeán ñoïc leänh keát aùn Thöôïng toïa Khoâng Taùnh "khoâng chaáp haønh leänh cuûa tröôûng coâng an Phöôøng môøi ñi laøm vieäc, cö truù baát hôïp phaùp vaø ñi khoûi chuøa khoâng xin pheùp. UBND seõ coù bieän phaùp tröøng trò sau".

- 30/04/2000, hai tín höõu moät Coâng giaùo, moät Tin laønh trong soá 12262 tuø nhaân ñöôïc csvn traû töï do. Ñoù laø Sö Huynh Coâng Giaùo John Euder Mai Ñöùc Chöông, 64 tuoåi, vaø tín höõu Tin Laønh Vuõ Gian Thao, 32 tuoåi.

Thaùng naêm

- 05/05/2000 baø Traàn Thò Em sinh naêm 1958 thöôøng truù taïi aáp Trung 1, thò traán Phuù Myõ, huyeän Phuù Taân, tænh An Giang, vôï oâng Tröông Vaên Thöùc, ñaõ gôûi cho coâng an laù thö Tuyeät Meänh vì quaù coâng phaãn nhaø caàm quyeàn tænh An Giang.

- 06/05/2000, cuï Leâ Quang Lieâm ñaõ gôûi thô cho laõnh ñaïo csvn phaûn ñoái veà vieäc ñaøi truyeàn hình vaø truyeàn thanh cuûa cheá ñoä (töø 15/03 ñeán 30/04) loan tin coù caùch chuïp muõ, vu khoáng voâ caên cöù moät tín ñoà PGHH nhö oâng.

- 08/05/2000 taïi xaõ Thaïnh Myõ Taây, Huyeän Chaâu Phuù (An Giang) trong buoåi hoïp khoaûng hôn 100 tín ñoà trong xaõ do Ban Ñaïi dieän quoác doanh töø Thaùnh ñòa Hoøa Haûo ñeán ñeå thi haønh lònh cuûa ñaûng thì coù 4 cuï OÂng vaø 3 laõo Baø ñöùng leân phaùt bieåu döùt khoaùt khoâng chaáp nhaän vaø doõng daïc tuyeân boá vieäc cuûa toân giaùo thì phaûi ñeå cho tín ñoà choïn ngöôøi ñaïi dieän.

-10/05/2000 vaøo 8 giôø 30 saùng thöù tö (taïi Vieät Nam ), treân 60 tín ñoà Phaät Giaùo Hoøa Haûo töø 6 huyeän ôû Mieàn Taây, ñaõ ñeán ñoàn coâng an tænh An Giang ñeå ñoøi hoûi nhaø caàm quyeàn ñòa phöông phaûi traû töï do cho 9 tín ñoà ñaõ bò baét giam keå töø dòp leã töôûng nieäm ngaøy Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû bò Coäng saûn Vieät Minh haõm haïi vaøo ngaøy 28/03 vöøa qua. Ñöôïc bieát hai nöõ tín ñoà Ñoã Thò Beù Naêm vaø Traàn Thò Em, vôï cuûa caùc oâng Nguyeãn Chaâu Lang vaø Tröông Vaên Thöùc cuøng vôùi thaân nhaân vaø ñoàng ñaïo Phaät Giaùo Hoøa Haûo mang taâm thö ñeán yeâu caàu CSVN traû töï do cho choàng caùc baø vaø nhöõng tín ñoà voâ toäi ñaõ bò baét bôù.

- 10/05/2000, baø Ñoã Thò Beù Naêm, vôï oâng Nguyeãn Chaâu Lang, ñaõ cuøng vôùi 78 tín ñoà PGHH trao cho coâng an tænh An Giang Tuyeät Meänh Thö cuûa baø vieát ngaøy 01/05/2000 taïi thò xaõ Long Xuyeân. OÂng Nguyeãn Chaâu Lang bò baét vì ñaõ ñaïi dieän cho moät soá tín ñoà vieát ñôn Khieáu Toá veà vieäc coâng an khuûng boá tín ñoà Huyeän Thoaïi Sôn. Coâng an ñaõ cho raèng toäi lôùn nhaát cuûa Chaâu Lang laø daùm vieát ñôn toá caùo nhaø nöôùc gôûi ra nöôùc ngoaøi.

- 10/05/2000, taïi thò xaõ Long Xuyeân (An Giang) vaøo luùc 9 giôø saùng hôn 100 laõo Baø, laõo OÂng, cuøng ña soá laø phuï nöõ, keùo ñeán vaên phoøng "khoái ñieàu tra cuûa sôû coâng an tænh" ñeå yeâu caàu thaû choàng con goàm 9 ngöôøi bò coâng an baét giöõ töø ngaøy leã Ñöùc Thaày thoï naïn môùi ñaây. Vaø yeâu caàu cho gaëp maët nhöõng ngöôøi thaân hoaëc hoï ñaõ bò thuû tieâu, gieát cheát, cuõng xin cho bieát roõ? Tröôùc khí theá caêm phaån cuûa ñaùm ñoâng, coâng an ñaõ traán an vaø môøi vaøi ngöôøi vaøo beân trong vaên phoøng ñieàu ñình vaø yeâu caàu giaûi taùn, ñoàng thôøi höùa ñeán ngaøy
25/05/2000 seõ cho gaëp maët thaêm vieáng khi cuoäc ñieàu tra keát thuùc.

- 11/05/2000, Ngaøy Nhaân Quyeàn Vieät Nam ñöôïc toå chöùc taïi truï sôû Quoác hoäi Myõ, döôùi söï baûo trôï cuûa caùc daân bieåu vaø nghò só. Ngoaøi ra coøn ñöôïc söï baûo trôï cuûa caùc toå chöùc AFL-CIO, Amnesty International, Physicians for Human Rights, Commitee on Human Rights, Academy of Sciences, Acedemy of Engineering, Institute of Medecine, National Coalition Government of The Union of Burma, the Laogai Research Foundation, Greater Washinton for Chinese Democracy, vaø caùc toå chöùc cuûa ngöôøi Vieät töï do.

- 18/05/2000, Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baïo Veä Ñaïo Phaùp, Giaùo hoäi Phaät giaùo Hoøa Haûo ñaõ ra Thoâng baïch veà ÑAÏI LEÃ KYÛ NIEÄM 61 NAÊM  KHAI SAÙNG NEÀN ÑAÏO PGHH CUÛA ÑÖÙC HUYØNH GIAÙO CHUÛ. Thoâng baïch coù ñoaïn «Nhöõng neùn höông seõ ñöôïc chuùng ta thaép leân vôùi ngoïn löûa thieâng cuûa tinh thaàn Hoøa Haûo, cuõng nhö tinh thaàn baát khuaát cuûa con chaùu Tieân Roàng, ñoát saïch gian taø, quyû chöôùng»

- 21/05/2000 Ban Trò Söï PGHH Mieàn Nam California cuøng treân 100 ñoàng ñaïo ñaõ laøm leã caàu an cho chín tín ñoà PGHH hieän ñang bò giam caàm taïi nhaø tuø An Giang, nhaân dòp leã Phaät Ñaûn taïi Hoäi Quaùn PGHH taïi thaønh phoá Santa Ana vaøo saùng Chuû Nhaät.

- 22/05/2000, Leâ khaû Phieâu caàm ñaàu csvn ñeán Phaùp coâng du ñaõ bò coäng ñoàng tî naïn cuõng nhö caùc toå chöùc Nhaân quyeàn, ñaáu tranh taïi Paris vaø AÂu chaâu toå chöùc nhieàu hình thöùc ñeå phaûn ñoái ñaøn aùp toân giaùo vaø nhaân quyeàn taïi Vieät Nam. Nhieàu cuoäc bieåu tình taïi choã tröôùc coâng tröôøng Nhaân quyeàn (Trocadeùro), tuaàn haønh baèng ñoaøn xe coù gaén quoác kyø Vieät Nam (neàn vaøng ba soïc ñoû), ngoaøi ra laù côø ñoû sao vaøng bieåu töôïng cuûa cheá ñoä cs treo tröôùc Toøa thò chaùnh thaønh phoá Paris ñaõ bò anh em Nhoùm Coâng Taùc Ñaëc Nhieäm ñoát chaùy (ngaøy 25/05 luùc 22 giôø 3 phuùt) v.v... vaø v.v...

- 26/05/2000, csvn ñaõ ñöa ba trong soá chín tín ñoà PGHH hieän coøn bò giam giöõ ra xeùt xöû taïi toøa aùn huyeän Thoaïi Sôn, nuùi Saäp, An Giang, baûn aùn ñöôïc tuyeân nhö sau: oâng Nguyeãn thanh Lieâm bò keát aùn 30 thaùng tuø, oâng Nguyeãn vaên Ñieån bò keát aùn 24 thaùng tuø, oâng Nguyeãn vaên Haûi bò keát aùn 8 thaùng tuø veà toäi aâm möu ñuïng taøu ñeå aùm haïi coâng an.

- 26/05/2000 taïi huyeän Thoaïi Sôn Thaùnh Ñòa Hoøa Haûo, nhaø caàm quyeàn tænh An Giang seõ ñem caùc oâng Leâ Vaên Nhuoäm, Voõ Vaên Lieâm, Nguyeãn Vaên Hoaøng vaø Traàn Vaên Ñieån ra xeùt xöû.

Thaùng saùu

- 02/06/2000, trong ngaøy xöû caùc oâng Nguyeãn thanh Lieâm, Nguyeãn vaên Ñieån, Nguyeãn vaên Haûi, caùc tín ñoà PGHH ñaõ ñeán ñeå binh vöïc cho nhöõng ngöôøi treân vaø ñaõ bò coâng an cs ñaøn aùp thoâ baïo. Chuùng ñaõ baét giöõ oâng Leâ Höõu Hoøa 60 tuoåi ôû xaõ Ñònh Thaønh, huyeän Thoaïi Sôn vì cho oâng laø ngöôøi caàm ñaàu. OÂng Leâ höõu Hoøa ñaõ ñeå laïi tuyeät maïng thö tuyeân boá tuyeät thöïc voâ thôøi haïn ñeå phaûn ñoái coâng an. OÂng Hoøa baét ñaàu tuyeät thöïc vaøo luùc 9 giôø saùng ngaøy 03/06/2000. Ngoaøi ra haèng traêm gia ñình Trò söï vieân Giaùo hoäi PGHH do cuï Leâ Quang Lieâm laõnh ñaïo ñaõ bò coâng an bao vaây chaët cheû.

