TT HAÛI TAÏNG GÖÛI THÖ 
ÑOØI TÖÏ DO TOÂN GIAÙO

QUAÛNG TRÒ (VB) - Ñaûng CSVN ñang xieát chaët voøng vaây quanh Thöôïng Toïa Haûi Taïng, vò giöõ chöùc vuï Ñaëc Traùch Phaät Söï cuûa Giaùo Hoäi PGVN Thoáng Nhaát taïi tænh Quaûng Trò, vaø buoäc taát caû caùc chuù tieåu trong chuøa cuûa Thöôïng Toïa phaûi veà nhaø, cuõng nhö caám taát caû cö daân Quaûng Trò khoâng ñöôïc lieân laïc vôùi Thöôïng Toïa. TT Haûi Taïng ñaõ göûi thö toá caùo caùc haønh vi treân, vaø ñoøi quyeàn töï do toân giaùo. Laù thö ñöôïc phoå bieán ra haûi ngoaïi nhö sau.

COÄNG HOAØ XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM
Ñoäc Laäp-Töï Do-Haïnh Phuùc
*
ÑÔN TRÌNH VAØ KIEÁN NGHÒ

Kính göûi:
-OÂng Bí Thö Tænh UÛy Tænh Quaûng Trò.
-OÂng Chuû Tòch UBND Tænh Quaûng Trò.
-OÂng Chuû Tòch UBMTTQ Tænh Quaûng Trò.

NAM MOÂ BOÅN SÖ THÍCH CA MAÂU NI PHAÄT.

Thöa quyù vò,

Toâi kyù teân döôùi ñaây laø Thích Haûi Taïng (theá danh laø Nguyeãn Ñình Hoa) Truù trì chuøa Long An, Trieäu Thöôïng, Trieäu Phong, Quaûng Trò. Kính göûi ñeán quyù vò Laõnh ñaïo Tænh nhaø Ñôn Trình vaø Kieán Nghò naøy ñeå mong ñöôïc cöùu xeùt.

Trong thôøi gian qua, baûn thaân toâi ñaõ phaûi chòu nhieàu aùp löïc töø caùc Nhaø nöôùc ñòa phöông moät caùch coù heä thoáng, treân nhieàu lónh vöïc khaùc nhau, maø chung quy laø nhaèm gaây khuûng boá ñoái vôùi tín ñoà phaät töû cuûa chuùng toâi, ñeå bao vaây vaø coâ laäp chuøa Long An noùi chung vaø toâi Thích Haûi Taïng noùi rieâng. Toâi cho ñoù laø nhöõng vi phaïm nghieâm troïng quyeàn töï do Tín ngöôõng, töï do Daân chuû, töï do cö truù... laø nhöõng quyeàn töï do caên baûn cuûa con ngöôøi ñaõ ñöôïc Hieán phaùp nöôùc CHXHCNVN ghi roõ vaø Coâng phaùp Quoác teá coâng nhaän. Vôùi taát caû loøng troâng mong cuoäc soáng cuûa moät ngöôøi tu só phaät giaùo nhö toâi, ñöôïc söï baûo hoä cuûa luaät phaùp; vôùi nieàm tin caäy vaøo löông taâm cuûa nhöõng ngöôøi Laõnh ñaïo Tænh nhaø, toâi xin maïnh daïn trình baøy ñeå quyù vò thaåm xeùt.