- 16/06/2000, nhaân ñaïi leã kyû nieäm naêm thöù 61 khai saùng neàn ñaïo Phaät giaùo Hoøa Haûo, HÑTLBVÑP/ GHPGHH ñaõ ra Thoâng baïch ñaëc bieät vôùi noäi dung keâu goïi ñoàng ñaïo vaø ñoàng baøo phaûi vaän duïng quaùn trieät tinh thaàn BI, TRÍ, DUÕNG, bình tænh saùng suoát trong moïi tình huoáng vaø chaáp haønh nghieâm chænh theo ñuùng söï chæ ñaïo cuûa Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baûo Veä Ñaïo Phaùp ñeå traùnh nhöõng aâm möu phaù hoaïi baát cöù töø ñaâu ñeán laøm toån haïi uy danh cuûa PGHH.

- 19/06/2000, ñöôïc ghi nhaän coù hôn moät trieäu tín ñoà PGHH ñaõ quy tuï veà Thaùnh ñòa An Giang ñeå tham döï Ñaïi leã Khai ñaïo laàn thöù 61.

- 21/06/2000, Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä ñaõ gôûi moät böùc thö caùm ôn caùc nhaân só trong vaø ngoaøi nöôùc, caùc ñoaøn theå ngöôøi Vieät haûi ngoaïi cuøng GHPGVNTN veà vieäc ñaõ taùn ñoàng hoaëc môû cuoäc vaän ñoäng ñeà cöû HT laøm öùng cöû vieân giaûi Nobel Hoøa bình naêm 2000.

- 26/06/2000, cuï Leâ quang Lieâm, Hoäi tröôûng Giaùo hoäi Trung öông PGHH ñaõ chính thöùc gôûi moät vaên baûn ñeán caùc toå chöùc ngöôøi Vieät töï do trong vaø ngoaøi nöôùc, baûn vaên minh xaùc raèng PGHH luoân chuû tröông baát baïo ñoäng vaø chæ hoaït ñoäng thuaàn tuùy toân giaùo.

Thaùng baûy

- 05/07/2000, vì phoå bieán lôøi keâu goïi laáy ngaøy 30/04/2000 laøm Ngaøy Saùm Hoái vaø Chuùc Sinh ñeán csvn, neân vaøo luùc 7 giôø 45 phuùt saùng ngaøy 5/7 coâng an vaø ban toân giaùo Quaûng Ngaõi ñeán quaän Nghóa Haønh ñeå thaåm vaán Ñaïi laõo Hoøa thöôïng Thích Huyeàn Quang, Xöû lyù Thöôøng vuï Vieän Taêng thoáng, Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát. Cung caùch thaåm vaán, theo lôøi HT Huyeàn Quang, laø «naït noä, coäc caèn, hung haõn, traán aùp, voâ leã». Coøn noäi dung cuoäc phoûng vaán xoay quanh noäi dung böùc thö vöøa neâu treân.

- 11/07/2000, Vaên Phoøng Thoâng Tin Ñaïo Söï (Boä phaän Haûi ngoaïi) thoâng baùo, Hieàn Huynh Só Taûi Phuøng vaên Phan bò Phoøng Quaûn lyù xuaát nhaäp caûnh tænh Taây Ninh baùc ñôn xin xuaát ngoaïi, sang Hoa Kyø tham döï Leã kyù Hieán Chöông  cuûa Lieân Hieäp Toân giaùo (URI: United Religions Initative) toå chöùc 5 ngaøy töø 25 ñeán 30/06/2000 taïi Vieän Ñaïi Hoïc Carnigie Mellon, thaønh phoá Pittsburgh, tieåu bang Pensylvania, Ñoâng Baéc Hoa Kyø. Maëc duø coù söï can thieäp tröïc tieáp giöõa URI vaø Thuû Töôùng Phan vaên Khaûi. Lyù do keàm keïp khoâng cho pheùp Só Taûi Phuøng vaên Phan, vì tænh uûy Taây Ninh cho oâng laø thaønh phaàn "chöùc saéc Cao Ñaøi phaûn ñoäng" hôn nöõa Só Taûi Phuøng vaên Phan ñaõ thaúng thaén choáng vieäc caàu phong, caàu thaêng traùi luaät Ñaïo cuûa Hoäi Ñoàng Chöôûng Quaûn toå chöùc vaøo dòp kyû nieäm Khai Ñaïo, 16 thaùng 10 naêm Kyû Maõo (1999) vôùi yù ñoà caøi caùn boä cs vaøo noäi boä Ñaïo.

- 22/07/2000, Ñaïi hoäi Töï do Toân giaùo cho Vieät Nam ñöôïc toå chöùc taïi Orlando, tieåu bang Florida, Hoa Kyø, muïc ñích goàm: 1/ Toá caùo nhöõng ñaøn aùp toân giaùo taïi Vieät Nam; 2/ Taïo tình thaân giöõa caùc toân giaùo vôùi nhau töø ñoù ñöa ñeán tình ñoaøn keát thaân aùi giöõa caùc ñoàng baøo Vieät Nam, nhaát laø ngöôøi Vieät taïi haûi ngoaïi; 3/ Tìm ra nhöõng phöông thöùc nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa UÛy ban laø vaän ñoäng ñoøi töï do toân giaùo cho Vieät Nam.
- 22/07/2000, baø Ñoã thò Beù Naêm ñaõ cuøng haèng traêm tín ñoà PGHH keùo ñeán traïi giam tænh An Giang thaêm 11 ñoàng ñaïo ñang bò giam giöõ taïi ñaây. Theo baø Naêm cho bieát nhöõng ngöôøi bò giam ñaõ «nhaát quyeát khoâng chòu kyù moät vaên baûn nhaän toäi naøo caû»

Thaùng taùm

- 03/08/2000, oâng Traàn vaên Töôi toá caùo csvn eùp buoäc tín ñoà Phaät giaùo Hoøa Haûo ñaõ bò giam giöõ moät caùch oan öùc taïi caùc traïi giam An Giang töø 4 thaùng nay kyù giaáy nhaän toäi.

- 30/08 vaø 1,2,3/09/2000, ñaïi hoäi khoaùng ñaïi kyø 2 cuûa Giaùo hoäi Phaät giaùo Vieät Nam Thoáng nhaát haûi ngoaïi taïi Hoa Kyø, Vaên phoøng II Vieän hoùa ñaïo ñaõ nhoùm hoïp taïi chuøa Coå Laâm, Seattle, tieåu bang Washington, Taây baéc Hoa Kyø. Noäi dung goàm 3 ñieåm chính: 1/ Truy toân Ñöùc Ñeä Tam Taêng Thoáng laø Ñaïi Laõo Hoøa Thöôïng Thích Ñoân Haäu, vieân tòch naêm 1992 theo  giaùo chæ do Ñaïi laõo HT Thích Huyeàn Quang töø trong nöôùc gôûi ra; 2/ Löu nhieäm vaø boå sung nhaân söï cuûa GH; 3/ GHPGVNTN haûi ngoaïi taïi Hoa Kyø caáp lieân bang cuõng laø vaên phoøng II cuûa Vieän Hoùa Ñaïo.

Thaùng chín

- 04/09/2000, Thöôïng toïa Thích Haûi Taïng ñaõ vieát moät kieán nghò vaø gôûi ñeán nhöõng ngöôøi caàm ñaàu csvn ôû tænh Quaûng Trò. Noäi dung Thöôïng  toïa ñoøi hoûi chaám döùt nhöõng haønh vi thoâ baïo xaâm haïi ñeán caùc quyeàn töï do Tín ngöôõng, töï do cö truù, töï do Daân chuû cuûa Nhaân daân; Khoâng can thieäp vaøo noäi boä Toân giaùo; chaám döùt moïi haønh vi khuûng boá vaø gaây chia reõ; thöïc hieän vaø phaùt huy tính Daân chuû thaät söï; neâu roõ tính coâng minh cuûa phaùp luaät, taïo ñöôïc loøng tin cho quaàn chuùng.

-05/09/2000, theo baûn töôøng trình veà vaán ñeà töï do toân giaùo taïi Vieät Nam cuûa Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø thì caùc tín ñoà PGHH (Nguyeãn Chaâu Lang, Tröông vaên Thöùc, Traàn vaên Beù Cao, Traàn Nguyeân Höôõn, Nguyeãn vaên Böûu, Leâ Höõu Hoøa) ñang bò giam giöõ taïi traïi tuø Baèng Laêng, An Giang.

- 08/09/2000, taïi chuøa Töø Hieáu, Hueá, Thöôïng toïa Thích Thaùi Hoøa ñaõ tieáp oâng Paul Berg - Bí thö Thöù nhaát Toøa ñaïi söù Myõ taïi Vieät Nam. Oâng Paul Berg ñaõ ñaët moät soá caâu hoûi lieân quan ñeán vieäc Thöôïng toïa khoâng ñöôïc csvn cho ñi döï Hoäi nghò Thöôïng ñænh Hoøa bình Theá giôùi Thieân nieân kyû taïi truï sôû Lieân Hieäp Quoác ôû Nöõu Öôùc vaøo ngaøy 28/08/2000.

- 14/09/2000, OÂng Nguyeãn Duy Taâm, töï Taâm Moät, sinh naêm 1951, cö nguï taïi aáp Thöôïng II, thò traán Phuù Myõ, huyeän Phuù Taân (Hoøa Haûo), An Giang,  tín ñoà PGHH ñaõ bò quaûn cheá hai naêm theo quyeát ñònh soá 146/QÑ-UB cuûa chuû tòch UÛy Ban Nhaân Daân tænh An Giang do Laâm Thanh Tuøng, Phoù Chuû Tòch UÛy Ban kyù. Lyù do laø vaøo thaùng 05/2000, coâng an ñòa phöông xeùt nhaø oâng Taâm vaø tòch thaâu 8 cuoän baêng thu laïi caùc buoåi phaùt thanh cuûa ñaøi AÙ Chaâu Töï Do, moät maùy phaùt thanh, nhieàu côø ñaïo maøu naâu vaø bieåu ngöõ Chaøo Möøng Leã Ñaûn Sanh Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû vaø Phaät Giaùo Hoøa Haûo Muoân Naêm. Ñöôïc bieát tröôùc ñoù vaøo ngaøy 02/01/1999 oâng  ñaõ cuøng 27 tín ñoà PGHH kyù vaøo Ñôn Khieáu Toá veà vieäc coâng an huyeän Phuù Taân ñaøn aùp tín ñoà PGHH taïi Toå Ñình gôûi cho Toøa aùn Nhaân daân Toái cao, boä coâng an Haø Noäi, sôû coâng an An Giang vaø phoøng coâng an huyeän Phuù Taân.

- 20/09/2000, HÑTLBVÑP/ Giaùo hoäi Phaät giaùo Hoøa Haûo ñaõ ra Thoâng Tö Ñaëc Bieät veà vieäc naêm tín ñoà PGHH bò keát aùn tuø. Ñoù laø caùc oâng 1/Nguyeãn chaâu Lang 3 naêm tuø; 2/Tröông vaên Thöùc 3 naêm tuø; 3/Leâ vaên Nhuoäm 2 naêm tuø; 4/Traàn nguyeân Quôûn 1 naêm tuø; 5/Traàn vaên Beù Cao 1 naêm tuø. Nhöõng ngöôøi naøy bò keát toäi laø "lôïi duïng quyeàn daân chuû" choáng laïi nhaø nöôùc coäng saûn! Thoâng tö ñaõ phaûn ñoái nhöõng baûn aùn thoâ baïo noùi treân ñoàng thôøi cuõng chia xeû nieàm ñau chung ñoái vôùi caùc ñoàng ñaïo naïn nhaân vaø gia ñình.

- 24/09/2000, Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä, Vieän tröôûng Vieän Hoùa Ñaïo, GHPGVNTN ñaõ ra Thoâng baïch keâu goïi cöùu trôï naïn nhaân baûo luït ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Vieän ñaõ xuaát ba traêm möôøi trieäu ñoàng Vieät Nam, giao cho Ban Töø Thieän Xaõ Hoäi cuûa Vieän töùc toác thaønh laäp ba phaùi ñoaøn cöùu trôï leân ñöôøng veà ba tænh Long An, An Giang vaø Ñoàng Thaùp ñeå cöùu trôï ñoàng baøo. Phaùi ñoaøn cöùu trôï tænh Long An do Thöôïng toïa Thích Quaûng Hueä höôùng daãn cuøng vôùi TT Thích Nguyeân Nhö vaø 10 Phaät töû phuï traùch, duøng thuyeàn phaân phaùt 200 phaàn quaø ôû nhöõng nôi nöôùc daâng cao vaø caùc nhaø ôû raûi raùc nôi xa. Ñeán ñeâm nöôùc daâng maïnh, thuyeàn laïi quaù nhoû neân phaûi ra veà; phaùi ñoaøn cöùu trôï tænh An Giang do TT Thích Nguyeân Lyù höôùng daãn cuøng vôùi Sö coâ Thích Nöõ Nhö Tín vaø 15 Phaät töû phuï traùch vöøa phaùt ñöôïc 84 phaàn quaø thì bò coâng an chaän cöôùp vì treân goùi quaø coù ghi «GHPGVNTN, maø nhaø nöôùc caám caùc phaùi ñoaøn thieän nguyeän tö nhaân ñi cöùu trôï». Toái 21/9 phaùi ñoaøn veà chuøa Quaûng Ñöùc ôû Long Xuyeân, nhöng coâng an khoâng cho, phaùi ñoaøn phaûi ñi thueâ khaùch saïn nhöng cuõng khoâng ñöôïc, cuoái cuøng vaøo nöûa khuya moïi ngöôøi phaûi tìm ñöôøng veà Saøi Goøn; phaùi ñoaøn ñi cöùu trôï tænh Ñoàng Thaùp do TT Thích Long Trình höôùng daãn cuøng vôùi Ni sö TN Nhö Nhö cuøng 10 phaät töû ñaõ phaân phaùt ñöôïc 1000 phaàn quaø. Ñöôïc bieát moãi phaàn quaø trò giaù moät traêm ngaøn ñoàng VN. Ngaøy 21/9 TT Thích Khoâng Taùnh, tröôûng ban Töø thieän Xaõ hoäi cuõng leân ñöôøng ñi cöùu trôï nhöng ñeán beán ñoø Thuû Thieâm bò coâng an chaän laïi ñöa veà laïi chuøa Lieân Trì, ñoàng thôøi nhaän «giaáy môøi» ñeán phöôøng laøm vieäc vôùi lyù do «laøm vieäc veà hoaït ñoäng töø thieän xaõ hoäi».

- 25/09/2000, baø Mai Thò Dung, vôï oâng Voõ Vaên Böûu, moät tín ñoà PGHH ñang bò caàm tuø ñaõ moå buïng töï saùt vaøo 25-9-2000 tröôùc maét haøng traêm tín ñoà PGHH ñang la où caêm phaãn. Hieän baø ñang ñöôïc ñieàu trò taïi beänh vieän Long Xuyeân, An Giang. Tröôùc ñoù baø cuõng ñaõ bò baét cuøng choàng, nhöng ñöôïc thaû vì tuyeät thöïc trong tuø cho ñeán ngaát xæu.

- 25/09/2000, baø Eileen A. Sullivan, Giaùm ñoác Giao teá cuûa UÛy hoäi Töï do Toân giaùo Theá giôùi Hoa Kyø ñaõ gôûi moät laù thö ñeà ngaøy 25/09 ñeán oâng Traàn vaên Töôi, Hoäi tröôûng BTSTÖ/GHPGHH thoâng baùo veà vieäc UH coù yeâu caàu cô quan Töï do Toân giaùo Theá giôùi Boä ngoaïi giao ñieàu tra vaø theo doõi dieãn bieán veà tröôøng hôïp 5 tín ñoà PGHH bò ñöa ra toøa.

- 26/09/2000, luùc 7 giôø saùng thöù ba, caùc oâng Nguyeãn chaâu Lang, Traàn vaên Beù Cao, Traàn Nguyeân Höôõng, Nguyeãn vaên Böõu, Leâ Höõu Hoøa seõ bò ñöa ra xöû aùn taïi toøa aùn nhaân daân tænh An Giang. Rieâng vôï oâng Nguyeãn vaên Böõu ñaõ tuyeät thöïc trong tuø cho ñeán khi kieät löïc ngaát xiuõ. Coâng an phaûi ñöa baø qua bònh vieän chöõa trò roài thaû baø. Tröôùc ñoù baø Böõu bò baét chæ vì khoùc loùc keâu gaøo ñoøi thaû ngöôøi choàng voâ toäi tröôùc truï sôû coâng an.

- 26/09/2000, oâng Nguyeãn Chaâu Lang, moät trong nhöõng ngöôøi vöøa bò csvn keát aùn trong ngaøy ñaõ bò coâng an ñeø coå, caét buùi toùc vaø caïo raâu taïi khaùm Baèng Laêng, An Giang. OÂng ñaõ vuøng vaãy, la heùt nhaát ñònh khoâng cho thì bò boùp coå. OÂng ñaõ söng coå, khoâng aên uoáng ñöôïc nhieàu hoâm.

- 28/09/2000, gia ñình cuûa caùc tín ñoà PGHH bò xöû aùn oan vaøo ngaøy 26/09/2000 ñaõ gôûi ñôn khaùng caùo ñeán toøa phuùc thaåm toái cao Saøi Goøn, vôùi lyù do: «Theo hieán phaùp nöôùc CHXHCNVN chöông X, muïc Toøa aùn Nhaân daân, ñieàu 131 vaø 132: «...Toøa aùn Nhaân daân phaûi xeùt coâng khai, quyeàn baøo chöõa cuûa bò caùo ñöôïc baûo ñaûm...» Gia ñình caùc bò caùo «khoâng ñoàng yù vôùi keát luaän toäi traïng: vu khoáng vaø lôïi duïng quyeàn töï do daân chuû» vaø ñoàng kyù teân treân baûn Khaùng aùn. Vì phieân xöû khoâng ñöôïc toå chöùc coâng khai, daân chuùng khoâng ñöôïc ñeán döï vaø bò caùo khoâng ñöôïc quyeàn baûo veä cho laäp tröôøng cuûa mình, taát caû töø ñaàu ñeán cuoái do toøa aùn csvn toaøn quyeàn thao tuùng.

- 29/09/2000, baø Traàn thò Em hieàn noäi cuûa oâng Tröông vaên Thöùc ñaõ gôûi baûn töôøng trình dieãn bieán phieân toøa noùi treân ra haûi ngoaïi vaø nhôø Baùn taäp san PGHH ôû Nam Cali, Hoa Kyø chuyeån cho chính phuû, quoác hoäi vaø boä ngoaïi giao Myõ.

Thaùng möôøi

- 07/10/2000, phaùi ñoaøn cöùu trôï do HT Quaûng Ñoä laõnh ñaïo, laáy thuyeàn ñi töø ñaàu nguoàn soâng Chaâu ñeå cöùu trôï ñoàng baøo ñang ñoùi reùt taïi xaõ Vónh Hoäi Ñoâng, huyeän An Phuù tænh An Giang. Nhöng vöøa phaùt ñöôïc khoaûng 100 phaàn quaø thì coâng an xuaát hieän cöôùp laáy caùc phaàn quaø, ñoàng thôøi keùo thuyeàn cuûa phaùi ñoaøn veà coät vaøo chieác phaø thu thueá coâng an treân soâng Chaâu vaø «laøm vieäc» vôùi töøng vò trong phaùi ñoaøn. Phaùi ñoaøn bò caâu löu giöõa soâng nöôùc meânh moâng laïnh leõo töø 10 giôø saùng ñeán 10 giôø ñeâm cuøng ngaøy, ñoaøn môùi ñöôïc rôøi ñòa ñieåm veà nhaø troï, HT Vieän tröôûng bò taét tieáng, aùp huyeát taêng cao.

- 08/10/2000, TT Khoâng Taùnh bò coâng an Chaâu Ñoác goïi ñi «laøm vieäc» veà vieäc «coøn bò quaûn cheá» maø rôøi Saøi Goøn khoâng xin pheùp. Coâng an ra lònh truïc xuaát vaø TT Khoâng Taùnh phaûi rôøi Chaâu Ñoác veà Saøi Goøn luùc 12 giôø ngaøy 9/12/2000.

- 11/10/2000, HT Vieän tröôûng cuøng chö Taêng Ni ñaõ bình an trôû veà Saøi Goøn luùc 15 giôø 45. Söùc khoûe cuûa HT Quaûng Ñoä bò suùt giaûm traàm troïng. Saéc dieän bieán ñoåi, chaân böôùc khoâng vöõng, caàn moät thôøi gian tónh döôõng. Ngoaøi ra treân ñöôøng veà luùc naøo cuõng coù coâng an «hoä toáng» ñeå saún saøng caûn trôû phaùi ñoaøn GH cöùu trôï naïn nhaân luõ luït ôû caùc tænh Ñoàng Thaùp, Long An cuõng laø nhöõng vuøng bò nöôùc daâng cao.