A. TRÌNH BAØY:

Laø moät Tu só Phaät giaùo ñaõ troøn 20 haï laïp vaø moät trong nhöõng thaønh vieân noøng coát cuûa Taêng giôùi Tænh nhaø, theá nhöng toâi khoâng ñöôïc töï do haønh ñaïo, khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu Tín ngöôõng cuûa ñoàng baøo Phaät töû. Vì caùn boä Coâng an, Maët traän... thöôøng xuyeân raên ñe, nhaéc nhuû tín ñoà khoâng ñöôïc quan heä vôùi toâi; khoâng ñöôïc môøi toâi döï leã, haønh leã nhö loøng hoï mong muoán. Neáu khoâng thì nhöõng buoåi leã aáy seõ bò caûn trôû, gaây khoù khaên cho tín ñoà Phaät töû. Söï vieäc naøy dieãn ra khaép caùc nôi coù tín ñoà trong Tænh. Khi thì Caùn boä Coâng an, Maët traän tröïc tieáp ñeán nhaø, khi thì bò trieäu taäp ñeán cô quan, khi thì gaây aùp löïc vôùi Ban Trò Söï, Ban Ñaïi Dieän Phaät giaùo Tænh, Huyeän ñeå phoå bieán nhaéc nhuû. Tình traïng ñoù ñaõ gaây neân söï hoang mang, böùc xuùc trong quaàn chuùng phaät töû khieán cho nieàm tin cuûa hoï bò dao ñoäng, thaäm chí coù nhieàu ngöôøi thieáu haún choã nöông töïa trong nieàm tin ñoái vôùi Tam Baûo, thaät ñaùng hoå theïn vaø ñau loøng! Toâi coù theå daãn ra ñaây moät vaøi vuï vieäc maø toâi cho laø tieâu bieåu cuûa söï vi phaïm aáy:

1. Taïi Höôùng Hoùa: Khi Phaät töû ôû ñaây môøi toâi ñeán döï moät buoåi leã an vò Phaät taïi Chuøa Khe Sanh, coù môøi ñoâng ñaûo chö Taêng-Phaät töû Hueá vaø Quaûng Trò ñeán döï. Khi ñöôïc bieát trong buoåi leã aáy coù môøi toâi, caùc Caùn boä chính quyeàn, Maët traän vaø caùc caáp ñaõ môøi Ñaïi dieän tín ñoà ñeán laøm vieäc vaøo ban ñeâm, ñeå traùch cöù vieäc hoï ñaõ môøi toâi vaø doïa seõ khoâng cho tieán haønh leã. Ngay saùng sôùm hoâm sau, caùc Phaät töû ôû Khe Sanh ñaõ mang veà cho toâi moät böùc thô ñeå trình baøy söï vieäc vaø xin toâi hoan hyû ñöøng ñeán döï leã vôùi nhöõng lôøi thoáng thieát vaø ñau xoùt: "Thaày laø vò Taêng ñaõ ñeán ñòa danh Khe Sanh-Ñöôøng 9 khi maø Phaät giaùo môùi töï phaùt ôû Höôùng Hoùa. Hieän taïi ngoâi chuøa ñaõ thaäp phaàn vieân maõn, Giaùo hoäi ñaõ göûi thö môøi thaày quang laâm döï leã. Thaày laø vò ñaõ ñoát leân ngoïn löûa Phaät giaùo sau nhöõng chieán cuoäc daøi ngaøy ôû Khe Sanh noùi rieâng vaø mieàn Nam noùi chung. Giaùo hoäi Khe Sanh ñaõ khoâng theå queân: "Caùi thuôû ban ñaàu thöông kính aáy". Nhöng thöïc teá "löïc baát toøng taâm". Hoài hoâm, chính quyeàn, Maët traän caùc caáp môøi Ñaïi dieän laøm vieäc, vì sôï Thaày xuaát hieän trong ngaøy leã. Vaø chính quyeàn caùc caáp khoâng cho pheùp chuùng con ñöôïc tieáp Thaày". OÂi, "yù Ñaûng loøng Daân" laø theá ñoù!