- 14/10/2000, Nhaèm muïc ñích noùi leân söï caûm taï chaân thaønh cuûa khoái tín ñoà PGHH taïi VN ñoái vôùi ñoàng ñaïo vaø ñoàng baøo haûi ngoaïi ñaõ tích cöïc hoå trôï PGHH queâ nhaø trong thôøi gian qua, Vaên phoøng ñaïi dieän Hoäi Ñoàng Tröôûng Laõo Baûo Veä Ñaïo Phaùp taïi Hoa Kyø ñaõ toå chöùc trình chieáu cuoán phim video döôùi nhieàu daïng baùn chính thöùc thu hình aûnh cuûa 3 cuoäc leã: leã khai Ñaïo 60 naêm 18 thaùng 5 Kyû Maõo 1999, leã Ñaûn Sinh Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû 1-1-2000 vaø Leã kyû nieäm 61 naêm khai ñaïo 18 thaùng 5 Canh Thìn 2000 ñaõ ñöôïc trình chieáu taïi hoäi tröôøng Westminster (khu Little Saøigoøn Nam Cali) vaøo ngaøy 14-10-00, vaø taïi Hoäi tröôøng Dieân Hoàng San Jose (Baéc Cali) ngaøy 15-10-2000.

- 21/10/2000, theo thoâng baùo cuûa Vaên Phoøng Thoâng Tin Ñaïo Söï (Boä Phaän haûi ngoaïi), Giaùo Hoäi Tin Laønh, csvn ñang möu toan thaønh laäp Giaùo Hoäi Tin Laønh quoác doanh qua hình thöùc Ñaïi hoäi Toång Lieân Hoäi, Hoäi Thaùnh Tin Laønh Vieät Nam.

Thaùng möôøi moät

- 05/11/2000, Hoøa thöôïng Thích Quaûng Ñoä, Vieän tröôûng VHÑ/GHPGVNTN ñaõ gôûi moät laù thö tôùi Toång thoáng Bill Clinton nhaân chuyeán coâng du VN töø 17 ñeán 19/11/2000. Böùc thö coù ñoaïn nhö sau: «...neáu toång thoáng chòu coâng khai uûng hoä cho daân chuû, nhaân quyeàn vaø töï do toân giaùo trong chuyeán vieáng thaêm naøy...Toång thoáng caàn döùt khoaùt trong cuoäc choïn löïa lòch söû... Toång thoáng daán thaân haäu thuaãn cho cheá ñoä cuûa moät tuyeät ñaïi thieåu soá ñaëc quyeàn ñaûng coäng saûn... hay laø toång thoáng choïn löïa 78 trieäu daân VN ñeå haäu thuaãn hoï trong noã löïc vaän ñoäng cho nhaân quyeàn vaø töï do...».

-  07/11/2000, coäng saûn Vieät Nam ñoät nhieân coâng nhaän söï hieän dieän cuûa Giaùo Hoäi Tin Laønh ôû Vieät Nam tröôùc khi chuyeán vieáng thaêm VN cuûa toång thoáng Myõ baét ñaàu vaøo trung tuaàn thaùng 11.

- 16/11/2000, quoác hoäi AÂu chaâu taïi Strasbourg (Phaùp) ñaõ thoâng qua nghò quyeát mang soá RCV425588FR leân tieáng caûnh caùo csvn veà nhöõng vi phaïm Nhaân quyeàn vaø ñaøn aùp toân giaùo maø hoï ñaõ kyù keát vôùi Lieân hieäp AÂu chaâu vaøo naêm 1995. Nghò quyeát coøn neâu leân nhöõng tröôøng hôïp cuï theå nhö tòch thu ñaát ñai cuûa tu vieän Thieân An (Hueá), phaù huûy moät nhaø thôø Tin Laønh ôû Saøi Goøn, giam giöõ traùi pheùp caùc Taêng syõ cuûa GHPGVNTN nhö Ñaïi ñöùc Thích Thieän Minh (keát aùn chung thaân 2 laàn), Ñaïi ñöùc Hueä Ñaêng (aùn tuø 20 naêm), giam giöõ vaø ñoái xöû taøn teä vôùi naêm tín ñoà PGHH v.v... Trong phaàn quyeát nghò 6 ñieåm ñaëc bieät coù caâu: «...chæ coù moät chính saùch caûi toå saâu roäng veà chính trò, nhaát laø trong lónh vöïc nhaân quyeàn, nhaèm baûo ñaûm troïn veïn vieäc thieát laäp moät nhaø nöôùc phaùp quyeàn...».

- 17/, 18, 19/11/2000, maëc duø coù lònh quaûn cheá nhöng moät soá trò söï vieân PGHH vaø tín ñoà ñaõ vöôït haøng raøo ñeå tìm caùch veà Saøi Goøn ngaøy 17/11 (khi toång thoáng Clinton hieän dieän ôû thaønh phoá) ñeå trình baøy tình traïng maát töï do toân giaùo taïi VN. Tu syõ Nguyeãn vaên Ñieàn, Phoù hoäi tröôûng GH/TÖ/PGHH, Haø Haûi Chaùnh thö kyù GH/TÖ/PGHH, oâng Nguyeãn vaên Thaønh Thö kyù BTS tænh Kieán Phong vaø moät soá tín ñoà töø Hoàng Ngöï, baø Nguyeãn thò Thu Phoù ban Phuï nöõ/GH/TÖ/PGHH vaø moät soá tín ñoà töø xoùm Chaøi (Caàn Thô) ñaõ bò coâng an chaän baét doïc ñöôøng vaø aùp taûi trôû veà nhaø. Nhöng trong ñeâm 17 raïng 18/11 hoï ñaõ kheùo leùo troán ra khoûi nhaø vaø tìm caùch leùn veà Saøi Goøn.

- 18/11/2000, luùc 2 giôø saùng coù 10 coâng an saéc phuïc tung cöûa xoâng vaøo nhaø cuï Lieâm luïc soaùt ñoàng thôøi tòch thu 4 maùy ñieän thoaïi caàm tay, nhaø cuûa con cuï Lieâm ôû Saøi Goøn vaø phuï caän cuõng bò coâng an luïc soaùt cöù 3 tieáng ñoàng hoà moät laàn. Luùc 12 giôø 30 phuùt raïng saùng 18/11 baø Nguyeãn thò Thu cuøng vôùi 7 tín ñoà PGHH bò coâng an vaây baét taïi moät caên nhaø ôû ngoaïi oâ quaän 8; baø Mai thò Dung vaø 3 tín ñoà bò baét treân ñöôøng An Döông Vöông thuoäc quaän 3.

- 19/11/2000 luùc 3 giôø 45 phuùt, Tu syõ Nguyeãn vaên Ñieàn, oâng Haø Haûi, oâng Nguyeãn vaên Thaønh, oâng Nguyeãn Minh Sôn vaø 9 tín ñoà PGHH bò vaây baét taïi moät caên nhaø ngoaïi oâ Saøi Goøn.

- 24/11/2000, nhaân dòp Leã Caùc Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ coâng boá baûn thöïc traïng veà thöïc traïng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Hueá.

Thaùng möôøi hai

- 01/12/2000, coâng an csvn ñaõ môøi baø Haø Haûi cuøng hai ngöôøi con laø Haø Hoà, Haø Haïnh ñeám nhaø giam Chôï Môùi ñeå khuyeân oâng Haø Haûi aên trôû laïi (oâng Haûi ñaõ tuyeät thöïc 11 ngaøy tình traïng söùc khoûe suy giaûm). Nhöng gia ñình oâng Haûi ñaõ noùi: Ñaây laø taâm nguyeän cuûa choàng vaø cha chuùng toâi: «muoán coù töï do toân giaùo, nguyeän töû vì ñaïo». Sau khi baø Haø Haûi vaø 2 ngöôøi con ra veà caùch nhaø giam Chôï Môùi chöøng 1 caây soá, csvn ñaõ cho ngöôøi chaän ñöôøng haønh hung vaø baø Haø Haûi bò ñaùnh beå ñaàu, Haø Hoà bò beå ñaàu, Haø Haïnh bò ñaùnh gaåy chaân.

- 02, 05/12/2000, Toång Hoäi Sinh Vieân Hoïc Sinh Vieät Nam taïi UÙc chaâu ñaõ hai laàn phoûng vaán Linh Muïc Nguyeãn Vaên Lyù veà cuoäc ñaáu tranh cuûa giaùo xöù Nguyeät Bieàu. Trong phaàn phoûng vaán Linh muïc Lyù noùi: «Leõ phaûi thuoäc veà chuùng toâi cho neân neáu nhö toång bí thö Leâ Khaû Phieâu chuû tòch Löông maø coù gaëp toâi thì cuõng phaûi thua toâi. Chöù toâi thì ñaáu tranh khoâng khoan nhöôïng vaø cöông quyeát cho ñeán cuøng...vieäc laøm cuûa toâi...laø daønh laáy moät soá ñaát cuï theå maø chính quyeàn ñaõ cöôùp ñoaït moät caùch thoâ baïo...toâi muoán gaây moät yù thöùc...raèng mình ñang maát töï do...»

- 04/12/2000, giaùo daân giaùo xöù Nguyeät Bieàu ñaõ treo 2 taám baûng CHUÙNG TOÂI CAÀN TÖÏ DO TOÂN GIAÙO vaø ñaõ gieo luùa xong. Vieät coäng ñaõ keùo ñeán raát ñoâng gaëp linh muïc Nguyeãn vaên Lyù, chuû chaên giaùo xöù Nguyeät Bieàu, Hueá, ñoàng thôøi caàm chaân linh muïc taïi phoøng khaùch. Trong khi ñoù moät nhoùm coâng an khaùc ñaõ thöøa cô ra ngoaøi ruoäng thaùo gôõ 2 taám baûng noùi treân boû xuoáng ñaát. Tröôùc tình hình bò aùp böùc nhö theâÙ, Linh muïc Lyù quyeát ñònh tuyeät thöïc voâ haïn ñònh baét ñaàu töø 3 giôø saùng ñeå phaûn ñoái ñeán khi csvn trao laïi ñaát cho giaùo xöù. Linh muïc Lyù noùi: «Khoâng coù Töï Do ai cho KHOÂNG, maø chuùng ta phaûi gian khoå töï giaønh laïi baèng NÖÔÙC MAÉt vaø thaäm chí caû MAÏNG SOÁNG nöõa».