2. Taïi nhaø oâng baø Traàn Thi ôû Ñoâng Haø coù ñaùm tang, gia ñình tín chuû coù môøi toâi ñeán tham gia leã caàu sieâu. Taïi ñaây, tröôùc ñoâng ñaûo moïi ngöôøi trong buoåi leã caàu nguyeän. Hoaø thöôïng Thích Chaùnh Lieâm, hieän laø ñaïi bieåu HÑND vaø MTTQ Tænh, tröôûng Ban Trò Söï Phaät giaùo Tænh, ñaõ tuyeân boá raèng, coù Thieáu Taù Thuaän ôû phoøng An ninh-Coâng an Tænh, ñeán thoâng baùo vôùi Ngaøi raèng: "Thaày Haûi Taïng ñang bò chính quyeàn quaûn lyù ñeå theo doõi, neân khoâng ñöôïc ñi haønh leã, maø chæ ñöôïc ñi döï leã Boá taùt cuûa Taêng thoâi" vaø Ngaøi noùi tieáp: "Toâi raát thoâng caûm vôùi nguyeän voïng cuûa gia dình tang quyeán, nhöng vì ñaây laø meänh leänh cuûa chính quyeàn, neân toâi khoâng theå khoâng chaáp haønh".

Thaät moät söï xuyeân taïc vaø khuûng boá traén trôïn. Vì trong khi aáy toâi khoâng nhaän ñöôïc moät vaên baûn naøo cuûa caùc cô quan phaùp luaät ra leänh quaûn lyù toâi caû.

Vaø tieáp theo sau ñoù laø taïi nhaø Baùc Thaùi cuõng ôû Ñoâng Haø thieát leã cuùng döôøng trai Taêng, coù môøi toâi döï, nhöng cuõng bò gaây aùp löïc, khieán Baùc Thaùi vaøo chuøa toâi khoùc nöùc nôû vaø laïy luïc xin toâi ñöøng ra döï leã ñeå ñem laïi söï an toaøn cho gia ñình baùc cuõng nhö trong cuoäc leã.

3. Taïi nhaø oâng Nguyeãn Phöôùc Ñònh, xaõ Trieäu Trung, Trieäu Phong coù leã huyù nhaät cuûa thaân sinh, môøi toâi veà ñeå khai kinh caàu sieâu. Toái ñeán, bieát gia ñình ñaõ môøi toâi haønh leã, OÂng Bí Thö Xaõ, Chuû Tòch Maët Traän vaø Tröôûng Coâng An Xaõ ñaõ ñeán nhaø yeâu caàu gia ñình khoâng ñöôïc môøi toâi, maø neân môøi thöôïng toaï Chaùnh Huyeàn-hieän laø ñaïi bieåu HÑND vaø MTTQ huyeän, Chaùnh Ñaïi Dieän Phaät giaùo huyeän. Gia ñình coù phaûn öùng yeâu caàu voâ lyù aáy, nhöng bò ñe doïa neân mieãn cöôõng phaûi tuaân haønh.

Ngoaøi ra trong dòp leã Vu lan vöøa qua, coù raát nhieàu nôi trong Tænh, caùc ñaïi dieän tín ñoà ñöôïc môøi ñeán UÛy ban ñeå nhaéc nhôû laø khoâng ñöôïc môøi toâi ñeán döï leã, khoâng neân quan heä vôùi toâi. Thaäm chí taïi truï sôû chính quyeàn xaõ Trieäu Trung môøi ñaïi dieän tín ñoà ñeán ñeå "baøn Phaät söï leã Vu lan" maø laïi doïn bia, hoät vòt loän chieâu ñaõi ñeå vöøa vuoát ve, loâi keùo; vöøa raên ñe nhaéc nhuû.

4. Taïi xaõ Haûi Taân huyeän Haûi Laêng, UBMTTQ xaõ cho in saün moät baûn cam keát vôùi noäi dung laø: "Cam keát khoâng nhaän haøng cöùu trôï, keå caû tieàn maët cuûa thaày Thích Haûi Taïng, vì khoâng thoâng qua Hoäi töø thieän Phaät giaùo Tænh Quaûng Trò vaø huyeän Haûi Laêng". Caùn boä mang ñeán taän nhaø baét Phaät töû phaûi kyù vaøo.