- 04/12/2000, Linh muïc Nguyeãn Vaên Lyù ñaõ ñöa ra Lôøi Keâu Goïi Cuoái Naêm 2000 - Chuùng Toâi Caàn Coù Töï Do Toân Giaùo Thaät Söï Taïi Vieät Nam Töï Do. Linh muïc Lyù nhaän ñònh chính saùch ñoái vôùi caùc toân giaùo noùi chung, vaø ñoái vôùi Coâng giaùo noùi rieâng taïi Vieät Nam cuûa csvn töø 1954 cho ñeán cuoái naêm 2000 naøy chæ laø moät CHIEÁC DAÂY THOØNG LOÏNG THAÉT COÅ CAÙC TOÂN GIAÙO (Lôøi cuûa Ñöùc Coá Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Kim Ñieàn noùi vôùi UBND tænh Thöøa Thieân ôû Hueá ñaàu naêm 83), vaø ñöôïc LM Nguyeãn vaên Lyù laäp laïi hai laàn giöõa phieân toøa xeùt xöû Lm cuoái naêm 83 taïi Hueá, vì Ngaøi ñaõ daãn giaùo höõu ñi ñöï Ñaïi hoäi La Vang naêm 1981.

Ngaøi keâu goïi moïi thaønh phaàn Daân Chuùa trong nöôùc yù thöùc roõ theá naøo laø töï do toân giaùo vaø phaûi laáy göông cuûa Giaùo hoäi Coâng Giaùo ñeå maø caûnh tænh; thöù hai moïi thaønh phaàn Daân Chuùa baèng phöông tieän coù ñöôïc haõy caàu nguyeän, gaây yù thöùc, cuõng nhö haønh ñoäng ñeå cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coù ñöôïc töï do thaät söï; thöù ba moïi taàng lôùp ñoàng baøo cuõng nhö tín höõu ôû haûi ngoaïi, cuøng caùc toå chöùc Nhaân quyeàn quoác teá baèng moïi caùch vaän ñoäng cho VN coù ñöôïc moïi quyeàn Töï Do ñaëc bieät laø quyeàn Töï Do Taâm Linh; thöù tö laø keâu goïi phoå bieán Lôøi Keâu Goïi naøy.

Ñeán chieàu toái, csvn laïi ñeán ñeå thaêm doø vaø thöông thuyeát, nhöng cha Lyù noùi: «Chuùng toâi quyeát khoâng döøng laïi cuoäc chieán, cho ñeán khi hoaøn toaøn thaéng lôïi». Suoát ñeâm, chuùng ñaõ cho ngöôøi canh chöøng ñaùm ruoäng khoâng cho treo baûng, nhöng cha Lyù vaø caùc giaùo daân ñaõ treo taám baûng «Chuùng Toâi Caàn Töï Do Toân Giaùo» phía tröôùc nhaø thôø

- 05/12/2000, Linh muïc Lyù ñaõ ñính chaùnh laïi tin tuyeät thöïc voâ haïn ñònh vì lôïi ích chung cuûa coâng cuoäc ñaáu tranh sau khi ñöôïc söï goùp yù cuûa nhieàu vò linh muïc khaùc.

- 05/12/2000, luùc 5 giôø saùng coù haøng ngaøn tín ñoà PGHH töø caùc nôi keùo veà bieåu tình tuaàn haønh tröôùc khaùm ñöôøng Chôï Môùi. Daãn ñaàu ñoaøn bieåu tình coù ñaïo kyø PGHH vaø caùc bieåu ngöõ nhö:  «Phaûi traû töï do cho oâng Haø Haûi - Phaûi coù nhaân quyeàn»

- 07/12/2000, vaøo luùc 7 giôø saùng (giôø VN) haèng traêm coâng an csvn ñaõ giöït ñi caùc khaåu hieäu vaø xeù naùt ñaïo kyø PGHH. Baø Haø Haûi vaø hai ngöôøi con laø Haø Hoà vaø Haø Haïnh ñaàu ñoäi khaên tang, tay caàm bieåu ngöõ: «Chính quyeàn ñaøn aùp toân giaùo - Traû töï do cho cha chuùng toâi»  Khi ñoaøn ngöôøi ñeán gaàn khu vöïc coâng an huyeän, coâng an ñaê keùo haøng raøo keõm gai ngang ñeå ngaên chaän. Sau ñoù hoï duøng roi ñieän chít vaøo haøng raøo khieán nhieàu ngöôøi ñaõ bò ñieän giöït ñeán ngaát xæu. Moät soá coâng an trôû vaøo vaên phoøng thay thöôøng phuïc, vaø möôùn theâm moät soá coân ñoà nam nöõ ôû gaàn nhaø giam, traø troän vaøo ñaùm bieåu tình vaø ñaùnh ñaäp tín ñoà raát khaéc nghieät!

Quaù böùc xuùc tröôùc söï vieäc ñang xaûy ra, oâng Voõ thaønh Daán( laø con nuoâi oâng Haø Haûi vaø hieän laø Tröôûng ñoaøn Thanh nieân PGHH), baø Mai thò Dung (37 tuoåi, ngöôøi xaõ Long Kieán huyeän Chôï Môùi, Tröôûng ban Phuï nöõ cuûa Ban trò PGHH huyeän Chôï Môùi) caét coå hoïng, ñoàng thôøi haèng traêm tín ñoà PGHH hieän dieän taïi choã ñaõ leân tieáng phaûn ñoái haønh ñoäng ñaøn aùp thoâ baïo cuûa coâng an vaø ñaõ bò chuùng ñaùnh ñaäp baèng duøi cui, roi ñieän vaø baùng suùng. Rieâng tình traïng söùc khoûe cuûa oâng Daán vaø baø Dung voâ cuøng nguy kòch. Caùc tín ñoà PGHH khi bò coâng an ñaùnh ñaäp khoâng coù phaûn öùng maø chæ «ngoài lyø chòu ñoøn» hay boû chaïy, baèng ngöôïc laïi seõ bò gaùn cho toäi baïo loaïn, choáng laïi ngöôøi thi haønh coâng vuï. Tröôùc ngaøy Leã ñaïo, csvn ñaõ cho chuyeån caùc oâng Nguyeãn Chaâu Lang, Traàn Vaên Beù Cao, Traàn Nguyeân Huôõn töø nhaø tuø Baèng Laêng ra traïi Xuaân Loäc Z 30 ca 1, oâng Tröông Vaên Thöùc vaø Leâ Vaên Nhuoäm ra traïi caûi taïo Xuaân Loäc Z 30. Hai nôi naøy caùch xa nhau khoaûng 10 caây soá. Naêm tín ñoà naøy ñaõ bò keát aùn vaøo ngaøy 26/0 9/2000 taïi An Giang töø 1 ñeán 3 naêm tuø vôùi toäi  " vu khoáng nhaø caàm quyeàn" vaø "lôïi duïng quyeàn töï do daân chuû". Ba tín ñoà treû khaùc laø Voõ Thanh Lieâm, Nguyeãn Vaên Hoaøng vaø Traàn Vaên Ñieån cuõng ñaõ bò ñöa ra traïi caûi taïo Chaâu Bình, huyeän Gioàng Choâm, tænh Beán Tre. Ba ngöôøi naøy ñaõ bò baét vaøo 11/0 3/2000 vôùi toäi laøm maát traät töï coâng coäng, sau khi bò coân ñoà ñaùnh ñaäp taïi moät leã gioã thuoäc huyeän Thoaïi Sôn, tænh An Giang.  OÂng Voõ Vaên Böõu vaø Leâ Höõu Hoøa ñaõ ñöôïc thaû vì maõn aùn.

 - 07/12/2000 cuï Leâ Quang Lieâm thoâng baùo, oâng Haø Haûi Chaùnh Thö Kyù Giaùo Hoäi Trung Öông PGHH taïi VN ñaõ tuyeät thöïc ñeán ngaøy thöù 18 vaø tình traïng söùc khoûe voâ cuøng suy yeáu coù theå nguy ñeán tính maïng. OÂng Haø Haûi chuû tröông Tam Khoâng: Khoâng AÊn, Khoâng Noùi, Khoâng Vieát.

- 07/12/2000, Coäng ñoàng Ngöôøi Vieät Töï do UÙc chaâu thoâng baùo coù 90 Daân bieåu vaø Thöôïng nghò só Lieân bang UÙc vöøa chính thöùc vieát thö ñeán ñaïi söù csvn ôû Canberra vaø ñeán ngoaïi tröôûng Alexander Downer, noùi raèng csvn coøn ñaøn aùp nhaân quyeàn thì moái bang giao UÙc-Vieät khoù theå duy trì ñöôïc toát ñeïp, vaø tieàn vieän trôï neân ñöôïc duøng ñeå khuyeán khích Haø Noäi ngöng ñaøn aùp töï do baùo chí vaø toân giaùo.

- 08/12/2000 , 63 toå chöùc thanh nieân hoïc sinh ñoàng kyù teân gôûi cho baø Mary Robinson - Cao UÛy Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác nhaèm neâu leân thöïc traïng ñaøn aùp toân giaùo taïi Vieät Nam vaø noùi leân nhöõng nguyeän voïng cuûa giôùi treû Vieät Nam haûi ngoaïi ñoøi hoûi töï do tín ngöôõng taïi Vieät Nam.

- 08/12/2000, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ ra Lôøi Keâu Goïi soá 2, linh muïc noùi, nay vôùi tö caùch moät Tín höõu vaø moät Linh muïc Vieät Nam, ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa trao phoù cho nhieäm vuï Ngoân Söù cuûa Thieân Chuùa, nhö Moâsheâ ñaõ hieân ngang noùi vôùi Vua Pharaoâ : "Haõy ñeå cho daân toâi ñöôïc Töï Do ñi teá leã Thieân Chuùa" (Xh 5,1), linh muïc nhaán maïnh  «Chuùng Toâi Caàn Coù Töï Do Toân Giaùo Thaät Söï».

- 08/12/2000, theo Radio Bolsa, toå chöùc Human Rights Watch leân aùn csvn vaãn tieáp tuïc vi phaïm nhaân quyeàn vaø ñaøn aùp töï do toân giaùo taïi Vieät Nam trong naêm 2000.

- 09/12/2000, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ giaûi thích Lôøi Keâu Goïi Soá 2, linh muïc noùi caùc Giaùo Hoäi töï nguyeän töø choái caùc "aân hueä giaû taïo, nhoû gioït" ban thí cho, csvn duø raát khoâng muoán, cuõng buoäc loøng phaûi chaët ñöùt Chieác Thoøng Loïng Coù Thaät Treân Coå moãi Giaùo Hoäi, nhanh choùng traùnh tình traïng caùc Giaùo Hoäi Ñoàng Loaït Cuøng Nhau Töï Mình Ñöùng Leân Töï Chaët Ñöùt Chieác Thoøng Loïng Coù Thaät aáy, neáu bò sieát chieác thoøng loïng aáy keùo daøi quaù laâu. Chuû tröông tranh ñaáu cuûa Linh muïc Lyù laø Phöông Phaùp Ñaáu Tranh Baát Baïo Ñoäng cuûa Thaùnh Mahatma Gandhi AÁn Ñoä ñaõ aùp duïng thaønh coâng tuyeät vôøi giöõa theá kyû 20 naày, nay thay ñoåi ñoâi chuùt cho phuø hôïp vôùi tình hình Vieät Nam.

- 09/12/2000, coäng saûn Vieät Nam bò toá caùo saùch nhieãu phaùi ñoaøn UÛy Ban Töï Do Toân giaùo Cho Vieät Nam laø baø Ngoâ thò Hieàn, chuû tòch UBTDTGVN vaø baø Minh Thu Lynagh, em ruoät cuûa baø Hieàn vaø cuõng laø moät thieän nguyeän vieân cuûa UB baèng caùch  tra vaán, caám ñoaùn tham gia cöùu trôï naïn nhaân baûo luït, cuõng nhö khoâng cho gaëp gôõ moät soá laõnh ñaïo caùc toân giaùo vaø cuoái cuøng bò truïc xuaát trong dòp toång thoáng Myõ vieáng thaêm VN. OÂng Nguyeãn ñình Thaéng ñoàng saùng laäp vieân vaø laø thaønh vieân Hoäi ñoàng Quaûn trò cuûa UB, cuõng bò thu hoài giaáy pheùp nhaäp caûnh.

- 09/12/2000, Linh muïc Nguyeãn höõu Leã ñaõ traû lôøi phoûng vaán ñaëc bieät cuûa VNN veà coâng cuoäc ñaáu tranh cuûa Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù trong vieäc ñoøi töï do toân giaùo vaø ruoäng ñaát cho giaùo xöù. Vieäc ñaáu tranh naøy theo linh muïc Leã ñaõ taïo neân moät khí theá môùi trong coâng cuoäc ñaáu tranh cho töï do toân giaùo vaø nhaân quyeàn noùi chung. Linh muïc Leã cuõng keâu goïi caùc Coäng ñoàng Coâng giaùo Vieät Nam  vaø ñaëc bieät laø caùc linh muïc Vieät Nam haûi ngoaïi haõy hoã trôï cho tieáng noùi cuûa cha Lyù, ñöøng ñeå moät tieáng noùi quaû caûm cuûa moät Linh muïc trong nöôùc bò laõng queân.

- 09/12/2000, UÛy Ban Töï Do Toân Giaùo Cho Vieät Nam ñaõ ra Thoâng Caùo Baùo Chí veà vieäc Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù laõnh ñaïo cuoäc bieåu tình ñoøi töï do toân giaùo ôû Vieät Nam, ñoàng thôøi baùo ñoäng moái nguy laø Linh muïc Lyù coù theå bò baét vì ñaõ lieân tuïc ñoøi hoûi töï do toân giaùo VN cuõng nhö ñaõ phoå bieán baûn tuyeân ngoân 10 ñieåm ngaøy 24 thaùng 11 vöøa qua. Baûn Tuyeân Ngoân naøy ñaõ chæ trích chính saùch ñaøn aùp cuûa csvn ñoái vôùi Giaùo phaän Hueá vaø tình traïng chính quyeàn kieåm soaùt moïi hoaït ñoäng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.

- 10/12/2000, ngaøy Quoác Teá Nhaân Quyeàn naêm nay, caùc ñoaøn theå treû taïi haûi ngoaïi ñaõ phaùt ñoäng moät chieán dòch vaän ñoäng ñaëc bieät keùo daøi suoát thaùng 12 vôùi danh xöng «Tuoåi Treû Vì Töï Do Toân Giaùo» nhaèm ñöa nhöõng ñoøi hoûi töï do toân giaùo ñeán vôùi dö luaän quoác teá.

- 12/12/2000, Maïng Löôùi Tuoåi Treû Leân Ñöôøng ñaõ ra thoâng caùo baùo chí veà Baûn Leân Tieáng Baûo Veä Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù vaø tín höõu giaùo xöù Nguyeät Bieàu. Khi baûn thoâng caùo naøy ñöôïc gôûi ñi vaøo ngaøy 14/12 thì ñaõ coù khoaûng 1347 chöõ kyù yeåm trôï Linh muïc Lyù.

- 12/12/2000, ñeå phaûn öùng laïi vieäc 3 ngaøy qua csvn coâ laäp LM NV Lyù vôùi theá giôùi beân ngoaøi, baèng caùch caét ñöùt 2 maïng InterNet vaø 3 ñöôøng giaây ñieän thoaïi cuûa LM vaø lôùp InterNet do LM höôùng daãn, trong ñoù, coù 1 ñöôøng giaây ñieän thoaïi di ñoäng, maø duø voán baûn tính raát tieát kieäm, LM Lyù cuõng coá gaéng thieát laäp haàu may ra lieân laïc ñöôïc vôùi theá giôùi beân ngoaøi, nhöng vaãn voâ ích, khoâng lieân laïc ñöôïc gì, ñoàng thôøi ñeå ñaåy cuoäc ñaáu tranh vuøng leân giaønh Töï­ Do Toân Giaùo cho taát caû caùc Toân giaùo taïi VN, trong ñoù coù GHCGVN, ñeán moät möùc cao hôn, quyeát lieät hôn, chieàu hoâm qua (12/ 12/2000), duø trôøi möa raát to, vaùch Nhaø Thôø raát trôn öôùt, nhö bao laàn tröôùc, LM Lyù khoâng ñeå baát cöù moät giaùo daân naøo ñuïng tay vaøo, khoâng moät ai khaùc phaûi chòu lieân luïy ñeán cheát ngöôøi, LM Lyù moät mình, ñích thaân leo leân thaùp Nhaø Thôø Nguyeät Bieàu, töï mình treo theâm moät taám baûng môùi maø chính Lm vöøa sôn vaø vieát xong, raát roõ vaø ñeïp, noåi baät giöõa khung trôøi bao la : TÖÏ DO TOÂN GIAÙO HAY LAØ CHEÁT. Neáu csvn muoán duøng baïo löïc treân thaân xaùc caù nhaân LM Lyù hay treân thaân xaùc baát cöù moät giaùo höõu Nguyeät Bieàu naøo, thì töùc khaéc, ngay khi beân ngoaøi khoâng coøn nhaän ñöôïc moät lôøi naøo cuûa LM Lyù nöõa, thì ñieàu aáy coù nghóa laø : LM LYÙ ÑAÕ ÑI VAØO CUOÄC TUYEÄT THÖÏC VOÂ THÔØI HAÏN, ÑEÅ ÑOØI TÖÏ DO TOÂN GIAÙO VAØ BAÛO VEÄ SINH MAÏNG CHO CAÙC GIAÙO HÖÕU NGUYEÄT BIEÀU.

- 13/12/2000, Lm Lyù tuyeân boá cho moïi ngöôøi thieän chí treân theá giôùi raèng : Taát caû moïi Nghò Quyeát, Luaät Leä naøo cuûa csvn ñaõ ñöa ra, hoaëc seõ ñöa ra veà Toân giaùo, maø khoâng ñeå cho moïi Toân Giaùo taïi VN ñöôïc hoaøn toaøn Töï Do theo Tuyeân Ngoân Nhaân Quyeàn cuûa Lieân Hieäp Quoác vaø Tuyeân Ngoân Töï Do Toân Giaùo cuûa Coâng Ñoàng Vatican II ñaõ minh ñònh, thì LM Lyù ñeàu baùc boû, vaø vaãn cöù kieân trì tieáp tuïc ñaáu tranh cho ñeán cuøng, khoâng meät moûi, khoâng khoan nhöôïng, duø moät ñieàu khoaûn raøng buoäc nhoû naøo cuõng khoâng theå chaáp nhaän. Cuoäc ñaáu tranh laàn naày cuûa LM Lyù laø hoaøn toaøn quyeát lieät, moät maát moät coøn, khoâng theå ñaûo ngöôïc, ñeán hoài chung cuoäc.

- 13/12/2000, haõng thoâng taán Reuters, töø Haø Noäi ñaõ ñaùnh ñi baûn tin ñeà caäp ñeán söï ñaáu tranh cho töï do toân giaùo cuûa PGHH, baûn tin coøn neâu teân oâng Haø Haûi Chaùnh thö kyù GHTÖ/PGHH bò baét vì ñoøi hoûi töï do toân giaùo, trong khi ñoù Phan thuùy Thanh, phaùt ngoân vieân csvn choái quanh laø khoâng coù ñaøn aùp toân giaùo. Baûn tin coøn neâu leân söï kieän haøng ngaøn tín ñoà PGHH bieåu tình ôû An Giang vaøo ngaøy 7/12/2000 ñoøi hoûi töï do haønh ñaïo cuõng phoùng thích cho oâng Haø Haûi.

- 14/12/2000, Thöôïng Toïa Thích Thaùi Hoøa, Toång Thö Kyù GHPGVNTN (nay goïi laø Taêng Ñoaøn, ñeå phaân bieät vôùi GHPGVN do Nhaø Nöôùc thaønh laäp quen goïi laø Giaùo Hoäi), ngöôøi vöøa ñöôïc Lieân Hieäp Quoác môøi tham döï Hoäi Nghò Thöôïng Ñænh Hoøa Bình Theá Giôùi Thieân Nieân Kyû ngaøy 28/08/2000 vöøa qua maø ñaõ khoâng ñuôïc CQCSVN caáp giaáy xuaát caûnh) ñaõ ñeán thaêm vieáng giaùo xöù Nguyeät Bieàu noäi dung chuû yeáu  laø GHPGVNTN raát hoan hyû vaø hoaøn toaøn uûng hoä cuoäc Ñaáu Tranh Giaønh Töï  Do Toân Giaùo cho taát caû caùc Toân Giaùo taïi VN do Lm NV Lyù phaùt ñoäng. Ngoaøi Thöôïng toïa Thaùi Hoøa, coøn coù moät TT khaùc cuøng thaùp tuøng (nhöng taïm daáu teân) ñaõ phaùt bieåu nhö sau: «caùc baûn vaên do Lm NV Lyù coâng boá, tuy coù tính noäi boä, nhöng vöøa mang tính khaùi quaùt raát cao veà Thöïc Traïng, Tình Hình taát caû caùc Toân Giaùo taïi VN luùc naày, vöøa ñeà ra Chieán Löôïc vaø Caùc Phöông Phaùp Ñaáu Tranh maø caùc Toân Giaùo Baïn ñeàu coù theå tieán haønh trong taàm tay...» vaø ñeà nghò «HÑGMVN vaø caùc Toøa Giaùm Muïc beân Coâng Giaùo neân taùn thaønh Chöông Trình cuûa Lm NV Lyù ngay, khoâng neân do döï chaäm treã...Caùc Linh muïc, Tu só naøo ñang tham gia HÑND, UBMTTQVN, caùc Ñoaøn Theå quaàn chuùng do Nhaø Nöôùc CSVN laäp, neân töø chöùc, ruùt lui ngay, ñöøng chæ noùi suoâng hay laø ñe doïa...»