* Trong thôøi gian qua, taïi chuøa chuùng toâi thöôøng bò Coâng an ñeán kieåm tra, gaây khoù khaên trong vieäc taïm truù taïm vaéng; thaäm chí khoâng cho pheùp con em ñöôïc taïm truù tu hoïc taïi chuøa chuùng toâi. Nghieâm troïng hôn laø caùc Caùn boä Coâng an coøn ñeán taän nhaø, gaëp cha meï cuûa caùc chuù Tieåu ôû chuøa ñeå khuyeân raên, khuûng boá hoï laø neân ñem con veà hoaëc ñem vaøo caùc tröôøng cuûa Giaùo hoäi ñaøo taïo chöù ñöøng neân ñeå ôû chuøa Long An. Cuï theå laø:

a) OÂng Tuyeán, Caùn boä An ninh Coâng an huyeän Trieäu Phong, ñaõ ñeán gaëp oâng Leâ Ñình laø boá cuûa chuù Nguyeân Ñöùc (Leâ Nhaät Tieán) ñeå noùi nhö vaäy.

b) Caùn boä Coâng an thò traán Khe Sanh ñaõ ñeán nhaø gaëp oâng Nguyeãn Phi Huøng laø boá cuûa chuù Nguyeân Bình (Nguyeãn Phi Cöôøng) ñeå noùi nhö vaäy. Ngoaøi ra coøn coù nhöõng lôøi leõ vu khoáng, boâi nhoï toâi haàu laøm maát loøng tin cuûa Phaät töû.

c) Caùn boä Coâng an xaõ Haûi Laâm ñaõ lieân tuïc ñeán nhaø gaëp oâng Phan Luaän laø boá cuûa chuù Nguyeân Tònh (Phan Minh Caûnh) ñeå yeâu caàu ñem con veà. Maëc duø tröôùc ñaây chính Coâng an xaõ Haûi Laâm kyù giaáy cho taïm vaéng.

Ngoaøi ra, coøn coù moät soá phuï huynh khaùc tuy khoâng daùm noùi roõ lyù do vì sôï khuûng boá, nhöng ñaõ ñeán chuøa chuùng toâi khoùc loùc xin cho con veà. Ñeán nay, phaàn lôùn quyù chuù ñang tu hoïc taïi chuøa Long An ñaõ phaûi ñau ñôùn veà nhaø hoaëc taïm laùnh ñi nôi khaùc.

B. NHAÄN ÑÒNH:

Thöa quyù vò,
Trình baøy nhöõng söï vieäc treân ñaây chuùng toâi cuõng thaúng thaén Nhaän Ñònh raèng:

1. Töï do Tín ngöôõng laø quyeàn töï do bieåu hieän nieàm tin cuûa con ngöôøi. Ñoái vôùi tín ñoà Phaät giaùo thì Tín ngöôõng laø nieàm tin vaø söï ngöôõng moä cuûa ngöôøi Phaät töû ñoái vôùi Phaät-Phaùp-Taêng. Theá maø nay Caùn boä laïi can thieäp vaøo Tín ngöôõng cuûa hoï, duøng quyeàn löïc ñeå eùp buoäc hoï khoâng ñöôïc tin töôûng vò Taêng naøy hay vò Taêng khaùc; hoaëc neân tin vaøo ngöôøi do chính quyeàn giôùi thieäu, thì ñoù coù phaûi laø söï vi phaïm thoâ baïo quyeàn töï do Tín ngöôõng cuûa ngöôøi daân hay khoâng? Luaät phaùp Nhaø nöôùc CHXHCNVN coù ñieàu naøo cho pheùp Caùn boä laøm nhö vaäy?

2. Khi ngöôøi tín ñoà muoán thöïc hieän caùc nghi leã Toân giaùo, taïi sao chæ ñöôïc môøi nhöõng Tu só do chính quyeàn giôùi thieäu? Trong khi nhöõng vò aáy hoaëc laø hoï khoâng quen bieát, khoâng thaân thieän, thaäm chí khoâng tin caäy maø vaãn bò buoäc môøi, thì Nhaø nöôùc môùi cho pheùp, maø khoâng coù söï giaûi thích naøo roõ raøng? Hay laø nhöõng vò Tu só naøo haønh ñaïo, truyeàn ñaïo coù mang tính Ñaûng, theo ñuùng meänh leänh cuûa Ñaûng, thì ñöôïc Ñaûng chæ ñaïo cho pheùp? Coøn toâi thì khoâng - toâi chæ laø moät Tu só thuaàn tuyù khoâng xu phuï chính quyeàn, khoâng chaïy theo cô hoäi ñeå töï ñaùnh maát mình, ñaùnh maát nhöõng giaù trò truyeàn thoâng cuûa Ñaïo Phaät Vieät Nam, voán coù hôn hai ngaøn naêm lòch söû vôùi Daân toäc. Vì vaäy, neân bò khoù, deã caám ngaên?!

3. Duøng quyeàn löïc ñeå eùp ngöôøi daân kyù vaøo baûn cam keát ñöôïc in saün theo yù mình. Ñieàu ñoù caùc Caùn boä coù vi phaïm vaøo quyeàn Töï Do Daân Chuû cuûa ngöôøi daân hay khoâng? Coù ñuùng vôùi chöùc naêng cuûa ngöôøi Caùn boä Maët traän laøm coâng taùc xaây döïng khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc khoâng? Xaây döïng ñoaøn keát hay laø gaây chia reõ, ly giaùn nhaân taâm, laøm maát loøng tin cuûa quaàn chuùng baèng nhöõng vieäc laøm phi phaùp phi luaät?

4. Nhaø nöôùc thöôøng tuyeân truyeàn, keâu goïi: "ngöôøi ngöôøi laøm vieäc thieän, nhaø nhaø laøm vieäc thieän". Vaäy sao Maët traän laïi chæ cho Hoäi Töø Thieän Phaät Giaùo do Nhaø nöôùc döïng leân môùi ñöôïc laøm töø thieän, coøn caù nhaân hay taäp theå naøo thì khoâng ñöôïc? Chaúng leõ ai coù töø taâm muoán chia seû phaàn naøo noãi thoáng khoå cuûa ñoàng baøo, thì nhaát thieát phaûi qua Hoäi Töø Thieän Phaät Giaùo Nhaø nöôùc môùi ñöôïc laøm hay sao? Neáu tröôøng hôïp hoï khoâng coù söï tin caäy ñeå thoâng qua Hoäi aáy thì hoï khoâng laøm ñöôïc ñieàu thieän?

5. Khi soaïn thaûo baûn cam keát treân, caùc Caùn boä ñaõ döïa vaøo nhöõng nguyeân taéc luaät phaùp naøo, hay laø döïa vaøo caûm tính? Neáu vieäc cöùu giuùp cho ñoàng baøo cuûa toâi laø sai traùi, thì taïi sao caùc cô quan phaùp luaät khoâng coù yù kieán tröïc tieáp vôùi toâi, maø laïi cho Maët traän ñi baét daân phaûi kyù cam keát ñöøng nhaän cuûa toâi? Vieäc toâi laøm sai vôùi phaùp luaät choã naøo?

6. Nhöõng cam keát cuûa ngöôøi daân vôùi chính quyeàn phaûi laø nhöõng cam keát laøm theo phaùp luaät. Caùc Caùn boä Maët Traän phaûi laø nhöõng ngöôøi ñi tuyeân truyeàn, vaän ñoäng nhaân daân soáng ñuùng theo phaùp luaät. Hieän nay teä naïn xaõ hoäi lan traøn, luaät phaùp ngaên caám; theá mhöng coù thaáy oâng Maët Traän naøo veà ñeán caùc cô sôû ñeå tuyeân truyeàn, vaän ñoäng ngaên chaän hoaëc baét daân kyù cam keát khoâng tham gia vaøo caùc teä naïn ñaâu? Ví duï nhö buoäc thanh nieân phaûi cam keát khoâng say röôïu, khoâng côø baïc, khoâng maïi daâm, ma tuyù; buoäc Caùn boä phaûi cam keát khoâng tham nhuõng hoái loä, buoäc ngöôøi daân khoâng ñöôïc ñuùt loùt hoái loä... . Ñöôïc vaäy, thì daân seõ hoan hoâ vaø uûng hoä bieát bao. Tieác thaät!