- 15/12/2000, Trong moät laàn may maén, oâng Phaïm vaên Thaønh, moät cöïu tuø nhaân chính trò ñöôïc csvn phoùng thích caùch ñaây hôn 2 naêm, hieän ñang soáng ôû Phaùp, noùi chuyeän ñöôïc vôùi cha Lyù vaø ñöôïc ngaøi nhaén baûn tin quan troïng. Cuoäc ñieän ñaøm dieãn ra luùc 0 giôø 45 giôø Paris ñöôïc gôûi ñi qua internet. Noäi dung cuoäc noùi chuyeän naøy lieân quan ñeán söï ñoàng thuaän giöõa GHPGVNTN (Thöôïng toïa Thích Thaùi Hoøa) vaø Giaùo hoäi Coâng Giaùo (Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù) trong vieäc ñoøi hoûi töï do toân giaùo taïi VN.

- 15/12/2000, Hoäi ñoàng Tröôûng laõo Baûo veä Ñaïo phaùp, Giaùo hoäi Phaät giaùo Hoøa Haûo ñaõ ra Thoâng baïch veà Ñaïi leã Ñaûn sanh laàn thöù 81 cuûa Ñöùc Huyønh giaùo chuû.

- 16/12/2000, caùc vò laõnh ñaïo tinh thaàn caùc toân giaùo ñaõ ñoàng kyù teân ñeå uûng hoä coâng cuoäc ñaáu tranh ñoøi töï do toân giaùo ôû Vieät Nam cuûa Linh muïc Lyù, goàm HT Thích giaùc Löôïng (chuû tòch UÛy ban Quoác teá Vaän Nhaân quyeàn vaø Töï do Toân giaùo cho VN kieâm Chuû tòch Phong traøo Yeåm trôï PGHH quoác noäi, Linh muïc Traàn quyù Thieän (cöïu Tuyeân uùy Coâng giaùo Boä Toång tham möu QLVNCH kieâm Tuyeân uùy Phong traøo Giaùo daân Vieät Nam Haûi ngoaïi vuøng HTÑ, Giaùo höõu Ngoïc  saùch Thanh (Chuû tröông Hoäi ñoàng Chöùc saéc Cao Ñaøi Haûi ngoaïi kieâm Phoù chuû tòch UÛy ban Quoác teá vaän Nhaân quyeàn vaø Töï do Toân giaùo cho Vieät Nam), giaùo sö Nguyeãn cao Thanh (Chuû tòch Hoäi ñoàng Ñieàu haønh Giaùo hoäi PG Vieät Nam treân theá giôùi), Hieàn taøi Nguyeãn thanh Lieâm (Boä phaän Haûi ngoaïi, Ñaïi Ñaïi Tam Kyø Phoå Ñoä Toøa Thaùnh Taây Ninh).

- 16/12/2000, haøng ngaøn ngöôøi Vieät ñaõ xuoáng ñöôøng thaép neán trong khu Saøi Goøn Nhoû, moät trung taâm thöông maïi lôùn nhaát cuûa ngöôøi VN treân theá giôùi. Ngöôøi Vieät haûi ngoaïi thaép neán, caàu nguyeän cho Linh muïc Lyù vaø caùc giaùo daân cuøng caùc tín ñoà PGHH ñang tranh ñaáu cho töï do toân giaùo sôùm ñöôïc thaønh coâng.
- 17/12/2000, Phong Traøo Giaùo Daân Coâng Giaùo, giaùo phaän Orange, Hoa Kyø, ñaõ toå chöùc moät buoåi hoäi thaûo ñeå baøy toû quan ñieåm veà hieän tình töï do toân giaùo trong nöôùc. Noäi dung baûn tuyeân boá laø toá caùo vaán ñeà ñaøn aùp toân giaùo taïi Vieät Nam cuõng nhö hoã trôï nhöõng ñoøi hoûi cuï theå vaø thieát thöïc cuûa cha Lyù cuoái cuøng laø saún saøng saùt caùnh vôùi vôùi moïi toân giaùo khaùc trong coâng cuoäc ñoøi hoûi töï do tín ngöôõng taïi Vieät Nam.

- 18/12/2000, cuï Leâ quang Lieâm, Hoäi tröôûng Trung öông GHPGHH cuøng Linh muïc Chaân Tín ñaõ ñöa ra baûn Nhaän Ñònh Veà Chính Saùch Toân Giaùo cuûa CSVN trong nhöõng naêm qua. Ñoàng thôøi hai vò ñaõ hoan nghinh vaø ñeà cao nhöõng ñoøi hoûi töï do toân giaùo cuûa Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù.

- 18/12/2000, Cao Quyønh Tueä Laâm cuøng Toân Nguyeãn Troïng Nho ñaïi dieän Phuïng Söï Ñaïi Ñaïo (Cao Ñaøi taïi UÙc) ñaõ leân tieáng hoã trôï cho coâng cuoäc ñoøi ruoäng ñaát vaø töï do toân giaùo cuûa Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù cuûa giaùo xöù Nguyeät Bieàu, Hueá.

- 18/12/2000, hôn 10000 chöõ kyù  thaâu ñaït ñöôïc cho Baûn Leân Tieáng Baûo Veä Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù vaø Giaùo daân Nguyeät Bieàu.

-20/12/2000, leã kyû nieäm Ñaûn Sinh laàn thöù 81 cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû ñaõ dieãn ra taïi Thaùnh ñòa Hoøa Haûo trong khoâng khí ñaøn aùp khoác lieät cuûa baïo quyeàn coäng saûn VN. Khoaûng 5 ngaøn ngöôøi ñaõ loït ñöôïc maïn löôùi ngaên chaän cuûa coâng an vaøo nôi haønh höông. Ñeán khoaûng 9 giôø saùng, coù 11 chieác ghe chôû tín ñoà haønh höông gheù laïi beán vaên phoøng coâng an Huyeän Phuù Taân (khoaûng giöõa Toå Ñình vaø chuøa An Hoøa Töï), vôùi haøng nguõ traät töï  khoaûng 500 ngöôøi daãn ñaàu laø hai taám bieåu ngöõ :"Tinh thaàn PGHH baát dieät" vaø "Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû vaïn tueá". Trong ñoaøn coù OÂng baø Leâ quang Lieâm tham döï vaø ñoaøn haønh höông ñi veà höôùng Toå ñình, nhöng ñaõ bò coâng an ngaên chaän laïi....? Töø ñoù ñaõ xaûy ra cuoäc xoâ xaùt vôùi coâng an, theo nhieàu ngöôøi cho bieát khoaûng vaøi möôi ngöôøi bò thöông. Phía coâng an coù roi ñieän, duøi cui, phía tín ñoà ñi haønh höông chæ coù taám loøng thaønh vì Ñaïo Phaùp! Coâng an ñaõ haønh hung ñaùnh ñaäp laøm nhieàu ngöôøi bò thöông naëng phaûi chôû ñeán bònh vieän caáp cöùu! Söï taøn aùc cuûa coäng saûn ñaùnh ñaäp tín ñoà PGHH veà Thaùnh ñòa haønh höông trong ngaøy kyû nieäm Ñaûn sinh laàn thöù 81 cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû, cuõng nhö haønh ñoäng phaûn ñoái baïo quyeàn cuûa Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù..."Töï do Toân giaùo hay laø cheát" chính laø nhöõng ñoäng löïc voâ cuøng maàu nhieäm ñeå caùc Toân Giaùo vaø ñoàng baøo trong ngoaøi nöôùc ñoàng loaït ñöùng leân thöïc hieän traùnh nhieäm thieâng lieâng giaûi tröø Quoác naïn vaø Phaùp naïn.

- 20/12/2000, tính maïng oâng Haø Haûi ñang nguy ngaâïp vì ñaõ tuyeät thöïc ñeán ngaøy thöù 32.

- 20/12/2000, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ ra Lôøi Keâu Goïi soá 3 - Chuùng Ta Phaûi Töï Taïo Töï Do Toân Giaùo Thaät Söï Cho Chính Mình - , Linh muïc Lyù nhaán maïnh: «Bao laâu chöa coù Töï Do Toân Giaùo Thöïc Söï taïi Vieät Nam, kính xin moïi Tu syõ, moïi Taêng Ni, moïi Linh muïc...khoâng caàn caàu caïnh ñeå ñöôïc ñi tu hoïc nöôùc ngoaøi hay baát cöù moät aân hueä naøo töông töï...»

- 21/12/2000, Ban Trò Söï Trung Öông Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Hoøa Haûo ñaõ phoå bieán Baûn Leân Tieáng lieân quan ñeán tình traïng caùc tín ñoà PGHH bò ñaøn aùp trong dòp Ñaïi leã kyû nieäm Ñaûn sanh laàn thöù 81 cuûa Ñöùc Huyønh Giaùo Chuû cuõng nhö söï kieän giaùo daân Nguyeät Bieàu ñaáu tranh ñoøi töï do toân giaùo cuøng ruoäng ñaát cuûa mình vôùi csvn. Tröôùc nguy cô bi thaûm ñoù, Giaùo hoäi PGHH ñaõ khaån-caáp baùo-ñoäng cuøng dö-luaän trong vaø ngoaøi nöôùc, UÛy-Hoäi Quoác-Teá Nhaân-Quyeàn LHQ, UÛy-Hoäi Töï-Do Toân-Giaùo Quoác-teá, caùc Toå-Chöùc Tranh-Ñaáu Nhaân-Quyeàn Theá-Giôùi, UÛy-Ban Baûo-Veä Nhaân-Quyeàn Löôõng-Vieän Quoác-Hoäi Hoa-Kyø, Hoäi-Ñoàng Lieân-Toân Vieät-Nam taïi Hoa-Kyø vaø caùc Toân-giaùo baïn caáp-toác vaø maïnh-meõ can-thieäp buoäc  nhaø caàm quyeàn CSVN phaûi :- Thöïc söï toân-troïng Töï- Do Toân-Giaùo ; - Chaám döùt moïi söï can- thieäp vaøo noäi-boä cuûa caùc toân-giaùo; - Traû laïi taát-caû taøi-saûn maø Nhaø nöôùc CS ñaõ cöôõng-ñoaït cuûa caùc toân-giaùo ; - Chaám döùt ngay moïi haønh-ñoäng ñaøn-aùp thoâ-baïo ñoái vôùi tín-ñoà PGHH noùi rieâng vaø caùc toân-giaùo noùi chung; - Traû töï-do töùc-khaéc caùc tín-ñoà PGHH hieän ñang coøn bò giam giöõ nhö Tu só Leâ Minh Trieát, oâng Tröông-Vaên-Thöùc, Nguyeãn-Chaâu-Lang, Traàn-vaên-Beù Cao, Traàn- Nguyeân-Huôõn vaø Leâ-vaên-Nhuoäm, taïi nhaø tuø Haøm-Taân (Xuaân Loäc), Voõ-Thanh-Lieâm, Nguyeãn-Vaên-Hoaøng, Traàn-Vaên-Ñieån taïi traïi caûi-taïo Chaâu-Bình, huyeän Gioàng-Troâm (Beán-Tre).