7. Coâng daân coù quyeàn töï do cö truù, töï do phaùt bieåu quan ñieåm chính kieán moät caùch oân hoøa, khoâng baïo ñoäng, khoâng xaâm phaïm luaät phaùp quoác gia, thì caùc cô quan thi haønh phaùp luaät khoâng ñöôïc saùch nhieãu, caûn trôû; maø ngöôïc laïi phaûi höôùng daãn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå nhöõng quyeàn lôïi cuûa ngöôøi daân ñöôïc ñaûm baûo.

8. Coâng daân coù quyeàn töï do tín ngöôõng, töï do löïa choïn ñi theo hay töø boû-Toân giaùo moät caùch töï nguyeän maø khoâng bò gaây aùp löïc, khuûng boá hay caûn trôû bôûi baát cöù moät caùn boä coâng quyeàn naøo. Vieäc giaûi quyeát taïm truù taïm vaéng cho caùc Tu só, ngöôøi nhaäp ñaïo phaûi ñöôïc thöïc hieän moät caùch coâng baèng theo phaùp luaät, maø khoâng bò phaân bieät ñoái xöû vì ñònh kieán hay vì lyù do Toân giaùo. Ñoù chính laø caùch haønh xöû theo phaùp luaät cuûa moät Nhaø nöôùc vaên minh.

9. Töø sau naêm 1975, taïi queâ nhaø, cha meï toâi vaø phuï huynh cuûa caùc Tu só thöôøng bò môøi ñeán cô quan ñeå hoïc taäp, cam keát laø ñem con veà, khoâng cho ñi tu nöõa. Ñeán nay ñaõ 25 naêm troâi qua, vôùi chuû tröông söûa sai ñoåi môùi do Ñaûng Laõnh ñaïo, Ñaát nöôùc ñaõ bieát bao laàn thay da ñoåi thòt, nhöng raát tieác laø treân lónh vöïc chính saùch ñoái vôùi toân giaùo thì chöa coù gì ñoåi môùi! Cuï theå laø ngaøy xöa thì toâi, coøn baây giôø laø ñeä töû toâi, cha meï cuõng vaãn bò khuûng boá, raên ñe laø khoâng cho con ñi tu ôû chuøa. Nhö vaäy, phaûi chaêng Nhaø nöôùc CHXHCNVN, do Ñaûng coäng saûn Laõnh ñaïo, ñaõ kieân trì moät chuû tröông kyø thò vôùi Toân giaùo, truø daäp khoâng cho Toân giaùo ñöôïc phaùt trieån. Hieán phaùp tuy coù "Töï do Tín ngöôõng", nhöng thöïc teá thì caùc Tu só khoâng ñöôïc töï do hoïc Ñaïo, haønh Ñaïo vaø truyeàn Ñaïo theo tinh thaàn truyeàn thoáng cuûa Toân giaùo, maø chæ laøm ñöôïc nhöõng ñieàu aáy khi naøo theo yù Ñaûng.

10. Nhaø nöôùc CHXHCNVN tuyeân boá laø "Vieät Nam seõ ñöôïc tieáp tuïc ñoåi môùi vaø muoán laøm baïn vôùi taát caû caùc nöôùc treân theù giôùi" nhöng taïi sao laïi cöù tieáp tuïc gaây chia reõ, thuø haän vôùi beân trong. Khoâng maïnh daïn giaûi quyeát nhöõng maâu thuaãn noäi taïi, cuï theå laø maâu thuaãn Toân giaùo, ñeå thu phuïc nhaân taâm, quy tuï ñöôïc söï uûng hoä cuûa nhöõng nhaø tu haønh, nhaø yeâu nöôùc chaân chính - duø raèng coøn khaùc bieät veà quan ñieåm hay yù thöùc heä-ñeå taïo neân ñöôïc moät söùc maïnh toång hôïp cuûa caû Daân toäc, thì seõ coù lôïi cho söï Laõnh ñaïo cuûa Ñaûng hôn laø cöù truø daäp ñaøn aùp hoï?

C. KIEÁN NGHÒ:

Thöa quyù vò,
Töø nhöõng nhaän ñònh treân, chuùng toâi thaønh khaån ñaïo ñaït nhöõng kieán nghò nhö sau:

1. Yeâu caàu quyù vò chæ thò chaám döùt nhöõng haønh vi thoâ baïo xaâm haïi ñeán caùc quyeàn töï do Tín ngöôõng, töï do Cö truù, töï do Daân chuû cuûa Nhaân daân.

2. Yeâu caàu quyù vò thöïc thi moät caùch nghieâm tuùc vaø cuï theå tinh thaàn khoâng phaân bieät ñoái xöû vì lyù do Toân giaùo. Khoâng can thieäp vaøo noäi boä Toân giaùo.

3. Yeâu caàu quyù vò chæ thò chaám döùt moïi haønh vi khuûng boá vaø gaây chia reõ giöõa Toân giaùo vôùi Nhaân daân, giöõa Nhaân daân vôùi Toân giaùo cuûa caùc Caùn boä chính quyeàn, Coâng an vaø Maët traän...

4. Yeâu caàu chính quyeàn caùc caáp thöïc hieän vaø phaùt huy tính Daân chuû thaät söï ñaõ ñöôïc ghi trong Hieán phaùp vaø Phaùp luaät nöôùc CHXHCNVN.

5. Giaûi quyeát thoûa ñaùng nhöõng ñieàu toâi ñaõ trình baøy vaø nhaän ñònh treân ñaây ñeå neâu roõ tính coâng minh cuûa phaùp luaät, taïo ñöôïc loøng tin cho quaàn chuùng.

Thöa quyù vò,
Trong nieàm tuûi nhuïc vaø böùc xuùc cao ñoä, toâi vieát nhöõng lôøi kieán nghò naøy göûi ñeán quyù vò Laõnh ñaïo Tænh nhaø giöõa luùc Nhaân loaïi ñaõ vaø ñang phaán khôûi tieán vaøo moät thieân nieân kyû môùi, toû roõ quyeát taâm xaây döïng moät theá giôùi hoøa bình, khoan dung vaø höõu nghò. Ñoàng thôøi Nhaø nöôùc cuõng vöøa toå chöùc troïng theå kyû nieäm 55 naêm ngaøy Ñoäc laäp. Moät neàn Ñoäc laäp ñöôïc xaây döïng neân bôûi voâ vaøn xöông maùu cuûa moät Daân toäc coù ñaïi ña soá Nhaân daân laø Phaät töû. Theá nhöng, lòch söû seõ coøn raát nhieàu ñieàu ñaùng noùi vaø lieäu nieàm tin cuûa ngöôøi daân - nhaát laø giôùi Toân giaùo - seõ coøn ñöôïc bao nhieâu ñoái vôùi vôùi nhöõng ngöôøi Laõnh ñaïo ñaát nöôùc, khi maø Ñaûng vaãn chöa deïp boû ñöôïc nhöõng söï kyø thò, baát khoan dung ñoái vôùi hoï. Ñoù laø chöa noùi ñeán bao nhieâu caûnh cöûa quyeàn, baát coâng, tham nhuõng daãy ñaày töø trong Ñaûng gaây ra.

Vôùi bao nhieâu ray röùt, tuûi nhuïc cuûa moät ngöôøi Tu só ñang höùng chòu nhieàu söï traùi ngang bôûi nhöõng ngöôøi ñang coù quyeàn löïc, mong quyù vò thoâng caûm cho raèng, taát caû nhöõng gì toâi ñaõ trình baøy treân ñaây laø ñeå thöïc söï ñoùng goùp phaàn mình vaøo coâng cuoäc xaây döïng: "Daân Giaøu, Nöôùc Maïnh, Xaõ Hoäi Daân Chuû-Coâng Baèng Vaø Vaên Minh".

Nay kính ñôn,
Quaûng Trò, ngaøy 04 thaùng 9 naêm 2000.
Thích Haûi Taïng