- 22/12/2000, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa quoác hoäi UÙc lieân quan ñeán Giaùo hoäi Coâng Giaùo cuõng nhö coâng cuoäc ñaáu tranh - Töï Taïo Töï Do Toân Giaùo Thaät Söï Cuûa Chính Mình - maø Linh muïc ñaõ phaùt ñoäng vaøo thöôïng tuaàn thaùng 12/2000.

- 23/12/2000, Toøa Toång Giaùm Muïc Haø Noäi ñaõ höôûng öùng lôøi keâu goïi cuûa Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù, Ñöùc Hoàng Y Phaïm Ñình Tuïng môùi boå nhieäm Ñöùc Giaùm Muïc Nguyeãn vaên Hoøa, nguyeân Giaùm muïc Ñòa phaän Nha Trang laøm Giaùm Muïc Phoù ñòa phaän Haø Noäi vôùi quyeàn keá vò maø khoâng qua thuû tuïc chaáp nhaän cuûa csvn. Ñöùc Cha Hoøa ñang chuaån bò leân ñöôøng ra Haø Noäi ñeå nhaän nhieäm vuï môùi.

- 25/12/2000, Theo nguoàn tin rieâng, Vaên Phoøng Thoâng Tin Ñaïo Söï (Boä Phaän haûi ngoaïi) cho bieát: Nhaân Leã Giaùng Sinh naêm 2000, caùn boä Tænh uûy, uûy ban nhaân daân vaø uûy ban Maët traän Toå quoác caùc tænh Laâm Ñoàng, Nam Ñònh, Höng Yeân, Thöøa Thieân-Hueá, Haø Noäi vaø thaønh phoá Saøi Goøn ñaõ ñoàng loaït giaû vôø ñi thaêm hoûi vaø taëng quaø cho nhöõng linh muïc, muïc sö cuøng nhieàu gia ñình giaùo daân ñeå theo doõi nhöõng hoaït ñoäng ñaáu tranh doøi Töï do Toân giaùo do Linh Muïc Nguyeãn vaên Lyù phaùt ñoäng.

- 25/12/2000, coäng saûn Vieät Nam taïi Hueá döï ñònh ñöa nhöõng ngöôøi trong hôïp taùc xaõ noâng nghieäp vaøo ngaøy 26/12 ñeå chieám laïi 1500 m² ruoäng cuûa Giaùo xöù Nguyeät Bieàu maø giaùo daân ñaõ cuøng nhau thu hoài baèng caùc töï cuoác ñeå xaùc ñònh quyeàn sôû höõu vaøo ngaøy 14/12 vöøa qua. Ñöùng tröôùc tình theá ñoù, giaùo daân Nguyeät Bieàu seõ khoâng tranh chaáp, xoâ xaùt, nhöng nhaát ñònh xaùc ñònh chuû quyeàn cuûa mình baèng nhieàu hình thöùc khaùc. Saùng 24/12, Linh muïc Lyù ñaõ laøm cöû haønh Nghi thöùc Nhaäp Ñaïo cho 17 ngöôøi tín höõu maëc duø luùc ñoù tình hình chung quanh raát caêng thaúng. Baát chaáp söï ñe doïa, ngaên caám cuûa csvn khoâng cho ñeán nhaø thôø Nguyeät Bieàu, nhöng ñaõ coù 2500 ngöôøi quy tuï veà nôi naøy ñeå baét thaêm chôi quaø giaùng sinh. Ñeâm 24 trong phaàn Canh Thöùc tröôùc Thaùnh Leã, Linh muïc Lyù ñaõ phaùt bieåu (maëc duø chung quanh hieän dieän coâng an chìm noåi laãn loän): «Trong lòch söû loaøi ngöôøi chöa bao giôø coù moät löïc löôïng naøo duø maïnh ñeán ñaâu maø ñeø beïp noåi toân giaùo caû. Döùt khoaùt VN phaûi coù töï do toân giaùo thöïc söï». Cuoái Thaùnh Leã, tröôùc 200 giaùo daân Nguyeät Bieàu vaø moät soá ngöôøi töø nhöõng nôi khaùc, keå caû coâng an csvn ñang traø troän ñaây ñoù, Linh muïc Lyù nhaén nhuû: «Moãi giaùo höõu phaûi soáng Thaùnh thieän, Trong saïch, Khoan dung, Nhaân aùi, vôùi heát moïi ngöôøi, nhaát laø vôùi taát caû nhöõng ai ñang laøm khoå mình» .

- 28/12/2000, moät Baûn Tuyeân Boá veà Chính Saùch Toân Giaùo Cuûa Coäng Saûn Taïi Vieät Nam ñaõ ñöôïc phoå bieán trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñöùng teân chung trong Baûn Tuyeân Boá treân goàm coù caùc vò nhö sau: 1/ Hoøa thöôïng Thích Thieän Haïnh, Tröôûng Taêng ñoaøn Thöøa Thieân, Hueá, Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát; 2/ OÂng Leâ Quang Lieâm, Hoäi tröôûng Trung öông Giaùo hoäi Phaät giaùo Hoøa Haûo; 3/ Linh muïc Chaân Tín; 4/ Linh muïc Tadeùo Nguyeãn vaên Lyù. Noäi dung vaên baûn laø ñoøi hoûi csvn phaûi tuyeät ñoái toân troïng quyeàn Töï Do Toân Giaùo Thöïc Söï cuûa caùc toân giaùo, hoaøn traû laïi taøi saûn cuûa caùc giaùo hoäi ñaõ bò tröng thu traùi pheùp, chaám döùt moïi aâm möu thuû ñoaïn nhaèm boùp ngheït vaø boùp cheát toân giaùo, traû töï do khoâng ñieàu kieän nhöõng tín ñoà cuõng nhö chöùc saéc cuûa caùc giaùo hoäi, phaûi toân troïng caùc ñieàu khoaûn qui ñònh trong Coâng Öôùc Quoác Teá Nhaân Quyeàn ngaøy 24/09/ 1982 maø csvn laø moät thaønh vieân ñaõ kyù vaøo baûn Coâng Öôùc naày.

- 28/12/2000, Hieàn Taøi Nguyeãn Thanh Lieâm trong buoåi coâng boá Hieán Chöông 2000 cuûa Lieân Minh Caùc Löïc Löôïng Daân Toäc Vieät Nam ñaõ toá caùo csvn vi phaïm nhaân quyeàn vaø ñaøn aùp ñaïo Cao Ñaøi töø naêm 1975 cho ñeán ngaøy hoâm nay. Caùc tín ñoà Cao Ñaøi ñaõ lieân tuïc ñaáu tranh khoâng ngöøng nghæ töø nhieàu naêm qua, thaønh quaû cuï theå ñaõ ñaït ñöôïc laø Phaùi Ñoaøn Ñieàu Tra taïi Vieät Nam cuûa Cao uûy Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác, ñaët döôùi söï chæ huy cuûa Ñaëc Söù Abdelfattah AMOR, Quan Saùt Vieân ñaëc bieät ñeán VN coâng taùc töø 19 ñeán 28/10/1998 ñeå ñieàu tra veà vaán ñeà Nhaân Quyeàn. Vaø keát quaû maø moïi ngöôøi ñeàu thaáy laø trong Baûn Ñieàu Traàn tröôùc Ñaïi Hoäi Ñoàng Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác, UÛy Ban Ñieàu Tra ñaõ xaùc nhaän laø coù söï möu toan tieâu dieät Ñaïo Cao Ñaøi. Vaø khi löu buùt trong Soå Löu Nieäm taïi Toaø Thaùnh Taây Ninh, oâng Tröôûng Phaùi Ñoaøn AMOR ñaõ vieát taét haøng chöõ: " Yeâu caàu taùi laäp Hoäi Thaùnh", chöùng toû moät nhaân caùch thaâm thuyù laø Phaùi Ñoaøn L.H.Q ñaõ bieát roû: huûy boû Hoäi Thaùnh laø möu moâ cuûa Coäng saûn tieâu dieät ñaïo Cao Ñaøi.

- 30/12/2000, moät cuoäc bieåu tình (do LMVNTD chuû xöôùng) nhaèm hoã trôï cho caùc noã löïc ñaáu tranh cho Töï Do Toân Giaùo taïi Vieät Nam cuõng nhö Leã caàu nguyeän taïi Giaùo xöù quaän 17 ñaõ toå chöùc taïi Paris töø 11 giôø saùng cho ñeán 17 giôø chieàu cuøng ngaøy.

- 31/12/2000, Linh muïc Nguyeãn vaên Lyù ñaõ phoå bieán Lôøi Keâu Goïi thöù 4 trong ngaøy cuoái cuøng cuûa moät ngaøn naêm thöù hai. Vôùi Lôøi Keâu Goïi naøy, Linh muïc Lyù mong moûi raèng: «haõy ñeå cho nhöõng ngaøy thieáu Töï Do Toân Giaùo thöïc söï buoàn thaûm ôû Vieät Nam sôùm luïi taøn » khi böôùc vaøo ngaøn naêm thöù ba Töï Do Toân Giaùo xaùn laïn vaø huy hoaøng. Baáy giôø : CA LEÂN ÑI ! OÂI CAÙC GIAÙO HOÄI YEÂU QUÍ!

Soaïn xong vaøo ngaøy cuoái cuøng cuûa theá kyû 20, 31/12/2000.

Cö syõ Leâ Bình thöïc hieän
(Neáu coù gì sô soùt kính mong chö quyù lieät vò nieäm tình boû qua. Caùm ôn)